Явропа моңғул, уйғур, тибәт, хитай һәмкарлиқ кеңишиниң рәиси хәлқара җәмийәтни уйғур елидә йүз бәргән йеқинқи тоқунушлар үстидин тәкшүрүш елип беришқа чақирди
2011.08.05
У, зораванлиққа қарши туридиғанлиқини әскәртип, “лекин, хитай даирилири һәқиқәтән адаләтни һәқиқәттин издәйдиған болса, битәрәп хәлқара вәкилләр өмики қуруп, шинҗаңда йүз бәргән аталмиш топилаң вә яки террорлуқниң һәқиқий әһвалини тәкшүрүп чиқишқа йол қоюши керәк” дегән.
У, хитай һөкүмитиниң мәзкур вәқәгә бәргән чүшәндүрүши наһайити гуманлиқ икәнликини әскәртип, униң бурун йүз бәргән түрлүк наразилиқ вәқәлирини бурмилап, һәқиқий әһвални ашкарилаштин өзини қачурғанлиқиға даир нурғун мисаллар барлиқини билдүргән.
Ши хәймиңниң илгири сүрүшичә, “әгәр хитай һөкүмити ейтқандәк уйғурларниң ичидә раст террорчилар бар болса, битәрәп хәлқара өмәкниң вәқәни тәкшүрүп, һәқиқий әһвални ениқлап чиқишидин қорқмаслиқи керәк.” бирақ, көзәткүчиләр хитайниң хәлқара тәкшүрүшкә йол қоймайдиғанлиқини әскәртип, 2009-йили “5-июл вәқәси” дин кейин, б д т кишилик һоқуқ алий комиссари уйғур елини зиярәт қилишни тәләп қилған болсиму, лекин хитай һөкүмитиниң буниңға һазирғичә җаваб бәрмигәнликини әскәртмәктә.