Gollandiyige panahliq tilep kelgen Uyghurlardin bezilirining ketmekchi bolghanliqi munazire qozghidi

Gollandiyediki Uyghurlarning pa'aliyetliridin bir körünüsh (2011 -yili 12-noyabirdiki jumhuriyet küni yighilishi)

Etrapimizdiki wetendashlirimizning yardimi bolmighach qaytip ketkenler heqqide toluq melumat alalmaywatqan iduq. Tosattin, yene yéngidin qaytip kétishke teyyarliniwatqanlar heqqide yéngi uchurlar peyda boldi.

Izdinish arqiliq, bashqilarning teng küch chiqirishi netijiside, barliq resmiyitini béjirip bolup, qaytip kétish aldida turghan méhriban ablet isimlik bir qizning dérikini alduq we uni ziyaret qilduq.

Melum bolushiche, méhriban ablet qeshqer wilayiti maralbéshi nahiyisidin bolup, qizning ata - anisi namelum mektepning mudiri we melum bir doxturxanining yuqiri derijilik bashliqi dégendek menseptiki memurlar iken. U bundin texminen yérim yil ilgiri gollandiyige kelgen bolup, iltija telep qilish söhbitide meghlup bolghan we ikki ayche türmige solan'ghan. Kéyin üsti ochuq lagérgha chiqirilghan we ikkinchi, üchinchi qétimliq söhbetliridimu ghelibe qilalmay, retke uchrap éghir zerbe yégen. Axiri yalghanchiliqni qamlashturalmay qaytip kétishke mejbur bolghan.

Éniqsiz melumatlargha asasen, bu qiz gollandiyide panahlinip turuwatqan bir yigit bilen turmush qurushqa pütüshüp kelgen bolup, yigit, qizning türme we lagérlardiki azabliq künlirige layiqida hemdem bolmighan we hetta munasiwitini pütünley üzgen. Shuning achchiqida peymani tolghan qiz qet'iy qaytip kétish qararigha kelgen iken, dégendek uchurlarni anglap, bu heqte éniq uchur igilesh üchün yigit tereptin inkas alghinimizda u bu ishlarni inkar qildi we özining u qizgha xalisane yardemde bolghanliqini, qiz bilen héchqandaq munasiwiti yoqluqini bildürdi.

Biz qizdin bu xil qaytip kétish qararining aqiwiti heqqide sorighinimizda, bu heqte qorqunchining yoqluqini bildürdi. Halbuki, musulmanning muhim bir süpiti “Bashqilargha qoli we tili arqiliq ziyan yetküzmesliktur” déyiliwatqan bolsimu, qiz özining qaytip kétishini islami chüshenchisi we imani tuyghusi bilen “Allahqa tewekkül qilghanliqi” ni bildürdi.

Biz söhbet éliwatqan waqtimizda bu qiz aptobusta kétiwatqaniken. Aptobus almishiwélishni bahane qilip téléfonni üzdi. Kéyin biz qayta - qayta téléfon qilghan bolsaqmu, qobul qilmidi

Yene bir qisim közetküchiler buninggha qarap: gollandiye hökümitining inchike közitish we tekshürüsh netijiside chiqiriwatqan bezi qararliri, u xil kazzaplarning chet'ellerde katta yashash xam - xiyaligha bérilgen ejellik tebir boptu. Emma bu xil shexsiyetchilerning ziyankeshliki, heqiqiy panahlinishqa tégishlik köp qisim Uyghurlarning panahliq ishlirigha, mölcherligüsiz tosqunluqlarni élip kélishi hemmidin éghir ziyan boldi, dep qarimaqta.

Gollandiyidiki bir qisim kishilerning teshebbuskarliq bilen ehwal melum qilishi we maslishishi netijiside hés qilghanlirimizgha asasen, yuqiriqidek ehwallarning tekrarlinishi bilen barghanséri teslishiwatqan iltija ishlirining uzun'gha sozulushi, ana wetinidin we öz qowm - qérindashliridin ayrilip yashashning achchiq azabliri éghir kélip, yat bir medeniyetke könelmeywatqan, yashash shara'itlirining türlük azablirigha berdashliq bérelmeywatqan we eyni chaghda izdep chiqqan xiyalliridin köp perqliq halda uchratqan bu xil ré'alliqni qobul qilalmaywatqan bezibir iradisi ajiz kishilerni azdurup qoyarmu? yene biz bilmeydighan qanchilik nadanlar özining heqiqiy meqsitini ashkarilap wetinige qaytip kétishke oruwatqandu? gollandiye hökümiti Uyghurlarning iltija teleplirini top - top ret qiliwétishte, shu xil saxta iltijachilarning wetinige qaytip ketkendin kéyinki hayat kapalitini destek qiliwatamdighandu? bir qanche yildin biri xelq'ara jem'iyette,“Siyasiy panahliq tiligüchi Uyghurlar wetinige qayturulsa bolmaydiken” dep yekünlinip kelgen qararlarda özgirish bolarmu? dégendek türlük éhtimalliqlar nöwettiki qiziq nuqtigha aylandi.

Hazir lagérda iltija telipi ret qilin'ghan köpligen Uyghurlar bir niyetke kélip, bu xil kishilerdin ada - juda bolushqa, ulargha we xitaylarning hiyle - mikirlirige qarshi namayish qilip, gollandiye hökümitining aldanmasliqi üchün pikir toplap, ulargha telep sunushqa jiddiy teyyarlanmaqta.