Ot astida qalghan misir tarixi

Misirliqlar 25-yanwar namayishining ghelibisi bilen 30 yilliq mubarek hakimiyitini aghdurup tashlighan bolsimu, eskerning hakimiyitidin qutulup bolghini yoq.
Ixtiyariy muxbirimiz ömerjan
2011.12.20
koyuwatqan-misir-305.jpg Misirning köyüwatqan “Ilmiy akadémiyisi” 2011-yil 17-dékabir
RFA/Omerjan

Misirliqlar eskerler hakimiyitige xatime bérish we xelq hakimiyitini tikleshni telep qilip namayish qilghan'gha bir qanche kün bolup qalghan idi.

2011-Yili 17-dékabir shenbe küni misirning qahire shehiride esker hakimiyitige xatime bérish yolida chong kölemlik namayish bolup, namayishchilar bilen eskerler otturisida chiqqan toqunush ewjge chiqqan we misirning “Ilmiy akadémiyisi” bilen “Misir jughrapiye jem'iyiti” binaliri ot yalquni astida qalghan.

Londonda chiqidighan “Ottura sherq” gézitining2011-yili18-dékabir yekshenbe künidiki sanida, misirliq muhemmed ejem dégen kishining qelimi bilen “Misir tarixi ot dolquni astida qaldi” dégen témida bir maqale élan qilin'ghan bolup, maqalide mundaq dep yézilghan:
-Jüme künidin biri qahire shehiridiki ministirlar kéngishi binasining aldida toplan'ghan namayishchilar bilen misir eskerliri otturisida chiqqan toqunush seweblik ministirlar kéngishi binasining etrapi otqa tutulup, misirning “Ilmiy akadémiyisi” bilen “Misir jughrapiye jem'iyiti” binaliri köyüp ketken. Misirning “Ilmiy akadémiyisi” binasi misirning eng qimmetlik asare-etiqe orni bolup, 1987-yili qoghdilidighan tarixiy islam merkizi süpitide royxetke élin'ghan bolup, uni fransiyilik napalyon misirni ishghal qilghinidin kéyin, misirda ilim-meripet tarqitish we tarixiy weqeliklerni yézip qaldurush meqsiti bilen tesis qilghan iken.

Misirda eng qedimiy ilmiy merkez ot astida qalghan

Maqalide yene mundaq dep yézilghan:
-“Misirliq asare-etiqe tetqiqatchisi hisham abdul'ezizning bildürüshiche, misirning qahire shehiridiki“Ilmiy akadémiye” binasi ereb dunyasi boyiche eng qedimiy we tolimu ehmiyetlik ilim merkizi iken. Uni 1797-yili20-awghust küni napalyon tesis qilghan bolup, 1859-yili iskendiyige yötkep kétilip, kéyin 1880-yili yene qahire shehirige qayturup kélin'gen. Fransiyilikler misirdin chiqip ketkendin kéyin bu merkezge ehmiyet bérilmigen. Peqet 1856-yili xidyiwi pashining zamanida, chet'eldin mutexessisler teklip qilinip, “Ilmiy akadémiye” tereqqiy qildurulghan. Bu akadémiyide misirning nadir xeritiliri, öz waqtida fransiyilik mutexessisler teyyarlighan sizma süretler bar. Bulardin bashqa her xil ilim saheliride 200 mingdin köprek kitab saqlinip kelmekte. Ot dolquni yene““Misir jughrapiye jem'iyiti” binasinimu qorshighan bolup, uni xidiyiwi isma'il 1875-yili tesis qilghan iken. Uningdimu qimmetlik asare-etiqiler mewjut iken.”

Namayishning sewebi we ot qoyush jinayiti

Se'udi erebistanida chiqidighan“El bilad”gézitining2011-yili18-dékabir sanida, misirliq namayishchilar bilen eskerler otturisida toqunush chiqqanliqning sewebi we ot qoyush weqesi heqqide toxtalghan bolup, mundaq dep yézilghan:
-“Mubarek hakimiyiti aghdurup tashlan'ghan'gha bir yilgha yéqin waqit bolghinigha qarimay, misirning hakimiyiti eskerlerning qolida bolup kélishi misirliqlarning sewrini tashurmaqta. Ular mundin ilgiri kichik tiptiki namayishlarni qilip misirda eskerler hakimiyitige xatime bérishni telep qilghan bolsimu, ularning telipi orunlanmighan. Misirdiki eskerler hakimiyiti ularni aldirimasliqqa chaqirip kelgen. Ötken jüme küni misirliqlar qahirening azadliq meydanida namayishqa chiqqan bolup, ular etisi kün shenbe küni eskerler bilen toqunush chiqarghan. Emma “Ilmiy akadémiyisi” bilen“Misir jughrapiye jem'iyiti” binasigha ot qoyush mesilisige kelsek, namayishchilar arisigha kiriwalghan buzghunchilar bu ikki tarixiy binagha molutop étip ot yaqqan. Bu heqiqeten échinarliq ishtur.”

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.