Ikkinchi nöwetlik xelq'ara “Mehmud kashigheriy hékaye musabiqisi” ayaqlashti

Uyghurlarning büyük alimi mehmud kashigheriyni eslesh we barliq türkiy xelqlerni oxshash bir meqsette bir yerge jem qilish meqsitide türkiye jumhuriyiti medeniyet ministirliki we yawro - asiya yazghuchilar jem'iyiti ötküzgen bu hékaye musabiqisi ezerbeyjan, bashqurtistan, iraq, iran (türkmen, saha, kashgay türkliri yashaydighan jaylarda ), qarachay - balkar jumhuriyiti, qazaqistan, qirghizistan, qirim we türkiye qatarliq toqquz dölet we rayon ichide oxshash waqitta élip bérilghan. Öz döletliride tallan'ghan hékayiler yawro - asiya yazghuchilar jem'iyiti teripidin öz - ara sélishturup bahalan'ghandin kéyin aldinqi ayda netijilen'gen bolup, shenbe küni resmiy mukapatlash murasimi ötküzüldi. Échilish murasimida aldi bilen yawro - asiya yazghuchilar jem'iyitining re'isi yaqup ömer oghli we “Türkler hemkarliq teshkilati” ning bash katipi du'esin kaseynow qatarliqlar söz qildi.

Yawro - asiya yazghuchilar jem'iyiti re'isi yaqup ömer oghli ependi échilish nuqtida mundaq dédi:

Tunji qétimliq xelq'araliq “Mehmud kashigheriy hékaye musabiqisi” ni “Dunya mehmud kashigheriy yili” da ötküzgen iduq. Türkiye jumhuriyiti medeniyet ministirliki ma'arip tetqiqat komitéti pa'aliyitimizni qollighan idi. U yili musabiqige on dölet qatnashqan idi. Bu yil ikkinchi qétimliqini ötküziwalduq we bu qétimliq musabiqige toqquz dölet ishtirak qildi. “Mehmud kashigheriy hékaye musabiqisi” türkiy milletler edebiyati boyiche tunji qétimliq musabiqe hésablinidu. “Mehmud kashigheriy hékaye musabiqisi” din burun türkiy milletler edebiyat sahesi boyiche bir yerge jem bolup baqmighan idi. Bu hékaye musabiqisige néme üchün mehmud kashigheriy dep nam bérilgenlikige kelsek, birinchi qétimliq musabiqe 2008 - yili dunya mehmud kashigheriy yili munasiwiti bilen ötküzülgenliki üchün shu nam bérilgen idi. Ikkinchi qétimliq musabiqisidimu bu namni saqlap qélish qarar qilindi. Chünki, hemmimiz bilimiz kashgheriy dunyawiy lughet " diwanulughatit türk" ning aptori. U, hazir dunyaning dangliq tilliri saniliwatqan in'gilizche, firansuzche, némische, ispanche qatarliq tillarning héchqandaq bir lughiti bolmighan we u tillarning lughiti yézilishi üchün töt besh esir ötishi kérek bolghan bir tarixiy dewirde türklerning tilliri üchün bir lughet tüzüp bergen ulugh alimdur.

Arqidin mukapatqa érishken yazghuchilargha mukapat boyumi teqdim qilindi. Qisqa dem élishtin kéyin türk dunyasi sen'et ömiki oyun qoydi.

Ikkinchi nöwetlik xelq'ara “Mehmud kashigheriy hékaye musabiqisi” ning birinchi derijilik mukapatini ezerbeyjanliq yazghuchi ejder ol aldi we 10000 türkiye lirasi bilen mukapatlandi. Ikkinchi derijilik mukapat qirghizistanliq yazghuchi haydarbék sarmanbétowqa tewe boldi. Sarmanbétow 7500 türkiye lirasi bilen teqdirlendi. Üchinchi derijilik mukapatqa érishken yazghuchi qarachay türkliridin mutellip beppayéw bolup, u 5000 türkiye lirasi bilen mukapatlandi. Ilhamlandurush mukapatigha érishken qazaqistanliq yazghuchi da'uren ku'at bolsa 2500 türkiye lirasi bilen mukapatlandi.

Bu qétimqi musabiqige tolimu epsus birmu Uyghur qatnashmidi.

Biz mukapatlan'ghandin kéyinki tesiratini élish üchün ezerbeyjanliq yazghuchi ejder ol bilen söhbet élip barduq.

“Siz yighindiki léksiyngizde pütün türkiy milletlerning mehmud kashgheriydin rohiy ozuq alidighanliqini éyttingiz, pütün türk dunyasi azatliqini qoligha alghan bügünki künde mehmud kashigheriyning yurti hélighiche xitaylarning ishghaliyitide turmaqta. Bu heqte néme démekchisiz?” dégen so'alimizgha ejder ependi mundaq jawab berdi:

Aldi bilen “Mehmud kashigheriy hékaye musabiqisi” ning birinchilikini alghandin kéyinki memnuniyitimni bildürimen. Chünki bu ismi yiraq tarixqa ulishidighan we bizning pexrimiz bolghan bir alimning namigha ötküzülgen bir musabiqe. Bu mukapatqa érishish insanning qelbini bext tuyghusigha chulghaydu. Türklerning rohi azat, shunga ular haman azadliqqa érishidu. Eger mehmudning rohi azadla bolidighan bolsa shuninggha ishinimenki uning ejdadlirimu haman bir küni azadliqqa érishidu.

“Uyghurlarning ichidiki erkin pikirlik sha'ir we yazghuchilar türmide yatmaqta. Yawropada bularni qutquzush üchün imzalar yighilip, doklatlar sunulghan bolsimu, türk dunyasi buning üchün héchnéme qilmidi. Sizche néme qilishi kérek?”, dégen so'alimiz u mundaq jawab berdi:

Imza yighish we yighin échishning héchnersige paydisi yoq. Siyasiy erkinlikni qolgha alghandila u qérindashlar erkinlikke érisheleydu.