Гума мукуйла йезиси вәқәсигә аит игиләнгән учурлар

Радиомиз игилигән әң йеңи учурлардин мәлум болушичә, чаршәнбә күни кечидә гума наһийиси мукуйла йезисида йүз бәргән чеградин қачмақчи болған уйғурлар билән сақчилар оттурисидики тоқунушта, гума наһийилик сақчи идарисиниң муавин башлиқи адил абдувәли, тәслим болушни рәт қилған уйғур яшлири тәрипидин пичақ билән өлтүрүлгән.

Хитай ахбарат васитилиридә, 28-декабир чаршәнбә күни кечидә гума наһийисиниң җәнубидики тағлиқ районда хитай аманлиқ күчлири билән салаһийити намәлум кишиләр арисида тоқунуш йүз берип, сақчилардин бир киши өлүп, икки сақчи яриланғанлиқи, 7 киши хитай сақчилири тәрипидин нәқ мәйданда етип өлтүрүлгәнлики һәққидики хәвәр берилгәндин кейин, биз гума наһийисидики пуқралар, наһийилик саяһәт идариси, наһийилик сақчи идариси, наһийилик қатнаш сақчи әтрити қатарлиқ җайларға телефон қилип, әһвал игилидуқ.

Телефонимизни алған гума наһийисидики пуқралар гума вәзийитиниң тинчлиқини билдүрүп, мухбирниң вәқә һәққидики соалиға җаваб бериштин өзини қачурди.

Гума наһийилик саяһәт идарисиниң бир хизмәтчисиму, гума наһийисидә вәзийәтниң нормал икәнликини билдүрүп, өзиниң чаршәнбә күни кечидә болған вәқәдин хәвәрсиз икәнликини, әгәр мухбир униңға телефон номурини қоюп қойса, өзиниң саяһәт идарисиниң мунасивәтлик рәһбириниң рухситини алғандин кейин вәқә һәққидә мухбирға учур берәләйдиғанлиқини билдүрди.

Әмма наһийилик сақчи идариси һәм наһийилик қатнаш сақчи әтритидә кечилик нөвәтчиликтә туруватқан сақчилар чаршәнбә күни кечидә гуминиң пакистан вә һиндистанниң кәшмир райониға тутишидиған тағлиқ райондики мукуйла йезисида вәқә йүз берип, гума наһийилик сақчи идарисиниң муавин башлиқи адил абдувелиниң вәзипә иҗра қилиш җәрянида өлгәнликини, җинайәт гумандарлиридин 7 кишиниң етип ташланғанлиқини билдүрди.

Гума наһийилик сақчи идарисиниң диҗорни хадими, вәқә һәққидә тәпсилий мәлумат беришни рәт қилған болсиму, әмма у вәқәниң гума наһийисиниң мукуйла йезисида чаршәнбә күни кечидә йүз бәргәнликини билдүрди.

Бу диҗорни хадим өз баянида, чаршәнбә күни кечидә мукуйла йезисида йүз бәргән тоқунушта, наһийилик сақчи идарисиниң муавин башлиқи адил абдувәлиниң вәзипә иҗра қилиш җәрянида, пичақ һәм палта қатарлиқлар билән сақчиларға қаршилиқ көрсәткән, бир бөләк уйғурлар тәрипидин пичақ билән өлтүрүлгәнликини, тоқунушта чеградин қачмақчи болған 7 нәпәр уйғурниң сақчилар тәрипидин нәқ мәйданда етип өлтүрүлгәнликини билдүрди.

Икки күндин буян хәлқара мәтбуатларда елан қилиниватқан хәвәрләрдә, хитайниң вәзипә иҗра қиливатқан сақчи хадимлириниң, қолида пичақ қатарлиқлардин башқа қаршилиқ көрситиш қорали болмиған кишиләрни, “террорчи яки террорлуқ қилишқа урунди” дегән баһанидә етип ташлишиниң “сақчиларниң зиядә күч қолланғанлиқиниң ипадиси” икәнлики тәкитләнмәктә.

Әмма мухбирниң зияритини қобул қилған хитай сақчилири еңида пичақ, калтәк, палта қатарлиқлар арқилиқ қаршилиқ көрсәткүчиләрни толуқ қоралланған сақчиларниң етиветиши қанунға уйғун һәрикәт дәп қарилидикән.

Гума наһийилик қатнаш сақчи әтритиниң нөвәтчи хадими мухбирниң “толуқ қоралланған сақчиларниң пичақ вә палтидин башқа қаршилиқ көрситиш қорали болмиған кишиләрниң һәммисини етип ташлишиниң “зиядә күч қолланғанлиқниң ипадиси болмамду?” дегән соалиға җаваб берип, сақчиларға қаршилиқ көрсәткүчи уйғурларниң қолидики пичақ, калтәк қатарлиқ қоралларниңму вәзипә иҗра қиливатқан сақчилар үчүн еғир тәһдит икәнликини тәкитләп, әгәр мухбир техиму тәпсилий мәлуматларни игилимәкчи болса наһийигә келип әһвал игилиши керәкликини билдүрүп, вәқә һәққидә йәниму тәпсилий мәлумат беришни рәт қилди.

Гума наһийилик қатнаш сақчи әтритиниң кечилик нөвәтчи хадими зияритимиз ахирида, нөвәттә аптоном районлуқ сақчи назаритидин вәқәни тәкшүрүш үчүн адәм әвәтилгәнликини, өзлириниң кечә күндүз чарлаш елип бериватқанлиқини билдүрүп, гума наһийисидә вәзийәтниң контрол қилинғанлиқини билдүрди.

Икки күндин буянқи хитайниң һөкүмәт хәвәрлиридә, вәқәдә сақчилар тәрипидин етип ташланған кишиләрниң кимлики һәққидә вә башқа тәпсилатлар һәққидә ениқ мәлумат берилмиди.