Perhat hesenofning bayan hem qilmishliri qazaqistandiki Uyghurlarning ghezipini qozghidi

Xitay da'iriliri dunya Uyghur qurultiyi re'isi rabiye qadir xanimni 5 - iyul weqesige jawabkar qilip körsitip,mezkur weqeni chet'ellerdiki Uyghur pa'aliyetchiliri we chégra ichidiki milliy bölgünchilerning birlikte élip barghan zorawanliqi dep eyibligendin sirt, hetta bir qisim Uyghurlarni, rabiye qadir hemde chet'elerdiki Uyghur teshkilatlirigha qarita qarshi pikir yürgüzüshke teshkillep kelmekte.
Muxbirimiz gülchéhre
2009.08.28
Urumqi-7-5-Uyghur-pajiesi-Xitay-zomigerligi-305.jpg YouTube Din élinghan bu süretler kirishtürmiside, 5 - iyul ürümchi qanliq weqesidin kéyin chetel metbuatlirining xewerliride bérilgen körünüshler, yeni 7 - iyul künidiki uyghur ayallirining namayishi jeryanida ayallar we balililarning uchrighan muamilisi, 13 - iyul küni yüz bergen xitay saqchilirining 2 uyghurni étip öltürgelik weqesi, shundaqla 6 - iyuldin kéyin, ürümchidiki xitay puqralirining qandaq qorallanghanliqi we urümchi kochilirida uyghurlarni "owlap" yürüp, uyghurlarni urup öltürüshliri körsitilgen.
YouTube Din élindi.

Xitay metbu'atliri yéqinda qazaqistandiki Uyghur perhat hesenofni qazaqistandiki Uyghurlargha wekil qilip körsitip uning rabiye qadir hemde Uyghur teshkilatlirigha hemde ürümchi 5 - iyul weqesige qarita yaghdurghan tenqidlirini kengri teshwiq qiliwatqan bolup, uning bayanliri eksiche qazaqistandiki Uyghurlar arisida küchlük tenqidlerge duch kelgen.

Boshün tori, shinxu'a agéntliqining rosche béti qatarliq uchur wastilirida xewer qilinishiche, qazaqistandiki Uyghurlardin perhat hesenof 19 - awghust küni xitay metbu'atlirining ziyaritini qobul qilip "rabiye qadir Uyghurlargha wekillik qilalmaydu, dunya Uyghur qurultiyining Uyghurlargha wekillik qilish hoquqi yoq" dégen.

Xitay axbaratliri qazaqistandiki Uyghur medeniyet merkezlirining biri bolghan almata rayonluq Uyghur medeniyet merkizining pénsiyige chiqqan re'isi perhat hesenofni, hazirmu shu medeniyet merkizining re'isi, dangliq qazaqistan Uyghur jem'iyet erbabi, qazaqistan Uyghurlirining wekili qilip körsetken hemde uning xitay hökümitining Uyghur élige qaratqan siyasitini maxtap, "ilgiri shinjang intayin qalaq, namrat jay idi, xitay kompartiyisining ghemxorluqi bilen hazir asman ‏ - zimin perqqe ige bolup zor tereqqiyatqa érishiwétiptu, men xitayda ziyarette bolghanda, nurghun Uyghurlar bilen uchrashqanda ular xitay hökümitining siyasiti, ghemxorliqidin minnetdarliqini bildürgen" dégendek bayanlirini bergen.

Xitay hökümitining mexsus perhat hesenofni ziyaret qilip tarqatqan bu teshwiqatliri, nahayiti téz arida qazaqistandiki Uyghurlar arisida qarshi inkas hem küchlük tenqidiy pikirlerni qozghighan bolup, bu heqte ziyaritimizni qobul qilghan dunya Uyghur qurultiyining mu'awin re'isi shundaqla qazaqistandiki wekili qehriman ghujamberdi, xitay hökümitining qazaqistandiki Uyghurlarning neziridimu yoq, Uyghur jem'iyitidin yiraq bolghan perhat hesenofni, Uyghurlargha wekil qilip teshwiqat élip bérishining héch ehmiyiti yoqluqi, uning bayanlirining tenqidtin bashqa héchqandaq tesir qozghiyalmaydighanliqini bildürdi.

Qazaqistan Uyghur yashlar birlikining re'isi abduréshit turdi ependi, perhat hesenofning ilgirimu Uyghurlarning naraziliqini qozghaydighan shundaq heriket hem bayanlarda bolup kelgen bolsimu, emma uning bu qétim pütkül qazaqistandiki Uyghurlarning pikrige qarshi meydan'gha ötüp pikir qilishining qazaqistandiki Uyghurlarda heqiqeten zor ghezep qozghighanliqini chüshendürdi.

Xitay axbaratlirining perhat hesenofni ziyaret qilip tarqatqan xewerliride körsitishiche,perhat hesenof bir newrisini béyjingdiki xitay mektipide oquwatqan bolup, u bu heqte toxtalghanda, nahayiti hayajanlinip turup " men newremning xitay tilini xitay medeniyitini öginiwatqanliqidin bek pexirlinimen, chünki u kelgüside diplomat bolup, xitay ‏, qazaqistan dostluqi üchün xizmet qilidu " dégen.

Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.