Чошқа зуками вируси билән юқумланған бимарлар дуняда ғәмгузарлиққа еришиватиду, әмма хитайда кәмситишкә учраватиду

Дуня сәһийә тәшкилатниң бүгүнки санлиқ мәлуматиға қариғанда, дуняда һазирға қәдәр чошқа зукам вируси билән юқумланғанлиқи ениқланған бимар сани 1446 гә йәтти. Түнүгүнкидин 413 бемар көпәйди.
Мухбиримиз вәли
2009.05.05
Hongkong-saqchilir-maska-bilen-305 Хоңкоңдики метропарк меһманханиси алдида чошқа вирусидин мудапиә көрүш маскиси тақиған сақчи хадимлири.
RFA/Qiao Long

Һазир дуняниң һәммә җайлирида байқаш, давалаш, қутқузуш, болупму инсанийәтниң әвладлирини бундақ юқумлуқ кесәлликтин хали қилиш үчүн актип тәдбир қоллиниливатиду. Һәммила җайда һазир юқумлуқ чошқа зуками вируси билән юқумланған бимарларға болған ғәмгузарлиқ ипадилиниватиду. Әмма хитайда әһвал өзгичә.

Канада оқуғучилири хитайда кәмситишкә учриди

Канада с б с радиосиниң торунтодин хәвәр қилишичә, канада оқуғучилири хитайға барғанда өзгичә муамилигә учриған. Канададики монтрийол университетиниң баянатчиси софий лаңлойс хитайда карантин қилинған канада оқуғучилириниң әһвалини тонуштурушичә, канададики монтрийол университетиниң 29 нәпәр оқутқучси пилан буйичә, 5 ‏ - айниң 2 ‏ - күни хитайниң чаңчун шәһәрлик пидагогика инистотиға хитай тили өгиниш үчүн кәлгән һаман, чегридила хитай даирилири тәрипидин карантин қилинған. Буларниң йигирмә үчи канадалиқ, үчи франсийилик, бири негирийилик, йәнә бири германийилик.

Хитайда карантин қилинған канада оқуғучиси күбәклик оқуғучи мартин деславрерниң ейтишичә, улар чаңчүнгә кәлгән һаман хитай даирилири айрупиланда олтүрған кишиләрдин кимлик сориған, юлучилар ичидин канададин кәлгәнләрни таллап бир өйгә әкирип, уларниң исситимисини өлчигән, һечқандақ ғәйри нормал әһвал учратмиғандин кейин, уларни бир меһманханиға солап қойған. Һәр күни уларниң бәдән исситимисини өлчәп көргәндин башқа һечнимә қилмиған. Униң ейтишичә, бу оқуғучилар хитайда очуқтин - очуқ кәмситиш вә харлашқа учриған.

Хәвәрдә ейтилишичә, буниңдин бурун канадада 140 адәмниң чошқа зуками билән юқумланғанлиқи, шундақла йәнә, тәҗрибиханиларда , мекискида чошқа зуками партлиғандин кейин канадаға қайтип кәлгән бир мексикилиқтин 220 чошқиға вирус юққанлиқиму ениқланған иди. Шуниңдин кейин канада байқаш, давалаш җәһәттә актип вә үнүмлүк тәдбир қоллинилип кәлмәктә.

Канададин хитайға барған оқуғучилар хитайда карантин қилинғандин кейинму, канада ниң хитайда турушлуқ әлчихана хадимлири дәрһал берип уларни йоқлиған. Канада ташқи ишлар министирлиқиму, уларниң әһвалини парламинтқа доклат қилп турған. Бүгүн канада һөкүмити бу мәсилини бир тәрәп қилиш үчүн мәхсус адәм әвәткән.

Икки нәпәр америка пуқрасиму хитайда кәмситишкә учриди

Америкиниң хитайда турушлуқ баш әлчиханисиниң баянатчиси сусән сливенсонниң бирләшмә агентлиқиға баян қилишичә, икки нәпәр америка пуқраси (бири бейҗиңда, йәнә бир гуаңҗуда) йеқинда хитай даирилири тәрипидин карантин қилнған. Хитай даирилири бу тоғрилиқ пәқәт 'җуңго земиниға йеқинлишиши мумкин болған бу кишиләрдә зукам аламәтлири бар - йоқлуқини тәкшүриватимиз' дегән. Әмма бир нәччә күндин буян, уларға қарита бәдән исситимисини өлчәштин башқа һечқандақ тәкшүрүш тәдбири қолланмиған. Хитай тәрипидин карантин қилинған бу америка пуқралириму, хитайда учриған бу хил муамилини кәмситишкә учриғанлиқ дәп қаримақта.

Кәмситишкә учриған мекиска пуқралири хитайдин кетишкә башлиди

Буниңдин бурун 'мекискида партлиған чошқа зукаминиң мәнбәәси хитай' дәп көрсәткән мекиска һөкүмити йеқинда , хитайда кәмситилишкә учриған пуқралирини қайтуруп келидиғанлиқини җакарлиған иди. Мекиска һазир хитайда кәмситишкә учриған поқралирини қайтуруп келишкә башлиди.

Җәнуб авиатсийә ширкитиниң исмини ашкарилашни халимиған бир башлиқиниң мәркизи агентлиқиға баян қилишичә, бүгүн гуаңҗудин мекискиға қатнайдиған бойин 777 бәлгилик йолучилар айрупиланини мекиска көтүрә алған болуп, бу айрупиланда 120 нәпәр микискилиқ гуаңҗудин мекискиға қайтидикән. Бу айрупиланға шаңхәйдин йәнә 80 нәпәр мекискилиқ чиқидикән.

Дуняда чошқа зуками кәң тарқиливатқанда, ваң лечуән 'вәтән сөйүш байриқини игиз көтүрүш лазим' дәп җакарлимақта

Дуняда чошқа зуками кәң тарқиливатқан вәзийәттә, хитайниң баш миниситири вен җябав бүгүн кабинит йиғини ечип, чошқа зукамиға қарита тәшвиқатни күчәйтишни орунлаштурди. Шинхуа агентлииқниң баян қилишичә, вен җябав бүгүн кабинит йиғинида, 'җуңго һазир еғир хәвпкә йүзлиниватиду' дегән вә буниң үчүн һушярлиқини юқири көтүрүш керәкликини, чегрида карантин қилишни күчәйтиш билән бир вақитта , кесәллик һәққидики учурларға қарита тәшқиқатни күчәйтишни орунлаштурған. Шундақла, һәр қайси җайларниң мәркәзниң орунлаштурушни иҗра қилиши лазимлиқини тәкитлигән.

Әмма хитайниң 'шинҗаң хәвәр тори' қатарлиқ учур вастилириниң һечқайси бүгүн вен җябавниң бу орунлаштурушини тилға алмиди. Бәлки түнүгүн 'хитай дөләт қурғанлиқиниң 60 йиллиқини хатириләш үчүн муқимлиқни сақлашни биринчи орунға қоюш керәк' дәп җакарлиған ваң личуән, бүгүн үрүмчидики хәлқ сарийида 'вәтән сүйүш байриқини вә сотсялизм байриқини игиз көтүрүш керәк' дәп җакарлиди.


Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.