Xitayning général mayori: amérika junggoni iskenjige almaqchi

Bu xildiki inkaslarning ichide xitay herbiy xadimning otturigha qoyghanliri alahide közge chéliqidu. Düshenbe küni xitayning dölet axbaratida obzor élan qilghan xitay général mayori lo yüen amérikining xitayni muhasirige almaqchi bolghanliqini körsetti.

Bu pikir yürgüzgen mulahizichiler bolsa xitay shundaq oylighan teqdirdimu yenila amérika bilen hemkarlishishqa mejbur ikenlikini ilgiri sürdi.

Amérika prézidénti obamaning asiya siyasiti bundin ikki hepte ilgiri zor özgirish yasidi. 16 - Noyabir awstraliye parlaméntida nutuq sözligen obama, amérikining asiya - tinch okyan döliti ikenlikini qayta tekitlidi. Obama, nöwettiki urushlarning ayaghlashturulushigha egiship, amérikining asiyadiki mewjutluqini ilgiri sürushni eng muhim ishlar qatarigha qoyushqa tutun'ghanliqi we herbiy xam chotta qisqartish bolghan teqdirdimu amérikining asiya - tinch okyan rayonidiki herbiy chiqimining kémeytilmeydighanliqini körsetti.

U mundaq dédi: méning bu jehettiki körsetmem bekla roshen. Biz kelgüsi herbiy xamchotlarni teqsimlewatqan peytlerde, amérikining bu rayondiki küchlük herbiy mewjutluqini saqlap qélishqa yéterlik meblegh ajritimiz. Amérika bir tinch okyan döliti we biz bu yerdin ketmeymiz.

Amérika prézidénti yene amérikining awstraliyide herbiy baza quridighanliqinimu ashkarilighan idi.

Derweqe amérikining asiya siyasitidiki bu özgirishler asiyadiki nurghun döletlerning diqqitini tartqan bolup, xitay mulahizichilermu bu heqte herxil pikirlerni otturigha qoyushqa bashlidi.

Gerche xitay hökümiti bu heqte resmiy shekilde inkas qayturmighan bolsimu, xitayning herbiy tetqiqatchisi lo yüen düshenbe küni élan qilghan obzorida amérikining xitayni muhasirige almaqchi bolghanliqini otturigha qoydi.

Xitay azadliq armiyisining général mayori we tetqiqatchi lo yüen ilgirimu amérikining asiya - tinch okyan siyasiti heqqide mulahizilerni élan qilghan idi.

Uning bu nöwet obamaning yéqinqi asiya ziyariti heqqidiki obzori xitayning hökümet bashqurushidiki “Xelq” gézitige bésildi.

Lo obzorida mundaq dégen: amérika qoshma shtatliri asiyagha qaytip kélishini xitayning etrapidiki rayonlargha qoshun we bashqilarni turghuzush bilen bashlidi. Uning bu yerdiki gherizi éniq. Bularning hemmisi junggogha qaritilghan؛ u bolsimu junggoni iskenjige élishtin bashqa nerse emes.

Lo yene munu qurlar arqiliq amérikigha xitab qilghan: junggo amérikining héchqandaq menpe'itige dexli qilmighan yerde, asiyada xitayni qorshawgha élip néme ish qilisiler.

Türkiye hajitepe uniwérsitétidiki doktor erkin ekremning qarishiche, xitay asiya rayonlirida yürgüzgen siyaset amérikining menpe'itige dexli - teruz qilghan.

Lo yüen maqaliside amérikining asiya istratégiyisini tenqidlep mundaq yazghan: amérika chong istratégiyilik xataliq sadir qildi. U düshminini xata mölcherlep qélip, özining istratégiyilik nezirini chataq bir jaygha tikip qaldi. Uning istratégiyilik ussullirimu hem xata.

Bu heqte toxtalghan erkin ekrem, yuqiriqilarning peqet shexsiy pikir süpitide qélip qalidighanliqi, bashqilarning qandaq déyishidin qet'iy nezer xitayning amérikigha nisbeten éhtiyatchan mu'amile qilidighanliqini bildürdi.

Erkin ekrem axirida amérikining hazirqi emeliy küchi jehettin élip éytqanda, asiyadiki dölet menpe'itini qoghdashqa qurbi yétidighanliqini hemde nöwette bu menpe'etlirini qoghdash meqsitige yételeydighanliqini bildürdi.