Xitay da'iriliri sherbazxanning wiza iltimasi'ini 3 ayghiche testiqlimidi

Xitayning pakistandiki elchixanisi wiza bermigenliki üchün oghlining méyit namizighimu baralmighan sherbazxan ürümchide qalghan ayali we bashqa a'ile tawabi'atliri bilen körüsh imkaniyitidinmu mehrum qaldurulghan.

Nurul'islam 2009-yilidiki “5-Iyul weqesi” qurbanlirining biri bolup, uning dadisi sherbazxan pakistanliq, anisi pashayim Uyghur. U Uyghur élide tughulup chong bolghan we eyni yili qolgha élin'ghanda emdila 17 yashning qarisini alghan toluq ottura mektep oqughuchisi idi.

Nurul'islam 2010-yili 13-aprél aqsu wilayetlik sot da'iriliri teripidin muddetsiz qamaq jazasigha höküm qilin'ghan.

Sherbazxan oghli nurul'islam jazagha tartilghandin kéyin tutqun qilinip, 2010-yili 10-iyun xitay chégrasidin mejburiy pakistan'gha chiqiriwétilgen.

Sherbazxanning bildürüshiche, uning üchün eng elem qilghini bolsa, u pakistan'gha qayturulup bir yildin ashqanda oghli nurul'islamning türmide ölgenlik xewirini anglash we uning méyit namizigha bérishqimu yol alalmasliq bolghan.

Nurul'islam 2001-yili 13-noyabir ürümchi 1-türmide namelum sewebler bilen hayatidin ayrilghan idi. Sherbazxan shu chaghda radi'omiz ziyaritini qobul qilip, oghlining türmide qiynap öltürülgenlikini bildürgen idi.

Sherbazxan shundin kéyin dunya metbu'atlirigha oghli we a'ilisining béshigha kelgen derd-elemlerni pash qilishtin bashqa “Féyisbok”, “Yutub” qatarliq tor betliride wédi'oluq bayanatlarni élan qilip, xitay üstidin shikayet qilishni toxtatmighan.

Ariliqta sherbazxan xitaygha bérip oghlini körüshke köp tirishqan, pakistandiki xitay elchixanisidin wiza iltimas qilghan, emma da'iriler uning wiza iltimasni hazirghighiche testiqlimighan.

Uning bügün radi'omizgha bildürüshiche, pakistandiki xitay elchixanisi ötken yili 11-aydin bashlap uning wiza iltimasigha jawab qayturmighanning üstige pasportini qayturup bermigen.

Kéyin u pakistan tashqi ishlar ministirliqi qatarliq munasiwetlik orunlargha özining endishisini yetküzgen.

Sherbazxan söhbet jeryanida oghli nurul'islam xitay türmiside ölüp ketkendin kéyin, salametlikidin ayrilip qalghanliqi we rawalpindide orun tutup yétip dawalan'ghanliqini bildürdi.

Sherbazxan axirda dunya jama'etchilikige muraji'et qilip, xitay da'irilirining Uyghurlargha zulum séliwatqanliqi, xitay türmiliride yene nurghun Uyghur perzentlirining ölüp kétiwatqanliqini tekitlidi.

U sözini “Bu ishlargha sebre qilimen” dégen jümliler bilen ayaghlashturdi.

Xitay da'iriliri shundin kéyin “5-Iyul weqesi” ge chétip 30 gha yéqin ademge ölüm jazasi bérilgenlikini ochuq élan qilghan, emma yene qanchilik ademning muddetsiz we muddetlik qamaq jazalirigha höküm qilin'ghanliqini éniq ashkarilimighan.

Halbuki, bir qisim közetküchiler “5-Iyul weqesi” din kéyin jaza höküm qilin'ghan yashlarning bir nechche mingdin éship kétidighanliqini hetta bezi yashlarning türmidiki tayaq we qiyin qistaq-sewebidin ölüp kétiwatqanliqini ilgiri sürüshken idi.