Язғучи Lawrence Solomon ниң мақалиси: "хитай ғулап чүшиду "(1)

Аптор бу мақалидә, хитай һакимийитини ағдурулушқа елип баридиған,хитай җәмийитидики бир қанчә еғир иҗтимаий мәсилини тәһлил қилиду. Lawrence Solomon Әпәнди бу мақалидә, сабиқ совет иттипақиниң йимирилиш һарписидики вәзийәт билән иҗтимаий давалғуш басқучида туруватқан хитайдики қаттиқ қол сиясәтләр, парихорлуқ, байлиқларниң түлкә тәқсимати пәдисидә тәқсим қилиниши вә башқа иҗтимаий адаләтсизликләрни өз-ара селиштуриду.

Язғучи бу мақалисидә, өзиниң 1975-йили сабиқ совет иттипақини икки ай зиярәт қилиш пурсити җәрянида,әйни вақиттики совет иттипақиниң тәрәққияти һәққидә, чәтәлләрдики давраңлар билән әмәлий әһвалниң түптин охшимайдиғанлиқи, совет иттипақиниң өзини көптүрүп көрсәткәнлики, йәни униң теши пал-пал көрүнсиму, ичиниң ғал-ғал икәнликини көргәнликини баян қилип: "әйни вақитта совет иттипақиниң чоң шәһәрлири- көрүнүштә шималий америкидики һазирқи шәһәрләрдин қелишмиғудәк дәриҗидә заманиви иди. Әмма, шәһәрниң ават мәркизидин 20 минутла йол маңсиңиз, көз алдиңизға, башқа бир ғерибанә дуня намаян болатти.

Совет иттипақи әйни чағда, аләм бошлуқиға аяқ басқанлиқи вә башқа мувәппәқийәтлири билән дуняниң көзини ала-чәкмән қилалиған болсиму, лекин улар пуқралириниң адәттики турмуш тәләплириниң һаҗитидин чиқалмиғаниди,"дәп язиду.
 Lawrence Solomon Әпәнди мақалисидә, бүгүнки хитайни йимирилиш һарписидики совет иттипақиниң вәзийити билән селиштуруп: "совет иттипақиниң иқтисади системиси 1990-йили у ғулап чүшкәнгә қәдәр ғәрбликләрни колдурлатти.

У йимирилгәндин кейинла, андин ғәрбликләр униңдики пүтүн зиддийәтләрни көрүш пурситигә еришти. Бүгүнки хитай иқтисади әйни вақиттики совет иттипақиниң улуғ мувәппәқийәтлириниң ичидә улуғ мәғлубийәтлири болған ахирқи күнлири билән параллеллиққа игә. Һәтта бәзи нуқтилардин елип ейтқанда, хитайниң бүгүнки муқимлиқи- заваллиққа йүзлиниш һарписидики, совет иттипақидики муқимсизлиқлардинму көп хәтәрлик "дәп язиду. Аптор мақалисидә, нөвәттә хитайдики бай-кәмбиғәлләр оттурисидики пәрқләрдин келип чиққан иҗтимаий зиддийәт билән әйни вақиттики совет иттипақидики әһвалларни өз-ара селиштуруп: "хитайдики бүгүнки намратлиқ, әйни вақитта совет иттипақидики намратлиқтин еғир.

Сан җәһәттин елип ейтқандиму, буларниң сани наһайити көп. Бир милярд 300 милйонлуқ нопусниң бир милярдини намратлар тәшкил қилиду. Униңдин башқа, совет иттипақида оттура буржуазийә синипи мәвҗут әмәс иди. Һәммә адәм намрат вә дәрди охшаш болуп, һөкүмәт бай-кәмбәғәлләр оттурисидики пәрқниң алдини алғачқа, наразилиқиму асасән йоқ иди. Хитайда болса, һөкүмәттин нарази болғучилар самандәк көп.

Нөвәттә 300 милйон киши байвәччиләр синипини тәшкил қилмақта. Бу байвәччиләр синипиму йеқинқи бир нәччә йил ичидә оттуриға чиққан болуп, буларниң ичидә йәнә 500 миң әтрапида милйонер, 200 милярдер бар. Кишини техиму әндишигә салидиғини, хитайдики байлар билән намратлар оттурисидики һаңниң барғансери чоңқурлишишидур. Бу бир милярд намрат инсан 300 милйон байвәччиниң байлиқиниң қанунсиз йоллардин кәлгәнликигә шәксиз ишиниду" дәп язиду.

Lawrence Solomon Әпәнди мақалисидә, түзүлмә характерлик парихорлуқниң йеңи байвәччиләр синипини пәйда қилғанлиқини,сүний усулда мәйданға кәлгән байвәччиләр синипи билән намратлар синипи оттурисидики зиддийәтләрниң хитайдики еғир мәсилиниң бири икәнликини тилға елип: "немә үчүн бунчивала көп инсан бирдинла байвәччиләрдин болуп қалди" дегән соални оттуриға қойиду вә мақалисини давамлаштуруп,"чүнки буларниң мутләқ көп сандикиләрниң байлиқи парихорлуқтин кәлгән. Хитай коммунистик партийиси 20 йилниң алдида "бейиш шәрәплик" дегән шоарни оттуриға чиқирип, қанунсиз капитализмға йешил чирағ яққан иди. Хусусилаштуруш қалпиқи астида, хитай әмәлдарлири вә уларниң җәдди-җәмәтлири дөләтниң байлиқ мәнбәлириниң меғизини чақти яки буниңдин өз несивисини зиядә алди һәм бу байлиқларни йеқин-йоруқлириға иқтисадий мәнпәәт қаршилиқида сатти яки ишлитиш һоқуқини өткүзүп бәрди. Түзүлмә характерлик парихорлуқ билән җамаәт тәрипидин етирап қилинған парихорлуқ, нөвәттә дөләтниң һәммә қатламлириға ямриди, һәтта әң сокал әмәлдарларму мал- дунялиқ болуш имканийитигә еришти "дәп язиду.

Канадалиқ язғучи Lawrence Solomon "дөләт почтиси" гезитидики бу мақалисидә, байвәччиләрниң зораванлиқлириға учриған намратлар синипиниң һөкүмәткә болған наразилиқлириниң барғансери күчәйгәнликини, буниң хитай һакимийитини ахири һалакәткә елип баридиғанлиқини әскәртип: "әгәр парихорлуқ тохтам арқилиқ, дост-ярәнлиригә һөкүмәт канлири,електр истансилирини соға қилиш вә омумниң мүлүклирини уруқ-туғқанлириға бөлүп бериш биләнла чәкләнгән болса, намратлар өзлириниң несивилиригә байвәччиләрниң соғуқ қоли тәгкәнликидин нарази болупла, болди қилған болар иди. Әмма әмәлийәттә,хитайдики бу парихорлуқ бир милярд нопус ичидики намратларни өй-маканлири вә тирикчилик йоллиридин мәһрум қилипла қалмастин, һәтта уларниң саламәтлики вә һаятиниму набут қилди "дәп язиду.