Amérika jumhuriyetchiler partiyisi prézidént namzatliqini talishish munaziriside xitay mesilisi munazire qilindi

22-Noyabirdiki jumhuriyetchiler partiyisi prézidént namzatliqini talishish munazirisidin bir körünüsh

Xitay jumhuriyetchi namzatlarning bir qanche qétimliq bes - munazirilidiki tashqi siyasetke munasiwetlik nuqtiliq munazire témilirining biridur. Jumhuriyetchilerning tünügünki bes - munaziriside bezi namzatlar yene xitayni tenqid qildi. Töwende muxbirimiz erkin melumat béridu.

Amérika jumhuriyetchiler partiyisidin kéler yilqi amérika prézidéntliq saylimigha namzatliqqa körsitilishni talishiwatqan jumhuriyetchi namzatlarning téléwiziye bes - munaziriliride amérika xitaygha qandaq siyaset tutushi kérek, dégen mesile nuqtiliq talash - tartish qilidighan témilarning biri bolup qaldi. Namzatlar prézidént obamaning xitay siyasitini tenqidlep, özlirining jumhuriyetchilerdin prézidént namzatliqigha körsitilse we kéler yilqi saylamda prézidéntliqqa saylansa, xitaygha qattiq qol siyaset tutidighanliqini ilgiri sürmekte. Jumhuriyetchi partiyisi namzatlirining tünügün élip bérilghan bes - munaziriside bezi namzatlar xitaygha hujum qilip, kommunistik xitayning “ Exlaqliq” dölet emesliki we choqum “Tarixning exliti” ge aylinidighanliqini bildürdi.

Yene bezi namzatlar xitayni amérikigha kéliwatqan eng zor tehdit, dep körsetti. Seyshenbe künki bes munazire jumhuriyetchiler partiyisi namidin kéler yilqi saylamgha qatnishidighan prézidént namzatini tallash saylimi axirqi basquchigha kélip qalghan, jumhuriyetchi namzatlar arisidiki riqabet keskinleshken peyttiki bes - munazirilerning biridur.

Seyshenbe künki bes munaziride téksas walisi, jumhuriyetchi namzatlarning biri rik périy xitayni tenqidlep, uning amérikigha bixeterlik we exlaqiy jehettiki küshende ikenliki, uning ayallarni bala chüshürüshke mejburlawatqanliqi, amérikigha qarshi tor hujumi élip bériwatqanliqini bildürdi. Périy kommunistik xitay choqum tarixning exlitige aylinidighanliqini eskertidu.

U, “ Ronald réganning sowét ittipaqi tarixning exlitige aylinidu, dégen bir sözi bar. U bu sözni toghra éytqan. Menmu kommunistik xitay choqum tarixning exlitige aylinidu, dep oylaymen. Chünki u exlaqliq dölet emes. U her küni 35 ming ayal bala chüshürüshke mejburlinidighan bir eldur. Bu yerde yene tor bixeterlik mesilisi mewjut. Xitay xelq azadliq armiyisining buningda qoli bar. Bu mesililer biz bir terep qilishqa tégishlik zor exlaqiy we bixeterlik mesililiridur” dep körsetti.

Prézidént namzatliqini talishiwatqan jumhuriyetchi namzatlarning biri, sabiq massachuséts shtati sabiq walisi mit romnéy eskertip, amérika üchün nöwettiki eng jiddiy tehditning iran bolsimu, biraq uzun mezgillik eng zor tehditning xitay ikenlikige qoshulidighanliqini bildürdi. Mit romnéy bu qétimqi bes munaziride xitay heqqide köp toxtalmighan bolsimu, biraq u jumhuriyetchi namzatlarning ötken qétimliq téléwiziye bes - munaziriside özining xitay mesilisidiki siyasitini bir qeder etrapliq sherhligen.

U xitayning xelq'ara qa'ide - nizamgha ri'aye qilishi kéreklikini bildürgen idi. Mit romnéy eskertip, “ Ular qa'ide nizamgha ri'aye qilishi kérek. Ular bizning kompyutérlirimizgha hujum qilip, hökümet we shirketlerning uchurlirini oghrilisa, eqliy mülk paténtini oghrilisa uning saxtisini ishlepchiqirip dunyagha satsa bolmaydu. Shuning bilen birge yene pul kursini monopoliye qilip, mehsulat bahasini bashqilardin erzan qiliwalsa bolmaydu. Biz xitaygha uning bashqilargha oxshashla qa'ide nizamgha ri'aye qilishi kéreklikini bildürüp qoyushimiz kérek” dégen. U, özining prézidéntliqqa saylansa xitayni pul kursini monopol qiliwatqan dölet, dep élan qilip, d s t da sotqa tartidighanliqini bildürgen idi.

Bezi analizchilar, prézidént saylimigha qatnishidighan jumhuriyetchi namzatni tallash saylimidiki bes - munazirilerde xitay mesilisining izchil talash - tartish témisi bolup qélishi amérika - xitay munasiwitining nöwettiki ehwali, soda we pul mu'amile jehettiki ixtilap we uning herbiy, istratégiye jehettiki tehditi bilen alaqidar, dep körsetti. Amérikida turushluq Uyghur ziyaliyliridin yipek yoli medeniyet tetqiqatchisi we weziyet analizchisi doktor qahar barat bu qarashtiki kishilerning biridur.

Jumhuriyetchi namzatlarning amérika duch kéliwatqan tehdit we mesililerni qandaq bir terep qilish, qandaq mesililerni aldi bilen qilish qatarliq mesililerdiki pikri birdek bolmisimu, biraq ular xitayning amérika üchün yoshurun xewp ikenlikidin ibaret bu mesilidiki pikri birdeklikke ige. Biraq doktor qahar barat, kéler yili ötküzülidighan saylamda kimning ghelibe qilishidin qet'iy nezer, amérikining hazir yolgha qoyuwatqan xitay siyasitide drammatik özgirish yüz bérish éhtimalliqi chong emeslikini bildürdi.

Yéqinda amérika prézidénti barak obama hawayda chaqirilghan asiya - tinch okyan hemkarliq yighini, hindonéziyide chaqirilghan sh j a i yighinigha qatniship, amérikining asiya - tinch okyan rayonidiki mewjutluqini kücheytidighanliqini élan qilghan idi. Uning bu jeryanda yene awstraliyini ziyaret qilip, awstraliyide herbiy bazar quridighanliqini élan qilishi xitayni qattiq bi'aram qilghan. Analizchilar, amérikining asiya - tinch okyan rayonigha qaytip kélishi xitayningmu rayondiki künséri éship bériwatqan tesir küchini chekleshke qaritilghanliqini ilgiri sürgen idi.

Doktor qahar barat, amérika - xitay munasiwitining jiddiy riqabet basquchigha kirgenlikini eskertip, kéler yilqi saylamda meyli jumhuriyetchilerning namzati ghelibe qilsun we yaki démokratlarning namzati prézidént obama ghelibe qilsun, amérika özining xitay siyasitini tengshep, soda bilen kishilik hoquqni birleshtürüshi kéreklikini bildürdi.