Barin rohi 22 yashqa toldi
Muxbirimiz gülchéhre
2012.04.05
2012.04.05
Xitay hökümitining barin we etraptiki yézilarda élip barghan milliy bölgünchilikke qarshi siyasiy öginish, mezkur qozghilang we qozghilangchilarni qarilash, tenqidlesh heriketliri hemde hazirghiche dawam qiliwatqan qattiq basturush heriketliri gerche barinliqlarni, öz yézisida xitay hakimiyitige qarshi yüz bergen bu qozghilang we basturush heqqide söz achmasliqqa mejbur qilghan bolsimu, emma chet yaqidiki bu kichik yézida yüz bergen bu pewqul'adde weqe we shu dewr ularning chekken riyazetliri barinliqlarning yadidin héch chiqmaydu. Barin inqilabchiliri, shéhitliri hélihem Uyghurlar teripidin küchlük pexir we chongqur éhtiram tuyghuliri bilen eslinip kelmekte. Nöwette barin déhqanlar inqilabining 22 yilliq xatirisi munasiwiti bilen muxbirimiz gülchéhre teyyarlighan programmining dawamini diqqitinglargha sunimiz.
Xitay hökümitining barin inqilabi heqqide tarqatqan doklatliri, we barin weqesi shahitlirining ashkarilan'ghan melumatlirida oxshashla barin inqilabining bash qomandani zeydin yüsüpning barin yéziliq hökümetke xitab qilip “....Her qandaq hökümet adem öltürgenlerni atidu, yézimizda 250 ayalning balisi chüshürüwétildi, bundaq qilish qatilliq hésablanmamdu ? néme üchün étilmaydu?... Ichkiridin ürümchige her 15 minutta bir poyiz kélip turidiken, kelgenlerning hemmisi xitay, biz Uyghurlargha pilanliq tughutni yolgha qoyunglar dégendin köre xitaylarni keltürmise bolmamdu...? biz küresh qilip xitaylarni sherqiy türkistandin qoghlap chiqirishimiz kérek.... Pilanliq tughut emeldin qaldurulsun, sherqiy türkistan'gha xitay köchürüsh toxtitilsun, xelqimiz üstidiki séliq mejburiyet yenggillitilsun. Xitay milletchiliki tügitilsun, ézishke, yutuwélishqa, xorluqqa qarshi turimiz....” dégendek teleplerni qoyghanliqi éniq ispatliq körsitilgen.
Gerche, xitay hökümiti barin inqilabi heqqidiki tetür teshwiqatlirida, sherqiy türkistan islam partiyisi we atalmish sherqiy türkistan milliy bölgünchi küchlirining wetenni parchilash, milletler ittipaqliqigha buzghunchiliq qilishtek közligen meqsitige yétish üchün pilanliq tughut siyasitini destek qilghanliqini éytish arqiliq, bu qozghilangning Uyghur déhqanlirining xitayning ishxaliyiti we zulumlirigha qarshi naraziliqning partlishi ikenlikini yépishqa urunup kéliwatqan bolsimu, barin yézisida saq qalghan ayallardin 65 yashtin ashqan bir anining 22 yil burun yeni eyni waqitta öz yézisidiki déhqanlarning qozghilishigha seweb bolghan eng muhim amilar heqqide qilghan bayanliri zeydin yüsüpning xitaplirining déhqanlarning ortaq naraziliq nidasi ikenlikini ispatlidi :
Mana aridin 22 yil ötken bolsimu, waqit, xitayning hazirghiche dawamlashturuwatqan türlük siyasiy we diniy, rohiy bésimlar, barinliqlar qelbidiki xatirilerni, xitay hökümitining siyasetlirige bolghan naraziliqini, ularning tatqan azab - oqubetlirini yuyiwitelmidi.
Barin yézisidin ziyaritimizni qobul qilghan bu yashan'ghan anining eslimisige qarighanda, barin inqilabi partlighan chagh, u közi yorushqa azla qalghan künler bolup, emma xitayning pilanliq tughut xadimlirining balisigha we özige ziyankeshlik qélishidin qorqup, talaghimu chiqalmay öyde yushurunushqa mejbur bolghan chaghlar iken, xitayning ashu qanliq basturushliridin möjizidek saq qalghan bowiqi mana 22 yashqa tolush aldida iken.
Amérikidiki Uyghur pa'aliyetchisi memet toxti ependi aldinqi qétimliq programmimizda, barin inqilabining 22 yilliqi munasiwiti bilen ziyaritimizni qobul qilip, barin déhqanlar qozghilingini Uyghurlarning yéqinqi zamandin buyan xitay hökümitige qarshi élip barghan barliq siyasiy we qoralliq küreshliri ichidiki eng teshkillik, sistémiliq, teltöküs élip bérilghan bir qétimliq qozghilang dep baha bergen idi, memet toxti ependi bu inqilabning Uyghurlargha körsetken tesiri hem kéyinkilerni terbiyileshtiki ehmiyitige sel qarashqa bolmaydighanliqini eskertti.