Proféssor bextiyar kerimof: ' türkiy milletler üchün ortaq til yaritish shert '

Proféssor doktor kérimof bextiyar raxmanoghli ependi yighinda sözde.

Bulardin biri türkiy milletlerning silawiyan yéziqidin latin yéziqigha ötüshi, pütün türkiy milletler qollinidighan ortaq til yaritish idi. Türkiye 1992 - yili pütün türkiy jumhuriyetlerdin tilshunaslarni chaqirip türk élipbesini asas qilghan halda latin élipbesini tüzüp chiqti.

Hazir azerbeyjan, türkmenistan, özbékistan bu yéziqni qobul qilghan bolsimu, qazaqistan, qirghizistanliqlar téxi qobul qilmidi. Hazir bezi türkologlar pütün türkiy milletler alaqe tili qilip qollinidighan ortaq til yaritishqa tirishmaqta. Bulardin biri özbékistanliq tonulghan ilim adimi proféssor bextiyar kerimof ependidur. U 1992 - yili özbék we in'giliz tillirida " urta türk tili " namida bir kitab yazghan bolup, kitabda pütün türkiy milletler ishlitidighan ortaq tilni yaritish heqqide pikirlirini otturigha qoyghan.

Proféssor bextiyar kerimof ependi türkiy milletlerning ortaq tilini yaritish heqqide ottura asiya türkiy jumhuriyetliride, türkiyide, tataristanda we sibiriyidiki tuwa we xakas rayonlirida 200 din köp léksiye sözligen bolup, bu heqte özbékistanda xelq'araliq ilmiy muhakime yighinimu chaqirghan.

Türkiy milletler ortaq qollinidighan bir ortaq til yaritish mumkinmu? bu teklipke türkiy milletlerning ziyaliyliri qandaq qaraydu? u türkiy milletlerning nopusining 250 milyon etrapida ikenlikini, türkiy milletler arisidiki munasiwetni kücheytish üchün pütün türkiy milletler chüshineleydighan ortaq tilni yaritishning shert ikenlikini, özining 1991 - yilidin béri bu heqte izdiniwatqanliqini éytti.

Proféssor bextiyar kérimof ependi ortaq til yaritish üchün nurghun xizmetlerni qilghanliqini, bu heqte özbékche türkche kitablar neshir qildurghanliqini, mexsus xelq'araliq ilmiy muhakime yighinliri chaqirghanliqini, hazirghiche herqaysi döletlerde 200 qétimdin köprek léksiye bergenlikini, türkiy millet ziyalilirining özining bu ish pilanini qollap quwwetlewatqanliqini anglatti.

Proféssor bextiyar kérimof ependi türkiy tillardin paydilinip bir ortaq til yaritip uni dunyadiki chong tillargha oxshash küchlük bir tilgha aylandurushning shert ikenlikini chüshendürdi.

Proféssor bextiyar kérimof ependi ortaq til yaritish usullirini misal bilen chüshendürdi. U bu köz qarishini türk dunyasidiki nurghun ziyaliylarning qollap quwwetlewatqanliqini bildürdi.