Meschit heremde 36 yil muderrislik qilghan Uyghur alimi abduzahir

Se'udi erebistani bügünkidek her tereptin tereqqiy qilishtin yérim esirdin köprek waqitlar ilgiri mesjidi heremde muderrislik qilidighanlarning sani anche köp emes iken, u waqitlarda toliraq chet'ellerdin kelgen alimlar muderislikke tallinidiken.
Muxbirimiz ömerjan toxti
2009.03.16

Shu zamanlarda Uyghur ölimaliri mesjidi heremdiki muderrislerning xéli köp sanliqini igiligen iken. Bu Uyghurlarning tirishchanliqi we köp japa tartqan xelq bolghanliqtin ilimning qedrini bashqilargha qarighanda bekrek bilidighanliqidin bolsa kérek. Ellame abduzahir supimu shundaq alimlardin biri iken.

Se'udi erebistanining mekke mukerreme shehiride turushluq alim muhemmed qasim hajim bu heqtiki söhbitimizni qobul qilghan idi.

Muhemmed qasim hajim bilen söhbet

Muhemmed qasim hajim ellame abduzahir supi toghruluq mundaq didi:" abduzahir damolla hajim kucha shayarliq bir ehli ilmining balisi iken. Bu adem zamanisida qeshqerge bérip oqughan iken. Bu kishining tarixi mundaq, bu kishi 1902 - yili dunyagha kelgen bolup, iptida'iy telimini dadisi sufi axunumda alghandin kéyin, qeshqer xanliq medrisige bérip merhum abdulqadir damollamning, kéyinche qeshqerdiki dangliq ölimalarning qolida'ilim tehsil qilghan iken. Ellame abduzahir sufi qeshqerdiki oqushini ghelibilik tamamlighandin kéyin, tughulghan yéri shahyargha bérip nahiyilik chong jamining xetibliqigha we muderrislikige teyinlinip oqutush ishliri bilen shughullan'ghan iken. Kéyinche abduzahir hajimning a'iliside heremge chiqip kétish istiki peyda bolup, a'ilisi boyiche hijret qilip, se'udi erebistanigha kelgen iken."

Ellame abduzahir sufining se'udi erebistanidiki hayati

Muhemmed qasim hajimning éytishiche, abduzahir hajim 1935 - yili a'ilisi bilen birlikte se'udi erebistanigha hijret qilip kelgendin tartip hayatining axirigha qeder ilmiy xizmetler bilen shughullan'ghan. Uyghur, özbék we bashqa milletlerning balilirini oqutup terbiyiligen.

Öz waqtida uning qolida yéitishp chiqqan ehli ilimler köp iken. Mesjidi heremge muderrislikke teyinlen'gendin kéyin téximu qiziqarliq bilen ishlep mesjidi heremde 36 yildin köprek waqit oqutush bilen shughullan'ghan. Uningdin bashqa se'udi erebistanida muhajirettiki Uyghurlarning we bashqa muhajir milletlerning mesililirige zor ehmiyet bérip, ulargha yol körsitish, meslihet bérishtek ishlarda köp ejir singdürgenliktin, Uyghurlar we bashqa milletlerning chong hörmitige érishken kishidur.

Abduzahir hajimning wapati

Abduzahir hayatining axirighiche mekke mukerreme shehiride yashighan bolup, 1977 - yili yene shu mekke mukerreme shehiride wapat bolghan we mekkining "mu'ella" qebristanliqigha depne qilin'ghan iken.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.