Явропа бихәтәрлик вә һәмкарлиқ тәшкилатиниң йиғини астанада башланди

1-Декабир күни қазақистан пайтәхти астана шәһириниң мустәқиллиқ сарийида явропа бихәтәрлик вә һәмкарлиқ тәшкилатиниң 11 йилдин кейинки биринчи қетимлиқ муһакимә йиғини рәсмий башланди. Мушу йилниң бешида қазақистан явропа бихәтәрлик вә һәмкарлиқ тәшкилатиниң рәисилик вәзиписини өз зиммисигә алғандин буян дуня ахбарат васитилирида қазақистанниң мәзкур паалийити һәққидә хилму-хил мулаһизиләр елан қилинип кәлгән иди. Уларниң көп қисмида қазақистанниң рәислик паалийитигә иҗабий баһа берилип кәлгәнлики ейтилған.

Қазақистан ташқи ишлар министирлиқиниң мәлуматлириға қариғанда, астана учришишиға 28 дөләтниң рәһбәрлири, шу җүмлидин 27 президент һәм боснийә вә гертсеговина президинминиң рәислири қатнашқан. Шундақла униңға шветсарийиниң муавин президенти қатнашқандин сирт йәнә парламентлиқ башқуруш шәклидики 10 дөләтниң һөкүмәт башлиқлири, америка қошма штатлири вә ватиканниң дөләт катиплири, германийә федератип җумһурийитиниң баш министири , монакониң дөләт министирини өз ичигә алған 7 дөләтниң муавин баш министирлири иштирак қилған.

Буниңдин ташқири мәзкур учришишқа 33 хәлқаралиқ һәм район характерлиқ тәшкилатларниң вәкиллириму қатнашқан. Җәмий 75 рәсмий вәкилләр өмики тизимға елинған.

Астана учришишиниң кириш мәҗлисиниң күн тәртипи явропадики бихәтәрлик мәсилилири, явропада адәттики қорал күчлири тоғрилиқ шәртнамә, бу тәшкилатниң йеқинқи вақит ичидә қилишқа бәлгиләнгән вәзипилиригә беғишланған болуп, йиғинниң ечилиш нутқини қазақистан президенти нурсултан назарбаеф сөзлиди.

У өз сөзидә мундақ дегән: "биз окяндин окянғичә болған' техиму кәң даиридики бихәтәрлик вә һәмкарлиқниң йеңи дәриҗисигә көчмәктимиз. Сөз атлантик окяндин тинч окянғичә, шималий муз окяндин һинд окянғичә болған төт окян чегрисидики бир туташ бихәтәрлик бошлуқини шәкилләндүрүш һәққидә болуватиду. Астана учришиши истанбулдин кейинки 11 йилға үзүлгән алий дәриҗидики учришишларни өткүзүш әнәнисини тиклимәктә. Бу тәшкилатниң қайта туғулушиниң бәлгисидур. Бүгүн биз астанида бир туташ вә бөлүнмәс явро-атлантик вә явро-асия бирләшмисиниң шәкиллинишигә башланма бериватимиз".

Хабар агентлиқиниң хәвиригә қариғанда, астана учришишида сөзгә чиққан дуня даһийлири явропа бихәтәрлик вә һәмкарлиқ тәшкилатиниң тәрәққият тарихида йеңи басқучниң башланғанлиқини илгири сүргән. Уларниң тәкитлишичә, қазақистан мәзкур тәшкилатқа йеңичә нәпәс берәлигән һәм өзиниң қәдәмлири вә һәрикәтлири билән буни әмәлийәттә испатлиған.

Бу, анализчиларниң ейтишичә, бүгүнки күндә явро-асияниң йүрикидә болуватқан мәзкур тарихий учришишниң биринчи күнидә асасий нәтиҗиләр қолға кәлтүрүлди.

Мәлуматларға қариғанда, астана йиғининиң барлиқ қатнашқучилири тәшкилатниң өз әһмийитини һелиһәм йоқатмиғанлиқини бир еғиздин муәййәнләштүргән.

Сөзгә чиққан бирләшкән дөләтләр тәшкилатиниң баш катипи пан ки мун, явропа бихәтәрлик вә һәмкарлиқ тәшкилати парламент бирләшмисиниң президенти петрос ефитимиу, мәзкур тәшкилат баш катипи марк перен де бришамбо, явропа иттипақиниң президенти херман ван ромпей, а қ ш дөләт катипи хиллари клинтон, қирғизистан президенти роза отунбаева, афғанистан президенти хәмид карзай вә башқилар қазақистанниң тәшкилат рәислики вәзиписигә һәмдә астана учришишиға өзлириниң юқири баһасини бәргән.

Улар тәшкилат алдида турған муһим мәсилиләрни һәл қилишта бирлишип һәрикәт қилишниң зөрүрлүки, явро-асия қитәсидә бихәтәрликни тәминләшниң нөвәттики вәзипилири, қораллиқ тоқунушлар, милләтләр ара зиддийәтләр, тәбий апәтләр, зәһәрлик чекимлик содиси, екологийә вә башқиму мәсилиләр бойичә өз қарашлирини оттуриға қойди.

Дуня анализчилири мәзкур муһакимә йиғинидин кейин униң нәтиҗилири тоғрилиқ пикирләрниң асасий җәһәттин иҗабий болидиғанлиқини пәрәз қилмақта.