Nur bekri heqqide jem'iyette “Nöl bekri” dégen yéngi leqem tarqalghan

Xitay yene bu re'islerni, Uyghur xelqining wekili, dep teshwiq we terghibat qilmaqta. Siyasiy we axbarat sorunlirida erkin pikir qilish hoquqi bolmighan Uyghurlar özlirining ammiwi sorunliridiki parang we söhbetliride her xil wasitiler arqiliq teyinlen'gen re'islerge qarita naraziliq we ghezep-nepretlirini bildürmekte؛ leqem qoyush-mana bu wasitilerdin biri.

Uyghur rayonida wang léchüen höküm sürüwatqan mezgilide, nur bekrige, uning 3 xil küchlerge qarshi turush namidiki basturush herikitige naraziliq bildürmigenliki, hetta uninggha aktip maslashqanliqi üchün, Uyghur xelqi teripidin wang bekri dep leqem qoyulghan؛ bu leqem Uyghur jama'et sorunlirida tarqilish bilen birlikte, Uyghur torbetliridiki maqale we inkaslardimu köp qétim tilgha élin'ghan. Melum bolushiche, Uyghur rayoni jang chünshyen dewrige kelgende, xitay merkizi hökümiti Uyghur rayonigha bir qatar atalmish iqtisadi étibar bérish siyasetlirini yolgha qoyghan bolsimu, Uyghur xelqi buningdin héchqandaq behrimen bolalmighan, nur bekrining hoquqi bu mezgildimu kargha kelmigen. Netijide Uyghurlar arisida nur bekri heqqide “Nöl bekri” dégen yéngi leqem tarqalghan.

Ürümchidiki bir derdmen ayal bilen ötküzülgen söhbettin parche:
So'al: bu derdliringizni nur bekrige éytip baqmidingizmu?
Jawab: yaq éytmidim, uning qolidin poq kelmeydu.
So'al: her waqit kelmigen teqdirdimu bezi chaghlarda ishlep qélishi mumkinti emesmu?
Jawab: yaq, chortla kelmeydiken, “Uning derdi bizdin jiq, héchkimge gépi ötmeydu” déyishidu xeqler.
So'al: shundaqmu?
Jawab: shu, shu, hazir uni hemme adem “Nöl bekri” deydu.

Melum bolushiche, nur bekri heqqidiki bu yéngi leqem chet'eldiki Uyghurlar arisidimu tarqalghan. Mana buninggha asasen, amérikida yashawatqan Uyghur siyasiy közetküchi ilshat hesen ependi bu heqte bir parche maqale élan qildi. Maqalining nami “Nur bekrining yéngi leqimi heqqide”. Biz bügün maqalining mezmuni we yézilish sewebi heqqide aptor ilshat ependini ziyaret qilduq. U sözide Uyghur xelqining her waqit aq-qarini perqlendürüp, dost-düshminini ayrip yashap kelgenlikini, gerche erkin pikir qilish hoquqi bolmisimu, herxil wasitiler arqiliq, mesililerge qarita öz meydanini waqti-waqtida ipadilep kelgenlikini otturigha qoydi.

U sözide Uyghur xelqining ablet abduréshitqa “Omaq”, tömür dawametke “Tawaq”, xelchem islamgha “Yalaq” erkin imirbaqigha “Erkin xémirbaqi”, isma'il tiliwaldigha “Isma'il taliwaldi”, memtimin zakirgha “Memtimin muzakir” dégendek leqemlerni qoyush arqiliq, tarix we ré'alliqqa toghra baha bérip we adil höküm chiqirip kelgenlikini ilgiri sürdi.

Tepsilatini yuqiridiki awaz ulinishidin anglighaysiler.