Exlaqni özgertishning eng önümlük charisi - terbiye
Süret, 'din we hayat (1600 soalgha jawab)' namliq kitabning maqawa körünüshi.
RFA Photo / Erkin Tarim
exlaq-ozgetishning=yoli-terbiye
Insandiki exlaq öginish qabiliyiti
”islam exlaqi” namliq eserning aptori abdurahman hebenneke mundaq dep yazidu: “ Özide güzel exlaqlarni yétildürüsh üchün tebi'iy qabiliyet bolghan her qandaq eqilliq insan exlaqini islah qilish yolida tirishchanliqla körsitidiken, u choqum güzel exlaqlani hasil qilalaydu. Mesilen: tiz achchiqlinidighan adem achchiqi kelgende özini tutuwalidighan éghir bésiqliqni hasil qilish üchün bel baghlap tirishchanliq körsetse, terbiye yoli bilen u choqum éghir bésiqliqni hasil qilalaydu. Eng uchigha chiqqan shexsiyetchi ademmu eger uningda séxiyliqqa adetlinish üchün tebi'iy qabiliyet we tebi'iy teyyarliq bolup, séxiyliqqa adetlinish üchün chin irade tiklise, terbiye yoli bilen u choqup séxiyliqqa adetlinidu we séxiyliqtin ibaret bu güzel exlaqni özide yétildüreleydu. Mundaq bir shexsiyetchi adem birdinla bashqilarning menpe'etini közlep, öz menpe'etidin kéchish derijisige yételmisimu, u bashqilargha öteshke tégishlik heq - hoquqlarni ada qilishi üchün yéterlik miqdarda séxiyliqni yétildüreleydu. Bashqa exlaqiy peziletlerning hemmisi buninggha oxshash bolup, özide tebi'iy qabiliyet bolush sherti bilen hasil qilish yolida tirishqan her qandaq adem choqum uni hasil qilalaydu. Bu insanning qolidiki ish. ”Özini terbiyileshni bilmigen insan bashqilargha ülge bolalmaydu
Aptor yene mundaq dep yazidu:“ Özini terbiye bilen islah qilish, özide güzel exlaqni yétildürüsh ishigha ehmiyet bermigen insan nurghunlighan yaxshiliqlardin quruq qalghanning sirtida, a'ilisidikilerge, dostlirigha, xizmetdashlirigha we yurt - jama'etke ülgilik adem bolushtin mehrum qalidu. Insan birer sahede bolsimu bashqilargha ülge yaritalmisa, uning insanliqining ehmiyiti bolmay qalidu we yoqap ketse izdenmeydighan, bolsa étibar bérilmeydighan ehmiyetsiz insan bolup qalidu. Allah ta'ala her bir insan'gha bashqisida bolmighan alahidilikni we peziletni ata qilghan bolup, köpligen kishiler özliridiki bu alahidilikni hés qilmaydu, özidiki yoshurun peziletni bilmeydu, bu sewebtin ularni otturigha chiqirip, özini ispatliyalmaydu. Eger her bir kishi özini tekshüridighan bolsa, özidiki qingghirliqlarni tapalighandek, özidiki alahidiliklerni we peziletlerni tapalaydu. Eger insan exlaqidiki qingghirliqlarni tüzitish üchün tirishmastin, özini we exlaqini öz yoligha qoyuwetse, qiyamet küni bu mes'uliyetsizliki seweblik jawabkarliqqa tartilidu.”Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.
- Bextiyar böre: “Men Uyghur, men térrorchi emes, irqiy qirghinchiliqni toxtat”
- Amérika Uyghur akadémiyesining 3-nöwetlik saylimida aldinqi xizmetler xulasilinip yéngi pilanlar otturigha qoyuldi
- Nuri türkel: “Méning komissarliq xizmitim bolsun we yaki hazirqi re'islik xizmitim bolsun hemmisi asasliq Uyghurlarning xizmitini qilishni merkez qilghan”
- Gülistan eziz: “Ikkinchi wetinim-yaponiyeni xitay tehtididin agahlandurush we qoghdash méning burchum”
- B d t ning ichki qismidiki nishanigha muxalip qilmishliri we Uyghur mesilisi
