Bala - qazasiz hej üchün teyyarliqlar pütti

Hej ibaditi musulmanlargha buyrulghan beshinchi chong perz bolup, téni saq bolup, hej sepirining chiqimlirini qilalighan adem üchün ömri ichide birla qétim hej qilish perzdur.
Muxbirimiz ömerjan toxti
2008.11.26

Qatnash wastilirining tereqqi qilishi sayisida, se'udi erebistanigha bérip hej perzini ada qilidighan musulmanlarning sani yildin ‏ - yilgha éship barmaqta. Buninggha egiship meschiti herem we hej pa'aliyiti élip bérilidighan jaylar toxtimastin kéngeytilip kelmekte.

Se'udi erebistanida chiqidighan " el riyad" gézitining 2008 - yili 24 - noyabir künidiki sanida:" bala - qazasiz hej üchün teyyarliq pütti"dégen témida bir maqale élan qilin'ghan bolup, maqalide mundaq dep yézilghan:" hej pa'aliyitini ada qilish jeryanida hajilar üchün eng qistilangghuluq bolidighan jay sheytan'gha tash étilidighan orunlar bolup, bu jayda qistangchiliqtin da'im dégüdek adem ölüsh hadisiliri dawam qilip kelgen idi. Peqet bir - ikki yil boldi, hej pa'aliyiti jeryanida toplam adem ölüsh weqesi yüz bermidi. Buning sewebi shuki, eng qistilish peyda qilidighan jay sheytan'gha tash atidighan orunlar burunqi ikki qewettin töt qewetke chiqirildi. Hajilarning bu jaygha kélidighan yoli bilen qaytidighan yoli ayrildi. Shuning bilen hejde qistilip adem ölüshning aldi élindi."

Ikki milyard dollar serp qilindi

Gézitte yene, hajilar sheytan'gha tash atidighan jayning üstige sélin'ghan köwrük heqqide toxtalghan bolup, mundaq yézilghan:" sheytan'gha tash atidighan jayning üstige sélin'ghan köwrük 4 qewetlik bolup, uzunliqi 950 métir, kengliki 80 métir kélidu. 12 Jaydin kirish éghizi bolup, yene 12 jaydin ayrim qaytish éghizi bar. 4 Qewetlik köwrükning pütüp chiqishi üchün 2 milyard amérika dolliri serp qilindi. Ikki milyon haji birla waqitta bu 4 qewet köwrüktin bala - qazasiz ötüp hej perzini ada qilalaydighan boldi."

Sehiye xizmetlirimu jenggiwarliqta

Se'udi erebistanining dölet téléwizorida élip bérilghan bir söhbetke qatnashqan se'udi erebistanining sehiye ministiri doktor abdulla mani mundaq dédi:" se'udi erebistani hökümiti qurulghan tarixtin biri, hajilargha xizmet qilish bu memlikettiki kishiler üchün sherep we pexir bolup keldi. Chünki dunyaning her qaysi jayliridin hej perzini ada qilish üchün kelgen musulmanlar allahning méhmanliridur. Ulargha xizmet qilish rastinla pexirlinerlik ish. Biz sehiye ministirliqi mensublirigha nisbeten eng köngül bölüshke tégishlik ish hajilarning salametliki we amanliqidur. Biz shuning üchün ishleymiz. Bu yilqi hejni bala - qazasiz ötküzüsh üchün pütün teyyarliqlar hazir bolmaqta. Hej pa'aliyiti élip bérilidighan orunlarda 24 doxturxana we 124 tiz qutquzush merkizi xizmetke hazir turmaqta. Mundin bashqa on mingdin köprek tibbiy xadim hajilarning xizmitige teyyar bolmaqta."

Bu xizmetlerdin yenila Uyghurlar mehrum bolmaqta

Mekkide turushluq Uyghurlarning éytishiche, Uyghur hajilarning erkin hej qilish yoli taqalghan. Türkiyidin yüz mingdin köprek haji kelgen yerde, Uyghur élidin bu yil hej ömiki bilen kelgen pütün Uyghur sani üch minggha yetmeydiken.

Kelgenlermu bu jaygha kélishtin burun künlerche dawam qilghan öginish kurslirida alghan telimatlar buyiche bashqilar bilen körüshüshtinmu qorqudiken, bu jaydimu ayighi üzülmigen öginish kursliri seweblik mekke we medinidiki muqeddes jaylarni azade ziyaret qilish erkinlikidin mehrum iken.


Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.