52 Uyghur teshkilati shi jinpingning se'udi erebistan ziyaritide musulman döletlerni Uyghur irqiy qirghinchiliqini eyibleshke chaqirghan
2022.12.08

52 Uyghur teshkilati birleshme chaqiriq élan qilip, musulman döletlirini shi jinpingning se'udi erebistan ziyaritide Uyghur irqiy qirghinchiliqini eyibleshke chaqirghan.
8-Dékabir küni muhajirette pa'aliyet élip bériwatqan d u q bashchiliqidiki 52 Uyghur teshkilati birleshme chaqiriq élan qilip, musulman döletliri rehberlirini we xelq'araliq teshkilatlarni shi jinpingning se'udi erebistan ziyariti mezgilide xitay hakimiyitining Uyghurlargha yürgüziwatqan wehshiliklirini qattiq eyibleshke hemde dawam qiliwatqan Uyghur irqiy qirghinchiliqigha xatime bérishke chaqirghan, shundaqla se'udi erebistanda tutup turuluwatqan 4 neper Uyghurni xitaygha qayturushning xelq'ara ehdinamilerge xilapliq qilghanliq bolidighanliqini eskertken.
D u q re'isi dolqun eysa chaqiriqta munularni tilgha alghan: “Se'udi erebistanida shi jinping bilen körüshkenler, özlirining Uyghur musulmanlirigha qarita yürgüzüliwatqan irqiy qirghinchiliqqa jawabkar hakimiyetning rehbiri bilen körüshüwatqanliqini bilishliri kérek. Bolupmu musulman döletlirining rehberliri Uyghur irqiy qirghinchiliqigha qarita sükütlirini jiddiy rewishte buzushi lazim. Islam qimmet qarashlirini qoghdash ularning diniy mejburiyiti.”
Birleshme chaqiriqta, xitay hakimiyitining sherqiy türkistandiki islam dini we medeniyitige qarshi basturush heriketliri, diniy cheklimiler, meschit-medrislerning weyran qilinishi, diniy telim-terbiyelerning men'iy qilinishi we bashqa diniy zulumlar birmu-bir sanap ötülgen. Mezkur chaqiriqni élan qilishtiki meqset heqqide toxtalghan d u q re'isi dolqun eysa ependi aldi bilen shi jinpingning se'udi erebistan ziyaritining Uyghurlar mesilisi bilen zich alaqidar ikenlikini tilgha aldi. U sözide islamgha jeng élan qilghan, dinning düshmini bolghan xitay hakimiyitining rehbiri shi jinping bilen özlirini islamning hamiysi chaghlawatqan musulman döletliri rehberlirining bir üstelde olturushining jinayet bolidighanliqini tekitlidi.
Chaqiriqtin melum bolushiche, shi jinping 3 künlük se'udi erebistan ziyariti mezgilide birqanche chong yighinlargha qatnishidiken we 30 din artuq musulman döletlirining rehberliri bilen uchrishidiken. Chaqiriqta bu musulman döletlirining b d t da aldinqi aylarda ötküzülgen Uyghurlar mesilisini kishilik hoquq kéngishide muzakire qilishqa awaz bérish yighinida xitay terepte turghanliqi, bu döletlerning rehberliri eger Uyghur irqiy qirghinchiliqigha dawamliq köz yumsa we uninggha xatime bérish yolida térishchanliq körsetmise, musulman ümmetlirining ortaq islamiy qimmet qarishigha xiyanet qilghanliq bolidighanliqi eskertilgen.
D u q bérlin ishxanisining mudiri gheyur qurban ependi bu munasiwet bilen ziyaritimizni qobul qilghanda, se'udi erebistan bashliq bir qisim musulman döletlirining Uyghur irqiy qirghinchiliqigha tutuwatqan mu'amilisining insanlarni qattiq ümidsizlendüridighanliqini tilgha aldi.