RFA/Ekrem
12-январ шөһрәт закирниң германийәдики қериндашлири д у қ рәиси долқун әйсаға биваситә һуҗум қилған.
Ахирқи айлардин буян хитай һөкүмити «йәр шари вақти гезити» қатарлиқ тәшвиқат қораллири арқилиқ өзлириниң җаза лагерлири сияситини ақлаш, муһаҗирәттики уйғурларниң гуваһлиқ вә қаршилиқ һәрикәтлирини қарилашни күчәйтмәктә иди. Болупму җаза лагерлириға қарши җиддий һәрикәт елип бериватқан д у қ вә униң рәиси долқун әйса әпәндини һуҗум нишаниға айландуруп, бу һәқтә арқа-арқидин мақалиләр елан қилип кәлгән иди. 12-январ күни уйғур аптоном районлуқ һөкүмәтниң қорчақ рәиси шөһрәт закирниң мюнхендики биваситә туғқанлири җамаәт сорунида д у қ рәисигә биваситә һуҗум қилған.
Игилишимизчә, 12-январ күни д у қ рәиси долқун әйса башлиқ мюнхендики уйғур җамаити нурмәмәт исимлик бир кишиниң ғулҗада қаза қилған аписиниң роһиға қуран тилавәт қилиш үчүн униң өйигә җәм болған. Бу сорунға чақирилмиған меһманлардин уйғур аптоном райониниң қорчақ рәиси шөһрәт закирниң мюнхенда яшаватқан сиңлиси меһрибан закир вә униң йолдиши ғалипму дахил болған.
Сорундин тарайдиған вақитта шөһрәт закирниң сиңлиси меһрибан закир долқун әйсаниң алдини тосуп: «сән шөһрәт закирни тилға алғучи болма, униң уруқ-туғқанлирини тилға алғучи болма, шөһрәт закирни ‹хаин' дегүчи болма, сән вәтәндики уруқ-туғқанлириңни ойлап қой!» дегән. Долқун әйса униңға рәддийә қайтуруши һаман меһрибан закирниң йолдиши ғалип закир етилип келип, долқун әйсани урмақчи болған. Җамаәт дәрһал ариға чүшүп аҗритивалған.
Д у қ рәиси долқун әйса әпәнди бу вәқә тоғрисида тохталғанда хитайниң һәр түрлүк һуҗумлириға идийәсидә тәйярлиқ барлиқи, лекин шөһрәт закирниң әвладлириниң аммиви бир сорунда өзигә һуҗум қилишқа петиналишини ойлапму бақмиғанлиқини баян қилди.
Биз бу тоғрисида меһрибан закир вә униң йолдиши ғалипниң көзқарашлирини елиш үчүн уларға көп қетим телефон қилип алақилишишкә тиришқан болсақму, лекин мумкин болмиди.
Бу вәқә уйғур җамаитини һәм һәйран қалдурған һәм ғәзәпләндүргән. Нәқ мәйдан шаһитлиридин «илһам тохти гурупписи» ниң рәиси әнвәрҗан әпәнди бу һәқтә тохталғанда «бу һуҗум ялғуз долқун әйсағила әмәс, бәлки уйғур миллий һәрикитигә, шәрқий түркистан хәлқигә қилинған һуҗум» дегәнләрни тилға алди.
Явропа шәрқий түркистан бирлики тәшкилатиниң рәиси әсқәрҗан әпәнди бу хусуста пикир баян қилғанда шөһрәт закирниң биваситә туғқанлириниң бу сорунға мәқсәтлик кәлгәнликини, уларниң уюлуш уяқта турсун, өз миллитигә зулум селиватқан шөһрәт закирдәк бирини ақлашқа җүрәт қилишидин һәйранлиқ һес қилғанлиқини ипадилиди.
Германийәдики уйғур җамаитиниң илгири сүрүшичә, мюнхенда узун йиллардин буян шөһрәт закирниң зулпийә закир, меһрибан закир қатарлиқ сиңиллири яшаватқан болуп, тәхминән 2010-йиллири зулпийә закир үрүмчигә берип сәһниләрдә «шинҗаң яхши җай» дегән нахшини орундап қайтип кәлгәндин кейин мюнхендики уйғур җамаити уни арисидин сиқип чиқарған вә улар билән болған алақисини пүтүнләй үзгән. Уйғур җамаитидин айрилип йетим қалғанлиқниң сәвәбини долқун әйсадин көргән бу җәмәт кишилири ичидә ғум сақлап кәлгән. Немила болмисун, хитайниң милйонлиған уйғурларни җаза лагерлириға қамап қийнашта биваситә рол еливатқан, уйғур миллитигә селиниватқан барлиқ зулумларға әң чоң шерик һәм қорал болуватқан қорчақ рәис шөһрәт закир муһаҗирәттики уйғурларниң нәзиридә ‹вәтән хаини, миллий мунапиқ' һесаблинидиған болуп, уни һечким һечқандақ қилипму ақлиялмайдикән. Бу қарашни тәкитлигән диний зат абдуҗелил әпәнди бу һуҗумниң пүтүн уйғур миллитигә қилинған бир һуҗум болғанлиқини, буни мундақла өткүзүветишкә болмайдиғанлиқини тәкитлиди.
Д у қ рәиси долқун әйса әпәнди меһрибан закирниң шәрқий түркистан хәлқиниң дүшминигә айланған шөһрәт закирни ақлап оттуриға чиқишидин әҗәбләнгән болсиму, әмма хитайниң һәр түрлүк тәһдитлиригә баш әгмәйдиғанлиқини, уйғур хәлқиниң дүшмәнлиридин чегра айришни билиши лазимлиқини әскәртти. Шәрқий түркистан өлималар бирликиниң муавин рәиси турғунҗан алавудун әпәндиму бу һәқтә өз қарашлирини билдүрүп өтти.
