Tonulghan Uyghur pelsepe tetqiqatchisi yarmuhemmed tahir tughluq wapat boldi

Merhumning wapati uning Uyghur élining ichi we sirtidiki barliq ixlasmenlirini matemge chömdürdi.

Yar muhemmet tahir tughluq 1958-yili 12-ayning 23-küni atushning shoruq kentide tughulghan bolup, u 1983-yili shinjang uniwérsitéti edebiyat fakultétini püttürgendin kéyin qeshqer pédagogika institutida oqutquchiliq qilghan. 1997-Yili u melum sewebler tüpeylidin xizmettin istépa bérip, öz aldigha ijadiyet bilen shughullinishqa bashlighan.

Merhum merhum yarmuhemmed tahir tughluq “Qutadghubilik” tetqiqati, Uyghur klassik edebiyat tetqiqati, medeniyet tetqiqati we pédagogikigha a'it témilarda nurghun maqalilerni, “Oghlum, aldinggha qara”, “Hayat we muweppeqiyet”, “Qa'ide yosunlirimiz” namliq terbiyiwi ehmiyetke ige qimmetlik eserlerni yézip, jama'etchilikke tonulup, elning hörmitige sazawer bolghan.

Mezkur edib we pelsepe tetqiqatchisining ölümi heqqidiki tor betlerde élan qilin'ghan inkaslardin melum bolushiche, uninggha bultur jiger raki dep di'agnoz qoyulghandin kéyin, uning ehwalidin xewer tapqan bezi yéqin kishiliri we shinjang uniwérsitéti we bashqa aliy mekteplerdiki bezi oqutquchilar uninggha jem'iyettin we aliy mekteplerdin i'ane yighish arqiliq bu pulgha özini dawalitish teklipini bergen. Lékin, yarmuhemmed ependi bashqilarning i'ane puligha dawalinishni toghra tapmay, bu ishqa qet'iy qoshulmighan. Shuning bilen edibning ixlasmenliri bolghan bir qisim aliy mektep oqughuchiliri pida'iy bolup teshkillinip, yazghuchining eserlirini zakaz qobul qilip sétip, uningdin yighilghan pullar arqiliq uning dawalinishigha yardem bérish pa'aliyitini bashlighan.

Kéyin ürümchidiki herqaysi aliy mekteplerge yéyilghan bu pa'aliyet yuqiridin kelgen buyruq bilen toxtitip qoyulghan. Bezi inkaslarda yene, melum bir uniwérsitét bu kitab sétish pa'aliyitini bashlighan melum oqughuchilarni tenqidlep, ulargha tekshürüshname yézishqa buyrulghanliqi melum qilin'ghan.

Yardmuhemmed tahirning “Qutadghubilik” tetqiqati saheside qolgha keltürgen netijiliri we uning ijtima'iy-exlaqiy mesililerge béghishlighan eserliri, jümlidin uning Uyghur milliy rohi, tili we medeniyitini tereqqiy qildurush qarashliri Uyghur ziyaliyliri we jama'itining yuqiri hörmitige érishken idi.