Chégrisiz kishilik hoquq teshkilati Uyghur mesilisige köngül bölmekte (2)
Muxbirimiz jüme xewiri
2008.08.22
2008.08.22

www.willyfautre.org
Mark jespér : "men dunya Uyghur qurultiyining téximu birlikke kelgen teshkilat bolup meydan'gha chiqishigha shahit boldum"
U bu yil iyunning axirida, Uyghur kishilik hoquq pa'aliyetchisi rabiye qadir xanimning yawropa ziyariti we bélgiyidiki pa'aliyetliri jeryanida yawropa parlaméntida ziyarette bolush ishlirini orunlashturghanliqini hemde parlamént binasi aldida ötküzülgen namayishqa yawropa parlamént ezaliridin yette nepiri qatnashqanliqini bildürdi we mundaq mundaq dédi: “ biz Uyghur mesilisige qol tiqip qisqighina waqit ichide, gerche anche köp netijige érishelmigen bolsaqmu, emma yawropa parlaméntining Uyghur teshkilatliri we Uyghur mesilisige bolghan tonushi barghanche chongqurlashti. Hemde men yene rabiye qadir xanimning yétekchilikide dunya Uyghur qurultiyining téximu birlikke kelgen teshkilat bolup meydan'gha chiqishigha shahit boldum."Chégrisiz kishilik hoquq teshkilati Uyghur mesilige qol tiqqan ötkenki bir nechche yildin buyan yene, rabiye qadir xanimning türmidiki perzentliri mesilisini yawropa parlaméntigha anglitishqa oxshash xizmetlerni ishligen.
"Qarar layihiside Uyghur mesilisigimu alahide orun bérildi"
Chégrisiz kishilik hoquq teshkilatining xizmet béjirish usuli heqqide toxtalghan jespér ependi, öz teshkilatining aldi bilen yawropagha jaylashqan bir kishilik hoquq teshkilati bolush süpiti bilen, yawropa parlaménti bilen dawamliq alaqe qilip turidighanliqini hemde yawropa parlaméntida kishilik hoquqqa we xitaygha alaqidar orunlashturulghan herqandaq bir pa'aliyetke ishtirak qilidighanliqini bildürdi we mundaq dédi: “biz kishilik hoquq mesilisige a'it mesililerni yawropa parlaméntigha dawamliq anglitip kéliwatimiz, mesilen ötken yili teshkilatimiz yawropa parlaméntida xitaygha a'it ikki parche qararning élinishini qolgha keltürdi. Bu qarar layihiside Uyghur mesilisigimu alahide orun bérildi."Qarimaqqa ular dunya Uyghur qurultiyi élip bériwatqan pa'aliyetlerdin xewersiz emes iken"
Jespér ependining bildürüshiche, u xongkongda ishlesh jeryanida xitaygha nurghun qétim kirip - chiqqan we meyli qaysi sheherge barmisun shu sheherdiki Uyghur résturanigha bérip tamaq yégen we ashxana xojayinliri bilen mungdashqan.U özining shu xilidiki seperliri heqqide toxtilip mundaq deydu: "men béyjing yaki bashqa sheherlerge barsam, rabiye qadir xanim bilen chüshken süritimni éliwalimen. Bu resimning keynide sherqiy türkistanning bayriqi bar idi. Mesilen birer sheherge bérip qalsam Uyghur ashxanisigha kirimen, doklatqa matériyal teyyarlaymen. U yerdiki kishiler bilen azraq tonushluq hasil qilghandin kiyin astaghine mendiki héliqi resimni chiqirip 'resimdiki bu kishini tonumsiz?' dep sorisam, ular tonuymiz dep jawab bérishidu. Qarimaqqa ular dunya Uyghur qurultiyi élip bériwatqan pa'aliyetlerdin xewersiz emes iken."
Jespér ependining éytishiche yene resimni körgenliki Uyghur " bu ayal biz üchün küresh qiliwatidu" déyishken
Xongkongning xitaygha qayturup bérilgenlikning 10 yilliqni tebriklesh murasimida xitay bash ministiri wén jyabaw, xitayning démokratiyilishishige yene yüz yil kétidu dep éytqan idi.Wén jyabawning bu heqtiki bayanlirigha inkas qayturghan jespér ependi xitaygha démokratiyining choqum kélidighanliqini, buningdin peqet bir waqit mesilisi ikenlikini bildürüp mundaq dédi: “bu kün choqum kélidu. Biz qachan kélidighanliqini bilmeymiz. Eger bu kün xitayda kelmeydu dep ishen'gen bolsaq, biz bu tirishchanliqlarni körsetmigen bolattuq. Bu kün choqum kélidu."
U yene , özining Uyghur mesilisining bir qismi ikenlikini bilgendin kéyin öz hayatining téximu mol mezmun'gha ige bolghanliqini, gerche özining Uyghurlar heqqide bilidighanliri anche köp bolmisimu, hazirghiche bilgenliridin memnun ikenlikini bildürdi.