Amérikining kréditi (qerz tölesh inawiti) töwenlitilgenliki dunyani tewretti

Amérika dölet mejliside, zayom (dölet qerzi) miqdarining yuqiri chékini örlitish we hökümet xirajitidiki qizil reqemni kemlitish qarar layihisi maqullan'ghandin kéyin, amérika prézidénti obama 8‏-ayning 2‏-küni bu layihige imza qoyup qanun'gha aylandurghan idi. Dunya boyiche pul-mu'amile tetqiqatidiki eng nopuzluq shirket dep tonulghan standard we pur shirkiti 8‏-ayning 5-küni, amérikining kréditi (qerz tölesh inawiti yaki mejburiyiti) ni qaytidin bahalap, eslidiki AAA derijidin AA+ derijisige töwenletti. Buningdin dunyada amérika bilen pul mu'amilisi bar her qandaq dölet qattiq tewrimey qalmaytti. Amérikining kréditi (qerz tölesh inawiti yaki mejburiyiti) ning derijisige bérilgen bu nopuzluq bahagha, köpinche döletler nahayiti éhtiyatchanliq bilen inkas qayturdi. Emma xitay amérikining kréditi töwenlitilgenlikidin qattiq bi'aram boldi.

Mexsus pul-mu'amile tetqiqati bilen shughullinidighan por shirkiti 1860‏-yili qurulghan, u, 1941‏-yili standard shirkiti bilen birleshkendin kéyin, bu chong shirket pütün dunyadiki pay bazarlirida bir ming ikki yüz indéks (körsetküch) berpa qildi. Bu shirket 1975‏-yilidin kéyin, dunya boyiche eng nopuzluq bahalighuchi shirketke aylandi.

Bu shirket yéqinda, 8‏-ayning 5‏-küni, obama hökümiti kéler on yil ichide hökümet xirajitidiki qizil reqemni 4 tirilyon amérika dolliri kamlitidighan xamchot tüzmey, aran 2 tirilyon 100 milyard amérika dolliri kamlitidighan xamchot tüzüp imza qoyghan pakitqa asasen, amérikining kréditi (qerz tölesh inawiti yaki mejburiyiti) ning derijisini töwenletti. Bu baha amérika hökümitini jiddiyleshtürüp qoydi.

Amérika awazining bayan qilishiche, amérikining kréditi (qerz tölesh inawiti yaki mejburiyiti) töwenlitilgenliki, washin'gtonning yawropa we asiyadiki ittipaqdashlirighimu bérilgen agahlandurush ségnali idi. Pütün oyro rayonliri bu weqedin paydilinip, özining qerz mejburiyitini qandaq ada qilishning yollirini izdeshke kirishti.

Yaponiye, jenubiy koréye, awstraliyiler buningdin bek tesaddipiliq hés qilmidi. Yaponiye yenila amérika zayomigha ishenchi barliqini ipadilidi. Yawropa birliki, rusiye, fransiyilermu amérikining kréditining derijisi töwenlitilgenlikidin ensirimeydighanliqini bildürdi. En'gliye maliye weziri, bu tesewwurdiki mesile idi, dédi. Firansiye maliye ministiri, amérika iqtisadi buzulmas asasi bar iqtisad ikenlikige, amérika dolliri bu “Qéyin ötkel”din choqum ötöp kéitidighanliqigha her jehettin ishinidighanliqini bildürdi.

Emma, xitay hökümitining uchur wasitiliri, amérikining kréditi (qerz tölesh inawiti yaki mejburiyiti) ning derijisi töwenlitilgenlikidin qattiq bi'aram bolghanliqini ipadilidi. Shinxu'a agéntliqi hetta , amérika özi peyda qilghan patqaqtin, pul qerz élip özini qutqiziwéridighan dewr alliqachan barsa-kelmeske ketti, deydighan qopal bash maqale élan qildi. Shinxu'a agéntliqi bügünmu, amérikining kréditi (qerz tölesh inawiti yaki mejburiyiti) ning derijisi töwenlitilgenliktin, xelq'ara bazarda patiparaqchiliq bolushqa bashlidi, asiya pay baziri kasatlashti, dep xewer élan qildi.