Uyghur jem'iyitidiki 'ösme' heshemetchilik we israpchiliq

Qur'an kerimde allah yaxshi köridighan yaxshi bendilerning teripi medhiyilen'gen bir ayette: " ular xirajet qilghanda, israpchiliqmu qilmaydu, béxilliqmu qilmaydu, otturahal xirajet qilidu" déyilgen. Chünki shundaq qilish bir xil ésil qa'ide yosun we edep - exlaqtur.

Se'udi erebistanining mekke mukerreme shehiride turushluq yash alim abdurahman hajim bu heqtiki söhbitimizni qobul qilghan idi.

Abdurahman hajim bilen söhbet

Abdurahman hajim hazirqi Uyghur jem'iyitide yamrap ketken heshemetchilik we israpxorluqtin ibaret nachar exlaq heqqide toxtilip mundaq dédi: " hazirqi Uyghur jem'iyitide qiziq noxta we qiyin noxta boliwatqan ishlarning biri yenila " ösme" heshemetchilik bilen israpxorluqtur. Bu ash - tamaq israpchiliqi,pul israpchiliqi we waqit israpchiliqidin ibaret üch chong israpchiliqtin murekkep bolghan zor bir israpchiliqtur. Déhqanlirimizning qan - ter bedilige kelgen bughday, gürüchlerdin étilgen ta'amlar, déhqanlirimiz hepte - aylap élip yéyelmeydighan sémiz göshler sheher kochiliridiki exlet sanduqlirigha plastik xalta we gézitlerge orap tashlan'ghanliqidek éghir aqiwetler künde dégüdek uchrap turidu. Buningdin bashqa réstoranlar, hetta addi ashpuzullarda tung - tunglap töküliwatqan németlerge qarap her qandaq ademning ichi siyrilmay qalmaydu. Kommunist rijimida emdila qorsiqi nan'gha toyghan bu xelqning ötmüshini untughan halda, bundaq israpxorluq qilishi we bunchilik chong heshemetlerni qilishi paji'e üstige paji'edur. "

Waqit israpchiliqi ornini toldurghili bolmaydighan bir ziyandur

Abdurahman hajim waqit israpchiliqining paji'esi heqqide toxtilip mundaq dédi:" dunyada her qandaq bir ziyanning ornini toldurghili bolishi mumkin. Emma waqittin ibaret birla nersining ornini toldurush qet'iy mumkin emes. Waqitning ketkini ömürning ketkini dégenliktur. Shunga peyghember eleyhissalam :" insanlar qedrige yételmeydighan ikki német bar, ularning biri, saqliq, yene biri waqit" dep körsetken. Bir munche kishiler "ösme" heshemetchilikning arqisidin yürüshni özining asasliq wezipisi bolghan tirikchiliktin ewzel köridu, etidin axshamghiche méhmandarchiliqta yürüshni özliri üchün sherep bilip, qorsiqini lezzetlik ta'amlar bilen toyghuzushni ghaye qiliwalghan. Sahibxanlarmu heshemetchilikke we xoshametke öginip ketken bolup, ular allah yolida nezir chiraq ötküzduq dégen chirayliq nam astida, allahning yoqsul, yétim - yésir we bir waxliq ta'amgha muhtaj bendilirini qayrip qoyup, baylarni, mensebliklerni we abroyluq kishilerni chaqirip, ulargha xoshametchilikning eng yuqiri nemunisini körsitidu. Nezir - chiraq we chay dégendek bahaniler bilen qorsaq béqishni kesip qiliwalghan bezi kishilerning yep - ichishtin bashqa ghémi bolmaydu. Bular üchün waqitning héchqandaq ehmiyiti yoq. Bumu hazirqi Uyghur jem'iyitige kelgen paji'elerning biridur."

Abdurahman hajimning éytishiche, heshemetchilik bilen israpchiliq allah yaqturmaydighan rezil qilmishlardin bolup, mundaq qilghularning künlerning biride némettin quruq qélip pushaymanda qalidighmanliqi muqerrer. Chünki mundaq qilmish qa'ide - yosun'gha yat bir qilmishlardindur. Bir hediste:" iqtisadchanliq bilen ish körgen adem kembeghelliship qalmaydu" dep körsitilgen.