Gérmaniyide yene bir Uyghur jasus sotlandi
2011.10.10

Gérmaniyide neshrdin chiqidighan “Süretler” namliq gézitning 7-öktebirdiki sanida Uyghurlar arisigha soqundurulghan réshat isimlik xitay jasusining 6-öktebir küni sotqa tartilghanliq xewiri élan qilindi. Xewerge 45 yashliq Uyghur jasus rishatning süriti qoshup bérilgen bolup, sürette uning köz qismi tosup qoyulghan bolsimu, chirayini perq etkili bolatti. Süretning astigha “Ishpiyonluq bilen shughullan'ghan jawabkar rishat” dep yézilghan idi.
“Xitay Uyghurlarni myunxénda jasusluqqa salmaqta” namliq bu xewerge asaslan'ghanda, xitaygha sétilghan Uyghur jasus réshat soraq jeryanida özining éghir bésim astida qalghanliqini éytqan. Özining jasusluq ishlirida rehberlik qilghuchi jyenjün isimlik xitay jasusigha 2005-yilidin 2009-yilighiche myunxéndiki Uyghurlar toghruluq melumat yetküzüp turghan. Xitaygha qilghan bu jasusluq xizmetlirining heqqi üchün 1130 yawro pul alghan. Xewerde bayan qilinishiche, 12-öktebir küni uning üstidin höküm chiqirilidiken.
Melum bolghinidek, 11-séntebir küni özini “Shöhret” dep atiwalghan, esli ismi lensing bolghan bir shéwe üstidin myunxénda sot échilghan idi. Lensing isimlik Uyghurchini yaxshi bilidighan bu xitay jasusimu myunxéndiki Uyghurlar arisigha kirgüzülgen bolup, uning wezipisimu Uyghur jasusi rishatning wezipisige oxshap ketken. Yeni bu jasuslarning her ikkisila myunxéndiki Uyghur teshkilatliri we Uyghur jama'itige munasiwetlik melumatlarni xitaygha yetküzgen. Ichki xewerlerge qarighanda, lensing isimlik bu xitay jasusi üstidin höküm chiqirilip bolghan.
Gérmaniye hökümitining xitay tereptin myunxéndiki Uyghurlar arisigha kirgüzülgen töt neper xitay jasusini tutqanliqi toghrisidiki xewerler ilgiri élan qilin'ghan idi. Bu weqe bügünge qeder pütün dunyadiki Uyghur jama'itining küchlük diqqitini tartip kelmekte. Bu töt jasusning biri, özini “Shöhret” atiwalghan lensing isimlik shéwe bolup chiqti. Ikkinchisi, 6-öktebir küni sotqa tartilghan réshat bolup chiqti. Undaqta qalghan ikki jasus kim? lensing üstidin qandaq höküm chiqirildi? qalghan jasuslar üstidin yene qandaq höküm chiqirilishi mumkin? bu toghruluq myunxénda yashawatqan Uyghur ziyaliysi tursun ependi bilen élip barghan söhbet xatirisini diqqitinglargha sunimiz.