Amérika shimaliy koriyige qaratqan soda imbargosini emeldin qaldurmaqchi

Shimaliy koriyining atom programmisidin bir körünüsh.

Jorj bush mundaq deydu" bizning koriye siyasitimiz aralni yadro qoralliridin xali qilish. Bügün etigen shimaliy koriye yadro arxipini tapshurush bilen bu ghayimizge qarap bir qedem ilgiriliduq." Bush bayanatida, shimaliy koriyining yadro arxipini ashkarilishini ijabiy qedem dep medhiyilesh bilen, bu bir bashlan'ghuch qedem dep eskertti we shimaliy koriyidiki insan heqliri mesilisi, uran ishlepchiqirish pa'aliyiti we yadro qorallirini sinaq qilish we kéngeytish éhtimalliqi, shundaqla yene jenubiy koriye qatarliq qoshnilirigha qarita tehditi üstidiki endishilirining dawam qilidighanliqini bildürdi. U yene aldimizdiki 45 kün shimaliy koriye üchün nöwette basqan qedimidiki semimiyetni ispatlash üchün bir purset dep körsetti.

Shimaliy koriye yadro arxipini peyshenbe küni xitaygha tapshurghan. Nöwette arxip, 6 terep söhbitidiki döletler teripidin közitilmekte. Asasliq közitish obyékti arxiptiki melumatlarning toluq bolghan ‏ - bolmighanliqidur. Melumatlardin qarighanda, shimaliy koriye qolida mewjut bolghan plotoniy miqdarini arxipta 37 kilogram dep körsetken ؛ amérika mutexessislirining perezliri bolsa bu miqdar 40 kilogram bilen 50 kilogram arisida bolup, 12 yadro qoraligha matériyal bolalaydu. Arxipta 1986 ‏ - yilidin kéyinki yadro programmiliri ashkarilan'ghan. Emma uran qollinip yasalghan yadro qoralliri heqqide melumat bérilmigen.

Bush aqsarayda élan qilghan mezkur bayanatida, koriye arilini yadrosizlashturushning uzun bir jeryan ikenlikini, shimaliy koriyining bundin kéyinki maslishish ehwaligha qarap, üstidin yürgüzülüwatqan jazalarni bir - birlep emeldin qalduridighanliqini, asasliq jazalarning we b d t jazalirining hélihem dawam qilidighanliqini bildürdi.

Alte terep söhbiti bashlan'ghandin buyan shimaliy koriye köp qétim tereplerge bergen wedisidin yéniwalghan. 2006 ‏ - Yili élip barghan atom siniqi, yadro arxipini ashkarilashni 6 ay kéchiktürüshi mana bu yénishlardin örneklerdur. Shunglashqa terepler, shimaliy koriyining qedimige yenila guman bilen qarimaqta. Prézidént jorj bush bayanatida eger shimaliy koriye toghra qedimini dawamlashturmisa, hazir emeldin qaldurulghan jazalarni qaytidin eslige keltüridighanliqini we jazani köpeytidighanliqini bildürdi.
 
Alte dölet söhbitidiki muhim témilardin biri, . Shimaliy koriyining süriye bilen yadro alaqsidur. Shimaliy koriye izchil halda, özining süriyige yadro qoralliri buyiche yardem qilghanliqini inkar qilip kelmekte idi.

Amérika dölet bixeterlik meslihetchisi Stephen Hadley ning birleshme agéntliqigha bildürüshiche, ashkarilan'ghan yadro arxipta, mezkur mesile tilgha élinmighan . Hadléy bu heqte mundaq deydu: arxipta, süriyige yadro qoralliri esliheliri buyiche yardem qilghanliqi ret qilinmighan, étirapmu qilinmighan. Démek bu heqte ilgirilep éniqlash élip bérishimizgha yol ochuq.

Amérika tashqi ishlar ministiri kondaliza rayis bügün yaponiyide muxbirlargha qilghan sözide, shimaliy koriyining ashkarilighan yadro arxipini, ikki dölet arisidiki munasiwetni normallashturushqa yetküdek derijide emes dep körsetken we shimaliy koriyidin yene ilgirilep qedem bésishni kütidighanliqini bildürgen.
 
Alte dölet söhbitidiki yene bir mesile, shimaliy koriyidin jawabkarliqi kütülüwatqan yaponluq tutqunlar mesilisidur. Jorj bush bayanatidin bir kün awwal, yaponiye bash ministiri Yasuo Fukuda bilen sözliship, amérikining yaponluq tutqunlar mesilisini hergiz estin chiqarmaydighanliqini bildürgen we heqte yaponiye bilen teng heriket qilidighanliqini bildürgen.

Jorj bush bayanatining axirida, axirqi meqsitimiz koriye arilini yadrosizlashturush bilen bille, aralni achliqtin we zulumdin qutuldurush dep eskertken.