“Shawqun-süren” filimini awstraliyede körsitish pa'aliyiti sidnéyda bashlan'ghan

Awstraliyening sidnéy shehride 21-we 22-iyul künliri “Shawqun-süren” filimini körsitish pa'aliyiti resmiy bashlan'ghan. Bu höjjetlik filim uyghur ana til ma'aripi teshebbuschisi we pa'aliyetchi abduweli ayup bilen jewher ilhamning eslimisi asasida ishlen'gen bolup, uyghurlarning nöwettiki échinishliq teqdiri höjjetlik we shahitlarning bayanliri arqiliq yorutup bérilgen iken.

21-Iyul sidnéydiki iwén kinoxanisida körsitilgen bu filimda, sherqiy türkistandiki éghir weziyetla emes, belki yene muhajirettiki Uyghurlar duch kéliwatqan bésimlar, bolupmu xitayning muhajirettiki uyghurlargha yürgüzüwatqan chégra halqighan qara qoli we tehditliri her jehettin yorutup bérilgen. Bu höjjetlik filim uyghur irqiy qirghinchiliqini delil-ispatlar bilen anglitishta nahayiti muhim ehmiyetke ige iken.

Mezkur filim qoyulup bolghandin kéyin, körürmenler abduweli ayuptin bes-beste soallar sorashqan. Uningdin eng köp soralghan soal, awstraliye xelqining uyghurlar üchün néme qilip béreleydighanliqi bolghan. Shuning bilen bir waqitta körürmenler yene uyghurlarning türk we islam dunyasi teripidinmu tashlap qoyulghanliqi toghriliq so'allar sorighan. Abduwéli ayup ependi téléfon ziyaritimizni qobul qilip, bu heqtiki melumatlarni radiyo anglighuchilar bilen ortaqlashti.

Bu paaliyetke sidnéydiki uyghur jemiyiti we uyghur jama'itimu qatnashqan. Sidnéydiki uyghur jemiyitining idare heyet ezasi, dunya uyghur qurultiyining wekili mehmet jelepchi ependi radiyomizning ziyaritini qubul qilip, bu qétimqi paaliyetke awstraliyelikler we kishilik hoquq teshkilatliri qatnashqandin bashqa, eng muhimi sidnéydiki amérika konsulxanisining xadimliri we xelqara kechürüm teshkilati sidnéy shöbisining ezalirimu ishtirak qilghan. Bu paaliyetni uyushturghuchi teshkilatlarning biri bolghan awstraliye uyghur jemiyitining mesulliridin memet jelepchi ependi bu xil pa'aliyetlerning uyghurlar uchrawatqan irqiy qirghinchiliqni anglitishta bekmu muhim ehmiyetke ige ikenlikini bildürdi. U, mundaq dédi: “Bu filim töwendikidek netijilerni qolgha keltürüshte muhim rol oyniyalaydu. Birinchidin, bu filim uyghur irqiy qirghinchiliqini höjjetlik we ispatliq shekilde dunyagha ashkarilaydu. Ikkinchidin, körürmenlerde lagér toghrisida toghra chüshenche we melumat hasil qilidu. Üchinchidin, filimde körsitilgen resim, ussul we muzika qatarliq qoshumche wasitiler körürmenlerde téximu küchlük tesir körsiteleydu. Bu filim bizge emeliy yardem qilidighan kishilerni köpeytishte yardem qilidu.”

RFA/Erkin Tarim

22-Iyul küni mezkur filimni sidnéyda körsitish paaliyiti axirlashqandin kéyin, “Shawqun-süren” filimi ishligen déywid ependi, abduwéli ayup we memet jelepchidin terkip tapqan bir hey'et amérikaning sidnéyde turushluq konsulxanisining xadimi sharon xanim bilen xelqara kechürüm teshkilati sidnéy shubisini ziyaret qilip, uyghurlarning bezi konkrét teleplirini otturigha qoyghan. Abduwéli ayup ependi bu heqte melumat berdi.

Memet jelepchi ependi, awstraliye uyghur jem'iyitining bu yil 10-ayning 17-küni mezkur filimni sidnéy parlaméntining zalda körsitish üchün ruxset alghanliqini éyitti.

 “Shawqun-süren” filimni ishligen déywid ependi bilen abduwéli ayupning 7-ayning 21-küni awstraliyening sidnéyde bashlighan pa'aliyitining dawami mélborin we adélayd qatarliq jayliridimu élip bérilidiken.