Shiwétsiyediki yashlar Uyghur medeniyitini emeliy herikiti bilen qoghdashning bir örnikini yaratqan

Uyghur diyarida irqiy qirghinchiliq bilen barawer halda éghir derijidiki medeniyet qirghinchiliqiningmu dawam qiliwatqanliqi axbarat wasitiliride, tetqiqat doklatlirida uzundin buyan tilgha élinip kéliwatqan bir téma idi. Muhajirettiki Uyghurlar arisida bolsimu Uyghurlarning shanliq medeniyetlirini saqlap qélish, Uyghur milliy kimlikini qoghdashning texirsiz éhtiyajigha aylan'ghanliqigha da'ir qarashlar ilgiri sürülmekte idi. Mushundaq bir chaghda, shiwétsiyediki Uyghur yashliri “5-May doppa bayrimi” künige toghrilap, mexsus “Uyghur en'eniwi kiyim-kécheklirini kiyip süretke chüshüsh” dep atalghan yéngi hem ijadiy bir pa'aliyetni ötküzüp, Uyghur jama'itining yaxshi bahasi we alqishlirigha muyesser bolghan.

Shiwétsiye paytexti sitokholmda 5-may ötküzülgen bu pa'aliyetni zulhayat ötkür xanimning yétekchilikide “Shiwétsiye Uyghur yashliri uyushmisi” , “Shiwétsiye sherqiy türkistan tenterbiye we medeniyet uyushmisi” birlikte teshkilligen. Pa'aliyetning muqeddimiside, zulhayat ötkür xanim “Doppa milliy kimlikimizning bir belgisi” dégen témida doklat bérip, miladiyening aldi-keynidiki dewrlerdin bashlap hazirqi zaman'ghiche bolghan Uyghurlar we Uyghurlarning étnik terkiblirige tewe bash kiyimlirining herqaysi dewrlerdiki tereqqiyati, alahidiliki, nusxaliri we simwolluq xaraktérliri heqqide chüshenchiler bergen. Pa'aliyetke kelgen yashlar, balilar we jama'et Uyghur doppiliri we asasliq kiyim-kécheklirining xas isimliri bilen tonushup chiqqan, shuning bilen birge Uyghur doppilirining tarixiy tereqqiyatlar jeryanidiki jins ayrimisi, ijtima'iy salahiyet we rayon perqi qatarliq alahidilikliri heqqide bilimge ige bolghan.

Merkizi sitokholmdiki “Shiwétsiye Uyghur yashliri uyushmisi” ning xadimi mahide muxter bu heqte ziyaritimizni qobul qilghanda, mezkur pa'aliyetni ötküzüshtiki meqsetning xitay mustebit hakimiyiti qirghin qiliwatqan Uyghur medeniyitini chet elde bolsimu qoghdash we Uyghur rohini téximu küchlendürüshtin ibaret ikenlikini tekitlidi.

 “Shiwétsiye sherqiy türkistan tenterbiye we medeniyet uyushmisi” xadimi elimu bu pa'aliyet heqqide qarashlirini ipade qilip ötti. Bu pa'aliyetke qatnashqan sitokholmdiki Uyghur ziyaliyliridin rahile xanim mezkur pa'aliyetning ehmiyetlik bolghan tereplirini tilgha aldi. Uning qarishiche, muhajirettiki Uyghurlar milliy mewjutluq éhtiyajidin warisliq qilishqa tégishlik bolghan milliy kimliklerge alahide ehmiyet bérishi zörür iken. U sözide, “Uyghur en'eniwi kiyim-kécheklirini kiyip süretke chüshüsh” pa'aliyitining shiwétsiyediki Uyghur ösmürlirining qelbide güzel bir xatire qaldurghanliqini eskertti.

Süretke élish xizmitini kespiy fotograf kewser küresh üstige alghan. Bu pa'aliyetke qatnashquchilar chekmen, nimche, jilitke, köynek qatarliq kiyim-kécheklerning we türlük doppa, taj, kemchet tumaq, romal, zibu-zinnet qatarliq Uyghur medeniyitige tewe bolghan miraslarning isimlirini öginish pursetlirige érishken. Bu pa'aliyet shiwétsiyede yétiliwatqan yash-ösmürlerni köp xushal qilghan.