“келәчәк” партийәси рәиси әхмәт давутоғлу: “шәрқий түркистан дәвасини қоллашни давамлаштуримиз”

“келәчәк” партийәсиниң рәиси, сабиқ баш министир әхмәт давутоғлу 14-январ күни әнқәрәдики ататүрк тәнтәрбийә залида өткүзүлгән 2-нөвәтлик вәкилләр қурултийида сөзләватиду. 2024-Йили 14-январ, әнқәрә

Түркийәдики бир қисим партийәләрниң қурултай вә йиғинлирида уйғур ели вәзийити, җүмлидин уйғурлар дуч келиватқан кишилик һоқуқ вә ирқий қирғинчилиқни өз ичигә алған мәсилиләр даимлиқ күнтәртиптин орун елип кәлмәктә. Түркийәдики асаслиқ өктичи партийәләрдин бири болған “келәчәк” партийәсиниң қурултийидиму уйғурлар мәсилиси алаһидә тилға елинди.

“келәчәк” партийәсиниң рәиси, сабиқ баш министир әхмәт давутоғлу 14-январ күни әнқәрәдә ататүрк тәнтәрбийә залида өткүзүлгән 2-нөвәтлик вәкилләр қурултийида сөз қилди. У, уйғур мәсилисини тилға елип өткәндә, шәрқий түркистанда хитай зулуминиң давамлишиватқанлиқини, шәрқий түркистан мәсилисигә бурунқи йиллардикигә охшашла игә чиқишни давам қилидиғанлиқини тәкитлиди. 

RFA/Erkin Tarim

“келәчәк” партийәсиниң 4 йилда бир қетим чақирилидиған вәкилләр қурултийиниң 2-нөвәтлик қурултийиға түркийәниң 81 вилайитидин миңлиған вәкил қатнашти. Йиғинға уйғурларға вакалитән дуня уйғур қурултийи вәхписиниң рәиси абдурешит абдулһәмид әпәнди алаһидә тәклип билән  иштирак қилди. “келәчәк” партийәси 2019-йили қурулған күндин тартип уйғур мәсилисигә көңүл бөлүп келиватқан сиясий партийә болуп, бу қурултайдиму уйғур мәсилисигә алаһидә орун берилди. Гүлдүрас алқиш садаси ичидә башланған мурасимда алди билән “келәчәк” партийәси рәиси әхмәт давутоғлу  әпәнди мусулман дунясидики пәләстин мәсилиси қатарида уйғур мәсилисиниму тилға алди. У, мундақ деди: “биз шәрқий түркистандики кишилик һоқуқ дәпсәндичиликини қаттиқ әйиблидуқ. Шәрқий түркистан мәсилиси инсанлиқ мәсилиси, шуңа һазир дуняниң күнтәртипидә турмақта. Булардин сирт шәрқий түркистан бизниң ата юртимиз, уйғурлар бизниң җан қериндашлиримиздур. Уйғурлар еғир ирқий қирғинчилиқ вә ассимилятсийәгә учримақта. Биз ‛келәчәк‚ партийәси болуш сүпитимиз билән уйғур түрклириниң көрүшини қоллап қуввәтләйдиғанлиқимизни, һәр даим уларниң йенида болидиғанлиқимизни йәнә бир қетим тәкитлимәкчимән.”

RFA/Erkin Tarim

“келәчәк” партийәсиниң 2- нөвәтлик вәкилләр қурултийида қурултай әһлигә түркийәдики даңлиқ сәнәтчиләрниң консерт бериши орунлаштурулған болсиму, әмма бу қурултай 9 нәпәр түркийә әскири шималий ирақта шеһит болған күнгә тоғра кәлгән болғачқа бикар қилинған.

Мәркизи истанбулда турушлуқ дуня уйғур қурултийи вәхписиниң рәиси абдурешит абдулһәмит әпәнди зияритимизни қобул қилип, мундақ деди: “мән дуня уйғур қурултийиға вакалитән тәклип бойичә бу қурултайға қатнаштим. Дуня уйғур қурултийиниң рәиси долқун әйса әпәндиниң қурултайға болған тиләклирини йәткүзгән болдуқ. Қурултайниң ечилиш мурасимиға иштирак қилған киши дуня уйғур қурултийиниң вәкиллириниңму қатнашқанлиқини омумий йиғин әһлигә җакарлиған болди.”

Абдурешит абдулһәмит әпәнди қурултайда “келәчәк” партийәсиниң рәиси әхмәт давутоғлуниң өзиниң нутуқида уйғурларниң еғир вәзийити тоғрисида тохталғанлиқини тәкитлиди. У, мундақ деди: “‛келәчәк‚ партийәсиниң рәиси әхмәт давутоғлу өзиниң нутуқида шәрқий түркистан мәсилисини алаһидә тилға елип өтти. Шәрқий түркистан хәлқини һәр даим қоллайдиғанлиқини, шәрқий түркистан хәлқиниң һәқ вә һоқуқини қоғдаш йолидики қарарлирини изчил һалда давамлаштуридиғанлиқини баян қилди. Булардин башқа партийәсиниң шәрқий түркистандики кишилик һоқуқ дәпсәндичилики тоғрисида тәйярлиған доклати тоғрисидиму тохталған болди. Бундин кейинму дуняниң һәр қайси җайлиридики кишилик һоқуқ дәпсәндичилики тоғрисида, болупму уйғурлар дучар болуватқан кишилик һоқуқ дәпсәндичилики тоғрисида доклат тәйярлап тарқитишни давам қилидиғанлиқини оттуриға қойди.”

RFA/Erkin Tarim

Абдурешит абдулһәмит әпәнди қурултайда “келәчәк” партийәсиниң муавин рәиси сәлчуқ өздағ әпәндигә алаһидә рәһмитини билдүргәнликини баян қилди. У, мундақ деди: “биз парламент әзаси сәлчуқ өздағ әпәндигә алаһидә рәһмитимизни билдүрдуқ. Чүнки бу киши мәйли түркийәниң ичидә болсун, мәйли сиртида болсун шәрқий түркистан аммивий тәшкилатлири орунлаштурған барлиқ паалийәтлиригә актип қатнишип келиватиду. Йиғинларниң өзиниң қиммәтлик пикир-көз қарашлирини ортақлишип кәлмәктә. Бу кишигә алаһидә рәһмитимизни билдүрүш билән бирликтә рәисимиз долқун әйсаниң салимини йәткүзгән болдуқ.”

“келәчәк” партийәси 2019-йили қурулған күндин башлап, уйғур мәсилисигә алаһидә көңүл бөлүп кәлмәктә. Җаза лагерлири мәсилиси чиққандин кейинму түркийә парламентида вә өз партийәсидә көп қетим мухбирларни күтүвелиш йиғини, доклат бериш йиғинлири чақирип, уйғурларниң һазирқи еғир вәзийитини оттуриға қоюш билән бирликтә уйғур аммиви тәшкилатлириниң паалийәтлиригә изчил һалда қатнишип кәлмәктә. Мәзкур партийә өткән йили 29-өктәбир кәчқурун токйодики японийә парламентида чақирилған  “хәлқара уйғур мунбири: дуня парламентлар кеңиши” йиғиниғиму  өзиниң бир нәпәр парламент әзасини мәхсус әвәткән иди.