D u q bayanatchisi dilshat rishit xitay hökümitini “Xelq'ara irqiy kemsitishni yoqitish ehdinamisi” ni ijra qilishqa chaqirdi
2013.01.04
Dilshat rishit mundaq dédi: xitay “Xelq'ara irqiy kemsitishni yoqitish ehdinamisi” gha imza qoyup, xitayda irqiy kemsitish qilmishlirigha yol qoyulmaydighanliqini bildürüp, xitayda yashaydighan milletlerning barawer yashaydighanliqigha wede bergen. Emma xitayda hazir irqiy kemsitish barghanche éghirlashmaqta. Uyghur, tibet, mongghul qatarliq xitay bolmighan milletlerning diniy étiqadi cheklinip, Uyghurlarning milliy ma'aripi “Qosh tilliq ma'aripni omumlashturush” namida weyran qilinmaqta.
Ana til we milliy örp-adet kemsitilmekte. Uyghurlar öz zéminida öz bayliqlirigha ige bolush, xizmetke orunlishish qatarliq jehetlerde kemsitilishke uchrimaqta. Biz xitay hökümitidin özi imza qoyghan “Xelq'ara irqiy kemsitishni yoqitish ehdinamisi” ning maddilirigha heqiqiy emel qilishni telep qilimiz.
“Xelq'ara irqiy kemsitishni yoqitish ehdinamisi” 1963-yili 20-noyabir küni ötküzülgen birleshken döletler teshkilatining 1904-nöwetlik yighinida otturigha qoyulup, bir nechche qétimliq toluqlash we tüzitishtin kéyin 1969-yili 4-yanwardin bashlap birleshken döletler teshkilatigha eza döletlerde küchke ige qilinidighanliqi jakarlan'ghan. Xitay hökümiti 1981-yili 29-dékabir küni ehdinamige imza qoyup, 1982-yili 28-yanwardin bashlap bu ehdinamining xitayda küchke ige qilinidighanliqini bildürgen idi.