Nur bekri yene bir qétim ijtima'iy muqimliq sho'arini towlidi
2012.04.30
Shinxu'a agéntliqi we tengritagh torining 26-apirildiki xewirige asaslan'ghanda, 25-aprél küni chüshtin kéyin Uyghur aptonom rayon boyiche jem'iyet bashqurushni kücheytish, yéngiliq yaritish témisida téléwiziyilik téléfon yighini chaqirilghan. Yighinda ijtima'iy muqimliq, inaq jem'iyet berpa qilish sho'ari tekrar otturigha qoyulghan. “Nur bekri jem'iyet bashqurushni kücheytip, ijtima'iy muqimliqqa kapaletlik qilishni tekitlidi”namliq xewerde, nur bekrining üch xil küchlerge qattiq zerbe bérishni, ijtima'iy muqimliqni hemmidin muhim orun'gha qoyushni tekitligenliki bayan qilin'ghan.
Uyghur aptonom rayon da'iriliri 2009-yilidiki 5-iyul ürümchi weqesidin buyan inaq jem'iyet berpa qilish, muqimliqni emelge ashurush témisida toxtimay yighin chaqirip kelmekte. “100 Künlük zerbe bérish”, “Diniy esebiy küchlerni tazilash” heriketlirini her yili ijra qilmaqta. 10 Minglighan hökümet kadirlirini asasi qatlamlargha chüshürüp, kompartiyige sadiq bolush terbiyisi élip barmaqta. Xitay hökümiti Uyghur wetinining muqimliqi üchün némishqa bu qeder köp énérgiye serp qilidu? inaq jem'iyet berpa qilish dégen néme? muqimliq we inaq jem'iyet kim üchün xizmet qilidu?
Biz, awstraliyide yashawatqan d u q ning mu'awin re'isi hüsen hesen ependining bu so'allargha bergen jawabini anglap baqayli.
Hüsen hesen ependi xitay hökümitining muqimliqni emelge ashurush üchün élip bériwatqan heriketliridin Uyghur wetinining muqimsizliqini körüwalghili bolidighanliqini, bu ré'alliq xitayning öz mustemlikisini Uyghurlargha téxiche étirap qilduralmighanliqini ispatlap béridighanliqini éytti. Xitayning muqimliq yolida bu qeder köp küch serp qilishidiki meqsitining öz wetinining musteqilliqi üchün küresh qiliwatqan Uyghur erkinlik jengchilirini shepqetsizlerche basturushtin ibaret ikenlikini otturigha qoydi. U sözide, mustemlike bir millet bilen tajawuzchi bir millet ezalirining héchqachan inaq ötelmeydighanliqini, inaq jem'iyet berpa qilishtin ibaret bu saxta sho'ar bilen xitayning özlirinimu, Uyghurlarnimu aldawatqanliqini tekitlidi. Hüsen hesen ependi yene, eger inaq we muqim bir jem'iyet berpa bolghan teqdirde, bu nispiy muqimliqning xitay üchün Uyghur wetinini talan-taraj qilish pursiti yaritip béridighanliqini, buning Uyghurlar üchünmu, Uyghur wetinide yashawatqan xitaylar üchünmu paydisiz ikenlikini otturigha qoydi.