Facebook Ning mushtirisi köpiyishige egiship ehmiyitimu kücheymekte

Xarward unéwirsitétining oqughuchisi Mark Zuckerberg teripidin tesis qilin'ghan ammiwi alaqe tor békiti Facebook, uchur - alaqe saheside dewir bölgünch möjize yaratqan éntérnét tor béketliridin biri.

7 Milyard nopusluq dunyada, 500 milyon mushtirige ige Facebook qollan'ghuchilirining her birining ottura hésab bilen 130 neper dosti bar bolup, ular her ayda az dégen 70 qétim uchur almashturidu.

Bular ichide sin alghu léntiliri we a'ile süretlirimu bar. Eger Face book ni bir dölet dep perez qilsaq, u xitay we hindistandin kéyin, dunyaning üchinchi chong nopusigha ige bir dölet hésablinatti.

Facabook Igisi Mark mundaq deydu " bu arqiliq hemme adem bir - biri bilen alaqe ornitalaydighan imkaniyetke ige boldi, kishiler arisida nahayiti chong bir ortaqlishish meydani quruldi. Mesilen, dostlar ara hayat heqqide söhbetlishish, pikir almashturush, süret we sin'alghularni almashturup körüsh, hetta toy - tökün, ölüm - yétim, oqush püttürüsh murasimliri qatarliqlardin xewerdar bolushtek nahayiti chong bir ortaqlishish meydani shekillendi".

Sanliq tekshürüshlerdin melum bolushiche, Facebook qollan'ghuchilar yashlar, boway - momaylar, shirket dériktorliri we siyasetchilerni öz ichige alghan her guruppidiki kishiler bolup, eng téz köpiyiwatqan guruppa bolsa 60 yashtin yuqirilar iken.

Washin'gtondiki Georgetown unéwirsitétining oqotquchisi Michael Nelson, deslep oqughuchilar arisida öz - ara alaqe ornitish meqsiti bilen qurulghan Facebook ning bügün milyonlighan mushtirigha ige bolushi, Facebook ning ghayet zor netijige érishkenlikidin dérek béridighanliqini bildürgen.

Facebook Ta yene, axirqi 15 ayda her sikuntta sekkiz kishining yéngi hésab nomuri achquzuwatqanliqi bildürülmekte.

Mana mushundaq dunyada meshhur ammiwi alaqe tor békiti hésablan'ghan facebook tor békiti xitayda cheklen'gen bolup, elwette Uyghurlarmu buningdin mehrum qaldurulghan.

Xitayning facebook ni chekleshtiki meqsitini chüshendürgen, amérikidiki kishilik hoquq pa'aliyetchisi turdi ghoja ependi xitayning pütün insanlar qiziqiwatqan bundaq bir tor békitide, xitayda yüz bériwatqan weqelerning, bolupmu siyasiy weziyetning kishiler arisida nahayiti téz sür'ette tarqilip kétishining aldini élishtin ibaret dep körsetti.

Facebook Ning üzlüksiz tereqqi qilidighanliqi qiyas qilin'ghan bolup, mezkür tor békitining siyasiy pa'aliyetlerde oynaydighan rolimu üzlüksiz küchiyidiken, 2008 - yili amérika prizidénti barak obama, prézidéntliq saylimida facebook ning rolidin paydilinip, ijabiy netijige érishken.

Omumen kishilerning dunyada yüz bériwatqan chong siyasiy weqelerdin, facebook arqiliq xewerdar boluwatqanliqi bildürülmekte.

Turdi ghoja ependi yene, xitay hökümitining kontrolluqi astida facebook ni qollinalmaywatqan Uyghurlarning ornigha, erkin dunyada yashawatqan her bir Uyghurning facebook hésab nomuri échip, uni yalghuz shexsi ish - pa'aliyiti üchün emes, héch bolmighanda heptide bir qétim Uyghurlargha a'it maqale, resim we körünüshlerni qoyush arqiliq Uyghurlarning hazirqi siyasiy weziyitini kishilerge anglitish rolini jari qildurushi kéreklikini otturigha qoydi.

Yuqiridiki ulinishtin bu progirammining tepsilatini anglighaysiler.