Хитайниң хебей, әнхуй өлкилиридә кан ечиш сәвәбидин йеридин айрилған деһқанлар намайиш қилди

Мәлум болушичә, йәрлик даириләр сақчилар арқилиқ намайишчиларни тарқитивәткән болуп, намайиш җәрянида бир қисим деһқанлар сақчилар тәрипидин тутқун қилинған.

Йеқинқи бирнәччә йилдин буян хитайда һөкүмәт даирилири һәм ширкәт хоҗайинлириниң һәр хил баһаниләр билән деһқанларниң йәрлирини игиливелиши сәвәблик, йеридин айрилған деһқанларниң наразилиқ намайишлири барғанчә көпийип хитайдики асаси мәсилиләрниң биригә айланмақта.

Мәлум болушичә, 2-3-апрел күнлири хитайниң хебий өлкиси зүнхуа шәһири җйәнмин базиридики кан ширкәтлири тәрипидин йери игиливелинған 600 дәк деһқан наразилиқ намайиши қилған. Ундин башқа хитайниң әнхуй, йүннән өлкилиридиму кан ечилиш баһанисидә йеридин айрилишқа мәҗбур қилинған деһқанларниң наразилиқ һәрикәтлири көпәйгән.

Хебейниң зүнхуа шәһиридә йүз бәргән намайиштики намайиш қатнашчилиридин җйәнмин базири даәнле кәнтидики ваң фамилилик деһқан радиойимизниң зияритини қобул қилип, йеридин айрилип қалған деһқанларниң намайиш әһвалини баян қилди.

Ваң фамилилик деһқанниң билдүрүшичә, намайиш қилған деһқанлар қоллириға “кан ечиш үчүн тартивелинған терилғу йәрлиримизни қайтурувалайли!”, “кан ечилиш сәвәбидин келип чиқиватқан муһит булғинишиға қарши туримиз!”, “зомигәр кан хоҗайинлиридин йеримизни қайтурувалайли!” дегәндәк шоарлар йезилған тахтиларни көтүрүвалған. Намайиш қилған деһқанларниң башламчилири, коллектип һалда бейҗиң шәһиригичә пиядә меңип, йол бойи наразилиқ намайиш қилиш һәм зүнхуа шәһәрлик һөкүмәт үстидин бейҗиңдики әрзийәт идарисигә әрз қилишни тәшәббус қилған. Әрз үчүн бейҗиңға маңған деһқанлар сақчилар тәрипидин тосувелинған болуп, намайиш башламчилири дәп қаралған 13 деһқан сақчилар тәрипидин тутуп кетилгән. Зүнхуа шәһәрлик һөкүмәтниң сақчилар арқилиқ бастуруши нәтиҗисидә 3-4-апрел күнлири намайиш бастурулуп, шәһәрдә тинчлиқ әслигә кәлгән.

Мәлум болушичә, өткән һәптидин буян хитайниң әнхуй өлкиси чүеху шәһри луҗяң кәнтидиму бир қисим деһқанлар билән кәнттики тағни кан ечиш үчүн игиливалған кан хоҗайинлири арисида тоқунуш йүз бәргән.

Тоқунушта кан хоҗайинлири тәрипидин уруп яриландурулған ваң ханим радиомиз зияритини қобул қилди.

Ваң ханимниң билдүрүшичә, йезидики деһқанлар кәнттики тағ кан ечиш үчүн мәлум кан ширкитигә көтүрә берилгәндин кейин деһқанлар көп қетим наразилиқ билдүргән. Әмма шәһәрлик һөкүмәт кан хоҗайинлириға янтаяқ болуп деһқанларниң әрзини қобул қилмиған. Нәтиҗидә 27-март күни ечиш үчүн кәлгән кан ширкити билән кәнттики тағда кан ечишқа наразилиқ билдүргән деһқанлар арисида тоқунуш йүз бәргән. Тоқунушта 6 нәпәр деһқан салаһийити мәлум болмиған 10 нәччә киши тәрипидин уруп яриландурулған.

Һалбуки, уйғур елидә 2 йилдин буян “айланма тәрәққият райони қурулуши еһтияҗи үчүн” дегән баһанидә, хитай өлкилиридин кәлгән кан ширкәтлири йәрлик деһқан, чарвичиларниң терилғу йәрлирини һәм яйлақларни игиливелишни тезләтмәктә.

Или йезилиридин зияритимизни қобул қилған деһқанларниң билдүрүшичә, ғулҗа наһийисидики пиличихаңни мәркәз қилған бирнәччә тағлиқ йезилардики чарвичилар һәм деһқанларниң яйлақлири һәм бинәм дәп аталған терилғу йәрлири бейҗиң чиңхуа кан ширкити тәрипидин мәҗбурий сетивелинған. Йәрлик деһқан,чарвичилар буниңға нарази болуп, уйғур аптоном районлуқ әрзийәт идарисигә әрз қилип барған болсиму, әмма деһқанларниң әрзи йәнила или области һәм ғулҗа наһийилик һөкүмәткә қайта тәкшүрүшкә чүшүрүп берилгәнлики үчүн, әрз қилған деһқан -чарвичилар йәрлик һөкүмәт даирилириниң бесими билән әрзини қайтурувелишқа мәҗбур болған.

Хитай вәзийитини йеқиндин көзитип келиватқан сиясий анализчи ху пиң әпәнди хитайда барғанчә еғирлишиватқан деһқанларниң йеридин айрилип қелиш мәсилиси һәм күндин-күнгә күчийиватқан деһқанларниң наразилиқ һәрикәтлири һәққидә өз қаришини баян қилди.

Ху пиң әпәнди сөзидә, хитайда кан байлиқлири хитай һөкүмитиниң “йәргә дөләт игидарчилиқ қилиду” дегән сиясити сәвәблик “дөләткә тәвә” дәп бекитилгини үчүн, шәхсләр өз земинидин чиққан бу байлиқларға игә болалмайла қалмастин, бәлки бу йәрниң игилири болған деһқанларниң кан ширкәтлириниң еһтияҗи сәвәблик өзлириниң терилғу йәр, яйлақ, һәм орманлиридин айрилип қеливатқанлиқини билдүрди. Ху пиң әпәнди йәнә бу әһвалниң пүткүл хитайдики омумий әһвал болсиму, әмма хитайдики байлиқниң зор бир қисми җайлашқан уйғур қатарлиқ хитай болмиған милләтләр земинидики нөвәттики әһвалиниң хитай өлкилиридики деһқанлардинму еғир икәнликини илгири сүрди.

Хитай вәзийитини көзәткүчиләрниң қаришичә, нөвәттә хитай иқтисадиниң йүксилишигә әгишип, һәр хил намлардики ширкәтләрниң деһқан -чарвичиларниң йерини игиливелиш әһвали барғанчә еғирлашқан. Әмма хитай һөкүмити бу мәсилини яхши һәл қилмиғанлиқи үчүн, һазирқи шараитта йеридин айрилип қалған деһқанларниң наразилиқ һәрикәтлири барғанчә күчийиватқан болуп, хитайдики йеридин айрилип қалған деһқан-чарвичилар мәсилиси бундин кейин хитай һөкүмитиниң бешини ағритидиған мәсиләрниң бири болуп қалидикән.