Мәрһум күрәш күсәнниң музика әсәрлири вә сазлири шветсийә музика музейиға қоюлмақчи

22 ‏ - Июл талантлиқ музикант мәрһум күрәш көсән әпәндиниң туғулған күни. Гәрчә күрәш әпәнди аримиздин вақитсиз айрилған болсиму, униң әл дәрдигә йиғлиған, вәтән ишқини күйлигән, хәлқиниң әркинликигә үмид беғишлиған җәңгивар авази қулақ түвимиздин айрилғини йоқ.
Мухбиримиз йалқун хәвири
2008.07.23
Kuresh-kosen-rfada-305 Талантлиқ музикант мәрһум күрәш көсән әпәндиниң радомизни 2006 - йили 4 - йанварда зийарәт қилғанда музика орундап қалдурған хатирә сүрити.
RFA Photo

 Күрәш көсән әпәндиниң нами ялғуз уйғур хәлқи арисидила мәшһур болупла қалмай, бәлки шиветсийидиму әл арисиға таралған, шветсийә ахбаратлиридиму тонулған иди. Униң "атландуқ", шәрқи түркистан истиқлал марши", "биз" қатарлиқ бир түркүм нахша - музикилири шиветсийәниң чоң сәһнилиридә оркистирлар билән орундилип, шивет хәлқи арисида зор дағдуға қозғиған болса, йәнә бир тәрәптин бу нахша - музикилири арқилиқ уйғур хәлқиниң арзу - арманлирини вә бүгүнки сиясий тәқдирини шивет хәлқигә билдүргән иди.

Күрәш көсән әпәндиниң бизгә қалдурған бу қиммәтлик сәнәт мираслири вә мәрһум һаят вақтида ишләткән уйғур хәлқиниң сазлири бүгүнки күндә шветсийә дөләтлик музика музейи тәрипидин рәтлинип музейниң етибарлиқ байлиқлири сүпитидә көргәзмигә қуюлуш алдида туриду.

Шиветсийә дөләтлик музика музейи 100 йилдин артуқ тарихқа игә қәдими музейларниң бири болуп, бу музейда 11500 хилдин артуқ һәр хил темилардики материяллар сақланған. Буниң ичидә әң көп салмақни игиләйдиған түр саз түрлири болуп, җәми 5500 хилдин ашқан. Буларниң ичидә 400 йиллиқ тарихқа игә сазларму бар. Уйғур сазлириниң вә бир шәхсиниң музика әсәрлириниң яврупа дөләтлиридики даңлиқ музика музейиға қуюлуши дуняда техи тунҗи қетимлиқ иш болуп, уйғур музикисиниң явропада сақлиниши вә тәтқиқ қилинишида наһайити муһимдур.

Шветсийә дөләтлик музика музийиниң учурлиридин мәлум болушичә, көрәш көсән әпәндиниң барлиқ нахшилирини музей тәрипидин енглиз тилиға тәрҗимә қилишқа шивет мутәхәссисләр орунлаштурулған болуп, музейға нахшиларниң енгилизчә тәрҗимилири, күрәш көсән әпәндиниң һаяти, сәнәт нәтиҗилири вә идийиси системилиқ тәтқиқ қилинип қоюлидикән. Бу материяллар йәнә уйғур музикилири һәққидики чүшәнчиләрниму өз ичигә алидикән.

Биз мәрһумниң бу туғулған күнидә,мәрһумни қайғу ичидә әсләш билән биргә у өзи һаят вақтида әң яхши көридиған, шветсийә оркестири тәрипидин орундилип, шветсийә мурасим музикилири қатариға киргүзүлгән "шәрқи түркистан истиқлал марши" ниң өзи ейтқан нусхисини һузуриңларға сундуқ. Гәрчә мәрһум бу маршни чоң хор шәкилдә ейтқузуш үчүн көп тиришқан болсиму, мурадиға йәтмәй биз билән видалашти. У бу маршни 2004 - йиллиқ шәрқи түркистан дөләт байримини хатириләш күнидә өзи тунҗи қетим ейтқан иди.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.