Qeshqer 2-doxturxanining doxturi, wrach sayitaji qasimning 25 yilliq késiwétilgenliki ashkarilandi

Uyghur rayonida atalmish terbiyeleshke élip kétilip, bir yil yaki ikki yildin kéyin késiwétilgen tutqunlar arisida kespide közge körün'gen, Uyghur jem'iyitining derdlirige derman boluwatqan méditsina xadimlirimu az emes. Bulardin biri qeshqer wilayetlik 2‏-doxturxana tashqi késellikler doxturi, wrach sayitaji qasimdur. Inkas qilinishiche, bu yil 45 yash etrapida bolghan sayitaji qasim 2017-yili 9-ayda tutup kétilgendin kéyin iz-déreksiz ghayib bolghan. Muxbirimizning qeshqerdiki alaqidar organlargha qarita élip barghan téléfon ziyaretliri dawamida, uning 25 yilliq késiwétilgenliki ashkarilandi.

1996‏-Yili shinjang méditsina uniwérsitétini püttürgen sayitaji qasim, yurti qeshqerge qaytip 2-doxturxanining tashqi késeller bölümige ishqa chüshken we uzun ötmey süydük yoli we börek késellikliride usta wrach doxtur bolup közge körün'gen. Sayitajining amérikadiki inisi sawutjanning bayan qilishiche, sayitaji qasim, 2017-yili ushtumtut saqchixanigha chaqirtilghan we 2-doxturxana etrapidiki bir saqchixanida bir kün tutup turulghan. Birinchi qétimliq soraqtin aman chiqqan sayitaji qasim, 2017-yili 9-ayning 14-küni ikkinchi qétim chaqirtilghandin kéyin, iz-déreksiz ghayib bolghan.

Biz sayitaji qasimning iz-dérikini élish üchün qeshqerdiki alaqidar idare organlargha téléfon qilduq. Biz birqatar éniqlashlardin kéyin qeshqer ikkinchi doxturxanining sayitaji qasim ishligen süydük késellikliri bölümining alaqe uchurigha érishtuq. Bu bölümdin téléfonimizni alghan bir xadim, bölümde xizmet qilghan sayitaji qasim isimlik bir doxturni tonumaydighanliqini bayan qildi. Téléfonimizni qobul qilghan yene bir xadim, sayitaji qasimning nöwette bu doxturxanida emes ikenlikini tilgha aldi. Emma u özining bu doxturxanigha yéngi ikenlikini bildürüp, sayitaji qasimning qisimiti heqqide melumat bermidi.

Sawutjanning bayan qilishiche, akisi sayitaji kespige özini atighan ixtisas igisi bolup, u hepte ichiliri özi mensup doxturxanida xizmet qilsa, hepte axirliri qeshqerning herqaysi nahiye doxturxanilardiki nazuk opératsiyelerge qatnashqan we yaki yétekchilik qilghan. Heptining 7 künini xizmet bilen ötküzsimu, namrat we charisiz xelqining derdige derman boluwatqini üchün, qilchimu harghinliq hés qilmighan, eksinche éliwatqan minnetdarliq du'aliri seweblik téximu huzur ichide yashawatqaniken. Shunga akisigha bir jinayetning artilishni éhtimaldin uzaq dep qarighan sawutjan, özi 2017-yilning axiri qeshqerdin ayrilip amérikagha kelgendin kéyin, deslepte akisining ehwalini bek sürüshte qilip ketmigen. Emma waqit ötkenséri Uyghur weziyitining jiddiylishishi bilen umu akisining teqdiridin endishe qilishqa bashlighan. Kéyinche akisining ehwalini bilip béqish üchün alaqilishishke urunup baqqan bolsimu, uruq-tughqan we tonush bilishlirining héchqaysi bilen alaqe baghliyalmighan.

Ilgiriki éniqlashlirimizdin melum bolishiche, xitay da'iriliri 2017-yili lagérgha yighiwalghan kishilerning zor bir qismi üstidin jaza hökümi chiqirip, türmilerge yötkigen we yaki lagérning namini türmige özgertken. Sayitaji qasimning tutqunda ikenlikini eng deslep tizimgha alghan norwégiyediki Uyghuryar fondining türkiye wekili batur qaraxanli ependi, sayitaji heqqide 4 yildin buyan héchqandaq uchur bolmaywatqanliqigha asasen, uning késilip ketkenliki, késilgendimu éghir bir jinayet artilip késilgenlik éhtimalliqini otturigha qoyidu.

Biz bu perezlerge asasen qeshqerdiki sot we teptish organlirigha téléfon qilduq. Qeshqer sheherlik teptish mehkimisining bir bölüm bashliqi, deslepte so'allirimizgha qopalliq bilen jawab bérip, sayitaji heqqide melumat bérishtin özini tartti. U arqidin, bölümidiki alaqidar bir xadimni, sayitaji heqqidiki so'alimizgha jawab bérishke buyrudi. Bölüm bashliqining qolidin téléfonni alghan bu xadim, sayitaji qasimning 25 yilliq késilgenlikini ashkarilidi. Hökümning qachan chiqqanliqidin xewiri yoqluqini bildürgen bu xadim, hökümdin özining téxi bir ay burun xewer tapqanliqini bildürdi.

U yene sayitaji qasimning néme sewebtin tutulghan we késilgenliki heqqidiki so'alimizgha jawab bérelmeydighanliqi we bu heqte artuq melumat bérishni xalimaydighanliqini bildürüsh arqiliq, bu so'allargha jawab bérishning özining mes'uliyet da'irisining sirtida ikenlikini isharetlidi.

Yuqirida, qeshqer 2-doxturxanining wrach doxturi sayitaji qasimning 25 yilliq késilgenliki heqqide melumat berduq.