Dalay lama purset piship yétilgende söhbetke teyyar ikenlikini bildürdi

• Muxbirimiz jümening bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

20 - Mart peyshenbe küni tibetlerning rohaniy dahiysi dalay lama, eger xitay rehberliri bilen tibet mesilisi üstide söhbet élip bérishqa teklip qilinsa xalaydighanliqini bildürgen bolsimu, emma bu xil söhbetni élip bérishta heqiqiy ilgirilesh hasil qilinishtin ilgiri xitay terep bilen körüshni muwapiq körmeydighanliqini ilgiri sürdi.

Dalay lama: " purset piship yétilgende men teyyar"

Dalay lama daramsaladiki ishxanisida muxbirlarning ziyaritini qobul qilghanda, bu xildiki söhbetlerdin nurghunlighan tibetlerning emeliyetke uyghun bolmighan ümidlerni kütidighanliqini, ularni na'ümid qoymasliq üchün bundaq söhbetlerni élip bérishta özining intayin éhtiyatchan bolmisa bolmaydighanliqini, shunga heqiqiy purset piship yétilgende özining herdem teyyar ikenlikini bildürdi. U mundaq dédi " men ilgiri éytqinimdek, puxta shekildiki alametler körünse hemde biz waqtining piship yétilgenlikini tonup yetsek. Men teyyar."

Dalay lama ezeldin özining tibet uchun aliy aptonomiyidin özge telipi yoqluqini bildürüp kéliwatqan bolsimu, emma xitay hökümiti dalay lama musteqilliq meydanidin waz kéchishi kéreklikini hemde tibetning xitayning ayrilmas bir qismi ikenlikini étirap qilishi kéreklikini, mana mushu shertler astida dalay lama bilen söhbet élip bérishqa bolidighanliqini otturigha qoydi.

Chin gang: " dalay lama atalmish tibet musteqilliqi meydanidin waz kéchishi kérek"

Bügün xitay tashqi ishlar ministirliqi bayanatchisi chin gang béyjingda muxbirlargha, tibet mesiliside xitay hökümitining meydanining özgermeydighanliqini, buni xitay bash ministiri wén jyabawningmu ilgiri sürgenlikini otturigha qoydi. U mundaq dédi: " bizning dalay bilen söhbet élip bérishimiz üchün, u choqum özining atalmish tibet musteqilliqi meydanidin waz kéchishi kérek. Wetenni parchilaydighan heriketlirini üzül ‏ - késil toxtitishi hemde tibetni xitayning bir qismi dep étirap qilishi kérek".

Chin gang yene, dalay lama tibetning xitayning bir qismi ikenlikini étirap qilipla qalmay, teywenningmu xitayning bir qismi ikenlikini étirap qilishi kéreklikini, mana mushundaq shertler astida andin dalay lama bilen söhbet élip béridighanliqini ilgiri sürdi.

Dalay lama:" pütün dunya dalay lamaning musteqilliq telep qilmaydighanliqini bilidu"

Birleshme agéntliqida neqil élinishiche, dalay lama sözide, tibet mesilisining tibet xelqi bilen xitay xelqi arisida hel qilinishi kéreklikini, özining tibetke peqet aliy aptonomiye telep qilidighanliqini bildürgen hemde " pütün dunya dalay lamaning musteqilliq telep qilmaydighanliqini bilidu. Men buni yénish ‏ - yénishlap tekrarlap keldim. Bu méning munajatim. Biz musteqilliq telep qilmaymiz"dégen

Xitay hökümet emeldarliri yenila dalay lamani eyibleshni dawamlashturmaqta

Emma xitay tashiqi ishlar bayanatchisi chin gang, quruq gepning yéterlik emeslikini xitay hökümitining uning néme dégenliridin köre, belki uning néme heriketlerde bolushigha bekrek diqqet qilidighanliqini bildürgen.

18 - Mart xitay bash ministiri wén jiyabaw béyjingda muxbirlarni kütüwélish yighinida 10 - marttin buyan tibette we xitayning tibet yashaydighan jaylirida arqa - arqidin yüz bérip kéliwatqan musteqilliq namayishlirini dalay lama guruhining bash bolup teshkilligenlikini, bularni ispatlashqa yéterlik ispatining barliqini bildürgen hemde tibettiki weqeler uchun dalay lamani eyiblik körsetmekchi bolghan idi.

Shu küni dalay lama bayanat élan qilip özining tibette élip bérilghan musteqilliq namayishi bilen alaqisining yoqluqini bildürgen hemde bu ish ustidin xelq'ara jem'iyetning tekshürüsh élip bérishi kéreklikini muraji'et qilghan idi.

Emma, xitay hökümet emeldarliri yenila dalay lamani eyibleshni toxtatmighan bolup, amérika waqit zhurnili muxbiri ni chingchingning béyjingdin xewer qilishiche, tibet aptonom rayoni partkomining sékrétari jang chingli dalay lamani: " rahib tonigha oriniwalghan chilböre. Adem yüzlük iblis yüreklik yalmawuz"dep tillighan.

Dalay lama: " sirtqi dunya méning iblis ikenlikimge ishenmeydu"

Birleshme agéntliqida neqil qilinishiche, bir rahib bolush süpiti bilen xitay hökümet emeldarlirining uni néme dep atishi bilen perwayi pelek ikenlikini, emma xitay terepning shundaq bahalirining xitay ichidiki tibetlerde xitaygha qarshi héssiyatni kücheytiwétidighanliqini bildürgen dalay lama addi qilip: " sirtqi dunya méning iblis ikenlikimge ishenmeydu"dégen.

Hazir asasliq gherb döletliri hemmisi dégüdek tibetning nöwettiki ehwaligha jiddiy köngül boluwatqan bolup, tünügün gérmaniye tereqqiyat ministiri hiydmaghi wiyzhoghek eger xitay hökümiti tibette élip bériliwatqan zorawanliqi heriketlirini toxtatmisa öz ministirliqining xitay tereqqiyat ministirliqi bilen élip bérish pilanlan'ghan söhbitini, tibette tinchliq ornitilghan'gha qeder keynige süridighanliqini bildürgen bolsa, bügün amérika hökümiti tashqi ishlar ministiri kandiliza rays xitay hökümitini tibetlerning rohaniy dahiysi dalay lama bilen söhbet élip bérishqa chaqirghan idi.

Xewerlerdin melum bolushiche, hazir hindistanda ziyarette boluwatqan amérika hökümiti awam palata re'isi nensy pélosy daramsalagha bérip dalay lama bilen körüshüshni pilanlighan. (Jüme)