Medine munewwere kutupxanisida ishligen Uyghur-ibrahim qari damolla

Medine munewwere kutupxanisi se'udi erebistanining medine munewwere shehiridiki peyghember meschitining ichidin orun alghan bolup, nurghunlighan tarixiy nadir eserler we qedimiy islami kitablargha bay ikenliki bilen meshhurdur.

2012.04.30
hej-mekke-medine-305.jpg Bir kün ichide mekkige hej üchün yighilghan 2 milyondin artuq musulman. 2010-Yili 16-noyabir.
AFP

Se'udi erebistanida chiqidighan “Hej” zhurnilining 2012-yili 20-aprél sanida “Ilim-meripetning merkizi bolghan medine kutupxanisi” dégen témida bir maqale élan qilin'ghan bolup, maqalide mundaq dep yézilghan:
“Medine munewwere kutupxanisi se'udi erebistanidiki kutupxanilar ichide qedimiyliki we zamanning telipige munasip tereqqiyati jehettin meshhur kutupxanilarning biridur. Kutupxana kéche-kündüz xelqqe ochuq bolup, eng ilghar usullar bilen xizmet bérip kelmekte. Bu kutupxana 1933-yili tesis qilin'ghan bolup, zamanning tereqqiyatigha egiship xelqqe béridighan xizmet usullirinimu tereqqiy qildurup kelmekte. Hazir bu kutupxanini se'udi erebistanining eng katta we eng ehmiyetlik kutupxanisi dések mubalighe qilghan bolmaymiz. Kutupxanining bölümliri erler zali, ayallar zali we balilar zali, qolyazmilar bölümi, awazliq eserler bölümi, éléktronluq eserler bölümi dep bir qanche bölümdin terkib tapqan bolup, kutupxanining xizmetlirimu hazirqi zamanning teqezzasigha munasip halda tereqqiy qilip mangghan. Se'udi erebistan hökümiti mezkur kutupxanini tereqqiy qildurush ishlirigha alahide köngül bölüp kelgen bolup, dunyadiki eng tereqqiy tapqan usullar we sistémilardin paydilinip kutupxanini béyitqan.”

Medine kutupxanisida ishligen Uyghurning qissisi

Se'udi erebistanining medine munewwere shehiridiki Uyghurlarning éytishiche, medine shehiridiki xoten weqip öyining barliqqa kélishide bashlamchi bolghan xotenlik ibrahim qari damollam dégen kishi medine munewwere shehiridiki mezkur kutupxanida 1963-yildin 1969-yilighiche 7 yil xizmet qilghan iken. Ibrahim qari damollam bu jayda türk, pars we ereb tillirida yézilghan qedimki nadir qol yazma eserlerni retlesh we terjime qilish ishini élip barghan iken.

Medine munewwere shehiridiki xoten wexpining mes'uli abdulla döletning éytishiche, ellame ibrahim qari damollam 1896-yili xoten wilayitining qaraqash nahiyisidiki jilghaman kentide bir meripetperwer ölima kishining a'iliside dunyagha kelgen. U kichikide atisida oqup yétishkendin kéyin, qeshqer xanliq medrisige kélip oqughan. 1911-Yili yene köplep ilim tehsil qilish yolida qeshqerdin ayrilip, buxaragha yolgha chiqidu. Buxaragha barghandin kéyin, ujayda meshhur ölimalarning qolida uzun yil ilim tehsil qilish bilen bolidu. Kéyinche u mekke we medine sheherlirige ishtiyaq baghlap seperning teyyarliqini qilidu we ujaydiki ustazlirining ijazitini élip herem sepirige atlinidu.

Shundaq qilip ibrahim qari damollam 1930-yili se'udi erebistanigha kelgen we 1934-yili medine munewwerdiki peyghember meschitige resmiy muderrislikke teyinlen'gen. 1963-Yili medine kutupxanisigha ishqa kirgen we 1969-yili alemdin ötken iken.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.