Xitaygha sadiq, Uyghurgha qattiqqol saqchi bashliqi qadir memetning tutqunda ikenliki ashkarilandi

Yéqinda ürümchi weziyitidin xewerdar kishilerdin biri xitaygha nisbeten sadaqetmenlikte, Uyghur siyasiy mehbuslargha qarita qattiqqolluqta dang chiqarghan ürümchi sheherlik j x idarisining sabiq mu'awin bashliqi qadir memetningmu tutulghanliqini melum qildi. Muxbirimizning ürümchidiki saqchi xadimlirigha qarita ikki heptidin béri élip barghan téléfon ziyaretliri dawamida qadir memetning tutqunda ikenliki aydinglashti.

Weziyettin xewerdar kishining radiyomizgha yollighan mektupida xitayning Uyghurlargha qarita élip bériwatqan qattiq zerbe bérish dolqunida xitay üchün eng aktip xizmet qilip kéliwatqan we chaparmenlikte derije halqighan saqchi bashliqi qadir memetningmu chette qalmighanliqi tilgha élin'ghan.

Xitay xewer arxiplirida qadir memetning ürümchi sheherlik j x idarisining mu'awin bashliqi, j x idarisi partkomining mu'awin bashliqi we aptonom rayonluq j x nazaritining nazaret derijilik teptishi ikenliki, xitayning sabiq dölet re'isi jyang zéminning qobul qilishi we mukapatigha érishkenliki qeyt qilin'ghan.

Téléfonimizni deslepte qobul qilghan köpinche saqchi xadimliri qadir memetning ehwali heqqide melumat bérishni ret qilghan bolsimu, emma héchqaysisi uning normal xizmet qiliwatqanliqi we yaki dem élishta ikenliki heqqide melumat bérelmidi. Xadimlardin biri özining délo béjirmeydighanliqini seweb qilip körsitip, bu heqte alaqidar bölümlerdin ehwal igilishimizni tewsiye qildi.

Weziyettin xewerdar kishi yollighan inkasta qadir memetning “Ikki yüzlimichi” lerge zerbe bérish dolqunidin aman-ésen chiqqanliqi, emma “Qara guruhlargha zerbe bérish” dolqunida jinayetchilerge “Künlük” bolush gumani bilen tumshuqidin ilin'ghanliqi yézilghan. Ilgiri bezi shahitlar xitayda memliket boyiche dawam qilghan “Qara guruhlargha zerbe bérish” herikitining Uyghur rayonigha kelgende jem'iyet amanliqini qoghdash emes, belki dölet amanliqini qoghdash xaraktéride dawam qiliwatqanliqini pash qilghan idi.

Shunga biz qadir memetning ehwalidin xewer tépish üchün ürümchi sheherlik j x idarisining dölet amanliq etritige téléfon qilduq. Téléfonimizni qobul qilghan we so'allirimizgha Uyghurche jawab bergen bir xitay xadim qadir memetning ismini atishimiz bilenla jiddiyleshti we qadir memetning ehwali heqqide héchnéme bilmeydighanliqini tekrar-tekrar bayan qildi.

Bu etrettiki bir xadim so'alimizgha tene teleppuzida jawab qayturghan bolsa, yene bir xadim qadir memet heqqide so'al sorighanliqimiz üchün achchiqlandi. Tengritagh rayonluq saqchi idarisining bir xadimi qadir memet délosidin sheherlik saqchi idarisidiki emeldarlarning toluq xewerdar ikenlikini isharetlidi.

Xitay xewer arxiplirini etrapliq axturghinimizda uning xizmet jeryani tilgha élin'ghan ikki parchila xewer közimizge chéliqti. Xitay metbu'atlirida nisbeten keng kölemde tarqalghan bu ikki xewerning biri 2014 ‏-yili 6 ‏-ayda, yene biri 2017 ‏-yili 4 ‏-ayda élan qilin'ghan. Her ikki xewerde qadir memetning atalmish “Üch xil küch” lerge zerbe bérishte qesem ichkenliki we saqchilarni qesem bérishke yétekchilik qilghanliqi tilgha élin'ghan. Xewerlerdin biride déyilishiche, qadir memet qol astidiki saqchi xadimlirini “Üch xil küchlerni tézdin jehennemge yolgha sélish” qa chaqiriq qilghan. Ra'iyomizgha kelgen inkasta qadir memetning bu chaqiriqi eskertilip, uning öz xojayinliri teripidin jehennemge-xitay qamaqxanisigha tashlan'ghanliqi yézilghan. Xadimlardin biri qadir memetning qaysi qamaqxanida ikenlikini saqchixanilarning bilidighanliqini bayan qilghan idi. Bir saqchixana xadimi qadir memetning qaysi qamaqxanida ikenlikini bilmeydighanliqini tilgha aldi, emma uning qamaqxanida ikenlikini ret qilmidi.

Téléfonimizni qobul qilghan ürümchi shehiridiki melum rayonluq saqchi xadimi qadir memet délosining “Dölet mexpiyetliki” ge yatidighanliqi we özining jawab bérelmeydighanliqini bayan qilish arqiliq uning tutqunda ikenlikini aydinglashturdi. U yene qadir metmetning tutqunda ikenlikidin özining xewiri barliqi, emma melumat bérelmeydighanliqini eskertip, bu heqte sheherlik intizam tekshürüsh komitéti bilen alaqilishishimizni tewsiye qildi. Sheherlik saqchi idarisidiki bir xadim qadir memetning tutulghanliqigha qanchilik waqit bolghanliqi heqqidiki so'alimizgha hazirjawabliq bilen “Bir aydin ashti” dep jawab berdi. Emma qadir memetning néme üchün tutulghanliqi heqqidiki so'alimizgha jawab bérelmidi. Sheherlik j x idarisi intizam tekshürüsh komitétining bir xadimi “Qadir memet qoyup bérildimu?” dégen so'alimizgha “Yaq” dep jawab berdi. Qadir memetning jinayitining “Ikki yüzlimichilik” yaki emeslikini sorighinimizda u özining bu jehette xewiri yoqluqi, bu toghrida alaqidar rehberlerdin so'al sorishimizni tewsiye qilish arqiliq uning tutqunda ikenlikini mu'eyyenleshtürdi.