Обаманиң афғанистан истратегийиси һәққидики учурлар

Обама әртә вәст пойнт һәрбий академийисидә афғанистан стератегийисни җакарлайду. Тәхминлинишичә, обама афғанистанға 30 миңдин 35 миңғичә әскәр көпәйтиш дегән лайиһини қобул қилиши вә авғаниистандики уруш һәққидә йеңи стератегийә қоллуниши мумкин.
Мухбиримиз вәли
2009.11.30
Obama-Tian-enmen-rawiqida-305.jpg Сүрәт, президент обаманиң, 17 - нойабир, хитай зийаритидә чиң сулалисиниң ордиси гу гоңни зийарәт қиливатқан көрүнүшлидин бири.
www.whitehouse.gov Дин елинди.

Бу йил 8‏ - айда, америка қисимлириниң афғанистандики генерали стәнли мек кристал президент обамадин, афғанистанға йәнә 40 миң әскәр көпәйтишни тәләп қилған иди. Шуниңдин буян обама 'йеңи афғанистан истратегийиси' һәққидә мунасивәтлик мәслиһәтчилири билән кеңишиватиду. У әң ахириқи қарарини елиш үчүн, мушу йеқиниқи бир нәччә күн ичидә йәнә америка дөләт мәҗлисиниңму пикрини аңлиди.

Обама әмди 12‏ - айниң 1‏ - күни (әтә) нюйорк штатидики вәст пойнт һәрбий академийисидә йеңи афғанистан истратегийисни җакарлайду.

Афғанистанда сәккиз йилдин буян давамлишиватқан урушниң йөнилишини қандақ өзгәртиш керәк?

Америка авазиниң баян қилишичә, обама 11‏ - айниң 11 ‏ - күни америка дөләт бихәтәрлик кеңишиниң, афғанситанда әскәр көпәйтиш керәкму? керәк болса қандақ қилип сәккиз йилдин буян давамлишиватқан бу урушниң йөнилишини өзгәртиш керәк? дегән мәсилидә елип барған ахириқи қетимлиқ музакирисини аңлиған иди. Бу музакиридә, президнтниң талливелиши үчүн төт хил лайиһә қоюлған иди.

Әскәрни қайәргә орунлаштуруш, қачан чекиндүрүп чиқиш мәсилиси 10 қетим музакирә қилинди

11‏ - Айниң 29‏ - күни обама чақирған кабинт йиғинида, афғанистанда әскәр көпәйтиш мәсилиси йәнә бир қетим музакирә қилинди. Ақсарайниң баянатчиси геббсниң мухбирларниң соаллириға җаваб бәргәндә ейтишичә, буниңдин бурун афғанистан истратегийси һәқиқидә 10 қетим музакирә қилинған. Бу музакириләрдә әскәрни қайәргә орунлаштурушла әмәс, бәлки қачан чекиндүрүп чиқиш мәсилисиму тәпсилий музакирә қилинған. Һазир президент обама афғанистан истратегийиси һәққидә қайтидин музакирә қилишни орунлаштурмиди. Бу, америкиниң һазирқи афғанистан истратегийси пишип йетилгәнликидин дерәк бериду.

Геббсниң баян қилишичә, вейтнам уруши мәзгилидә, америкиниң вейтнамда турушлуқ баш әлчиханисида ишлигән, һазир америкиниң пакистандики баш әлчиханисида ишләватқан, йиллардин буян бир нәччә америка президентиниң уруш тоғрисида алған қарарлириниң тәпсилатини пишшиқ билдиған әрбабларму, америкиниң бу қетимқи афғанистан истратигийиси һәққидики музакирилиригә юқири баһа бәргән.

2001‏ - Йили 12 ‏ - айда осама бинладинни афғанистанда тутидиған пурсәт қолдин кәткүзүп қоюлған

Б б с ниң 11 ‏ - айниң 29‏ - күни баян қилишичә, америка кеңәш палатаси тәйярлиған доклатта, 'җорҗи буш һөкүмити вә униң һәрбий қоманданлири 2001‏ - йили 12 ‏ - айда, осама бинладин вә башқа әлқаидә башлиқлири афғанистанниң тора - бора тағлиридики өңкүргә юшурунуп турғанда, йәни пүтүнләй америка қисимлириниң зәрбә бериш даириси ичидә турғанда, уларни тутуш үчүн әскәр көпәйтиш тәләп қилинған иди.  Әмма әйни вақитта, бу һәқтә қарар елиш кечикип қалғанлиқи үчүн, осама бинладин афғанситандин пакистанниң қәбилиләр райониға қечип келивалған. Шуниң билән уларни афғанистанда тутидиған пурсәт қолдин кәткүзүп қоюлған' дәп көрситилгән.

Шуниңдин кейин осама бинладин пакистанда, униң қандақ юшурунуп йүргәнлики һәққидики учурларму ениқ әмәс

Доклатта баян қилинишичә, шуниңдин кейин, осама бинладин башқа бир дөләттә, йәни америкиниң иттипақдеши болған пакистанда, бу, башқа бир мәсилә. Әмма шуниңдин кейин, һәтта осама бинладинниң пакистан даирисидә қандақ юшурунуп йүргәнлики яки һәтта бар яки йоқлуқи һәққидики учурларму ениқ әмәс.

Афғанистан қисимлириниң күчини ашуруш муһим ноқта қилиниши керәк

Әмди обама ‏12‏ - айниң 1 - күни (әтә) нюйорк штатидики вәст пойнт һәрбий академийисидә йеңи афғанистан истратегийисни җакарлаш алдида турғанда, бүгүн америка дөләт мәҗлиси әзалири обамаға йәнә мәслиһәт бәрди. Америка авазиниң баян қилишичә, мишигин штатидин сайланған америка кеңәш палата әзаси, америка кеңәш палатасиниң һәрбий комитет рәиси карл левин бәргән тәклипидә, афғанистан қисимлириниң күчини ашуруш муһим ноқта қилиниши керәкликини тәкитлиди.

Әскәр әвәтидиған җай, дәл әлқаичидиләр вә талибанлар база қурувелип америка қисимлириға һуҗум қиливатқан җай болуши керәк

Җәнубий каролина шитатидин сайланған америка дөләт мәҗлисиниң җумһурийәтчи әзаси грейхәм тәклипидә 'әскәр әвәтидиған орун йәр шаридики башқа җай әмәс, дәл совет иттипақи чекинип чиқип кәткәндин кейин, талибанлар игиливалған, америка қисимлириға һуҗум қилип 3 миңдин артуқ америка әскирини өлтүргән әлқаичидиләр вә талибанларниң базиси бар җай болуши керәк', 'обаманиң җумһурийәтчиләрниң қоллишиға еришиш яки еришәлмәслики дәл мушу ноқтида,' дәп көрсәтти.

Учур вастилириниң тәхминлинишичә, обама афғанистанға 30 миңдин 35 миңғичә әскәр көпәйтиш дегән лайиһини қобул қилиши вә афғанистандики уруш һәққидә йеңи истратегийә қоллиниши мумкин. Бу қетим әвәтилидиған әскәр ичидә америка деңиз армийисиниң 9 миң нәпәр қуруқлуқта җәң қилидиған әскири бар, әлвәттә.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.