Бир аилидики 5 аялға еғир җаза кәскән корла хәлқ сот мәһкимиси һөкүмнамисиниң чинлиқи дәлилләнди

Йеқинда радийомиз корла шәһәрлик хәлқ сот мәһкимисигә аит болған бир аилидики 5 аял кишигә еғир җаза кәскән бир “һөкүмнамә” ни қолға чүшүрди.

“һөкүмнамә” дә қәйт қилинишичә, бир аилидики ана, қиз вә келин болуп җәмий 5 кишигә аталмиш “қанунсиз диний паалийәт билән шоғулланди” дегән җинайәт билән 7 йиллиқтин 20 йиллиққа қәдәр қамақ җазаси берилгән. Мухбиримизниң телефониға җавап бәргән мәзкур сот мәһкисиниң алақидар хадими 2019‏-йили 4‏-айда чқирилған мәзкур “һөкүмнамә” гә имзаси қоюлған ширәли мәмәт қатарлиқ 4 нәпәр сотчиниң нөвәттә корла шәһәрлик сот мәһкимисидә вәзипә өтәватқанлиқини баян қилиш арқилиқ мәзкур сот һөкүмнамисиниң чинлиқини дәлиллиди.

Қолимизға чүшкән корла шәһәрлик хәлқ сот мәһкимисиниң 2019-йил 312-номурлуқ бир җинайи ишлар һөкүмнамисидә баян қилинишичә, хәлчәм пазил, мәликизат мәмәт, патигүл мәмәт, зәмирә мәмәт вә бостан ибраһим қатарлиқ бәш аял аталмиш “қанунсиз диний тәблиғ аңлиған вә буниңға сорун һазирлап бәргән” лики үчүн, “җәмийәт тәртипини бузуш вә миллий өчмәнлик пәйда қилиш” җинайити билән әйиблинип, 7 йилдин 20 йилға қәдәр охшимиған муддәттә кесиветилгән. Мәһкумларниң әң чоңи хәлчәм пазил бу йил 78 яш, әң кичики бостан ибраһим 33 яш болуп, булардин бирси дөләт хизмәтчиси, қалғанлири аилә аяллири икән. Һөкүмнаминиң ахирииға “баш сотчи ширәли мәмәт, сотчи әхмәтҗан қурбан вә ибадәт ясин, пүтүкчи дилмуарат пәрһат” дегән исимларда имзалар қоюлған.

Биз мәзкур һөкүмнаминиң чинлиқини дәлилләш үчүн, корла шәһәрлик сот мәһкимисигә телефон қилдуқ. Сотниң бир хадими, мәзкур һөкүмнамидики делониң тәпсилати вә һөкүмнамида имзаси бар сотчиларниң кимлики һәққидики соалимизға җавабән, бу делолар һәққидә сақчиханидин мәлумат елишимизни тәвсийә қилди. Мәзкур хадим бизниң бу сотта мәзкур намдики сотчиларниң болған-болмиғанлиқи һәққидики соалимизғиму җавап бәрмиди.

Һөкүмнамидә баян қилинишичә, мәзкур 5 аял корла шәһәрлик тәптиш мәһкимиси тәрипидин әйибләнгән. Әйибнамидә мәзкур 5 аял тәблиғини аңлиған кишиниң хәлчигүл мәмәт исимлик бирси икәнлики вә униң нөвәттә чәт әлдә икәнлики қәйт қилинған. Муһаҗирәттики корлалқиларниң баян қилишичә, хәлчигүл мәмәт әйни чағда корлада җамаәт сорунлиридики актиплиқи билән көзгә көрүнгән вә бир диний зат аилисидә чоң болған бир аял болуп, у нөвәттә түркийәдә яшимақтикән.

Телефонимизни қобул қилған хәлчигүл ханим, мәзкур һөкүмнамида тилға елинған шәхсниң өзи икәнликини баян қилиш билән бирликтә, мәзкур 5 мәһкумниң кимликлири һәққидиму мәлумат бәрди. Дейилишичә, мәзкур бәш мәһкум ана, қиз вә келиндин тәркиб тапқан болуп, улар өрп-адәтләр бойичә, бир-бирини йоқлашқан, аилисини зиярәт қилған вә бу учришишлирида өзара диний сават чиқириш, диний мәлуматлирини толуқлаш вә әвлат йетиштүрүш һәққидә өзара пикир алмаштурған һәм ярдәмләшкән икән. Өзиниң бир диний зат аилисидә чоң болғанлиқи сәвәплик бәлгилик диний мәлуматқа игә икәнликини тилға алған хәлчигүл ханим, бу учришишлириниң уйғурларда нәччә йүз йилдин буян давам қилип келиватқан бир мәдәнийәт паалийти вә әнәнә икәнликини тәкитлиди. У йәнә бу вәқәниң пиланлиқ вә тәшкиллик бир сиясий һәркәт сүпитидә бир тәрәп қилинишиниң, нөвәттә районда давам қиливатқан ирқий қирғинчилиқиниң җанлиқ бир пакити икәнликини көрситип беридиғанлиқини илгири сүрди.

Мәзкур һөкүмнамидә қәдрийә мәмәт исимлик йәнә бир мәһкумниңму исми тилға елинған болуп, униң башқа бир делода айрим бир тәрәп қилинидиғанлиқи қәйт қилиған. Хәлчигүл мәмәт мәзкур ханимниңму һөкүмнамидә исими тилға елинған 5 аял билән бир аилә кишилири икәнликини, мәзкур аилидики ака-укилардин мәһмут мәмәт вә мусаҗан мәмәт, зөһрәгүлләрниңму кесиветилгәнликини, йәни бу аилидин җәмий 9 кишиниң нөвәттә қамақта икәнликини тилға алди.

Телефонимизни қобул қилған корла шәһәрлик сот мәһкимисиниң йәнә бир хадими, мәзкур һөкүмнамида исми тилға елинған баш сотчи ширәли мәмәт, сотчи әхмәтҗан қурбан вә ибадәт ясинларниң бу сот мәһкимисидә һелиһәм хизмәт қиливатқанлиқини баян қилиш арқилиқ, мәзкур сот һөкүмнамисиниң чинлиқи дәлиллиди.

Мәзкур һөкүмнамидин мәлум болушичә, мәһкумлардин әң дәсләптә тутулғини мәликизат мәмәт болуп, һөкүмнамә 2019‏-йили 4‏-айниң 2‏-күни чиқирилған. Бу уйғур райониниң сабиқ рәиси шөһрәт закирниң районда аталмиш “тәрбийәләш мәркәзлириниң тақалғанлиқи” ни елан қилған мәзгилгә тоғра кәлмәктә.