Putin özining partiye re'isi we bash ministir bolidighanliqini jakarlidi
Muxbirimiz ümidwar xewiri
2008.04.15
2008.04.15
Rusiyining "newsru" uchur torining xewer qilishiche, qurultaygha yene yéngidin prézidéntliqqa saylinip, bu yil 7 - may küni resmi qesem bérish murasimi arqiliq prézidéntliq wezipisini zimmisige alidighan dmitriy médwédéw wladimir putin bilen birlikte qatnashqan.
Rusiye siyasetchiliri emeliyette putinning eslidin mezkur partiyining ezasi ikenliki, prézidént bolghandin kéyin, rusiye asasiy qanuni boyiche partiyidin chékinip, partiyisiz shexs süpitide rusiyini idare qilghan bolsimu, biraq emeliyette uning rusiye birlik partiyisini yette yildin buyan qollap kelgenlikini otturigha qoyushti.
Wladimir putin qurultayda söz qilip, barliq küchlerni birleshtürüp, mezkur partiyining rusiyining ijtima'iy - iqtisadiy tereqqiyati, démokratiyilishishi üchün dawamliq küresh qilishqa chaqirish bilen bir waqitta yéngidin saylan'ghan prézidént dmitriy médwédéwning özige rusiye hökümitini bashqurush teklipini bergenlikini körsitip," rusiye birlik partiyisi hem bashqa partiyiler teripidin qollashqa érishilgen hemde asasiy qanunda körsitilgen hökümet rehbirining wezipe ötesh möhliti boyiche qarap chiqilghan bu teklipni men qobul qildim" dep resmiy yosunda jakarlighan.
Putin sözide saylan'ghan prézidént médwédéwning teklipi we teshebbuslirini toluq qobul qilidighanliqini tekitlesh bilen birge oxshash waqitta hökümet bash ministiri hem partiye rehbirilik wezipisini aqturushning bir démokratik dölet üchün tebi'iy, medeniy hem en'eniwi ish ikenlikini eskertip ötken. Putin yene özining rusiye birlik partiyisining re'isilik wezipisini zimmisige élishqa teyyar ikenlikini shuningdek partiye ichide tazilash élip bérip, partiyining tertipke salidighanliqini bildürgen.
Putinning rusiye parlaméntida eng köp orunni igiligen hemde parlamént re'islik wezipisini kontrol qilghan mezkur partiyige rehberlik qilishi hemde bash ministiri bolidighanliqining aldin ala békitilishi aldi bilen rusiye démokratik öktichilirining naraziliq inkasliri hemde her xil köz qarashlarni otturigha chiqarghan.
Uning qarishiche, 5 - ayda médwédéw wezipige olturghandin kéyinla putin bash ministir bolalaydu, rusiye qanuni boyiche prézidéntning bash ministirni emeldin qaldurush hem teyinlesh hoquqi bar. Biraq bu parlaménttin ötüshi kérek. Nöwette, rusiye parlaméntidiki köp sanliq orun rusiye birlik partiyisining qolida bolghanliqi üchün, eger putin bash ministirliqqa teyinlense, parlaméntning uni testiqlishi tebi'iy.
Elwette, analizchilarning qarishiche, putinning tashqi siyasitide xitay muhim orun'gha ige bolup, rusiye xitay bilen bixeterlik, soda - iqtisad, herbiy - siyasiy jehetlerde bir qatar kélishimlerni tüzgen, shangxey hemkarliq teshkilatini kücheytip, gherbning ottura asiya rayonidiki tesirini siqip chiqirishqa heriket qilghan shuningdek xitayning Uyghurlarning siyasiy heriketlirini térrorizm bilen eyiblep jazalishini, xitay bolsa, rusiyining chéchiniye we bashqa jaylargha qaratqan siyasitini qollighan idi. Démek, buningdin kéyinmu bu siyasiy yönilishlerning dawamlishishi tebi'iy bolsa kérek. (Ümidwar)
Putin partiye re'islik we bash ministirliq teklipini qobul qildi
Wladimir putinning rusiye parlaméntida mutleq köp orunni igiligen rusiye birlik partiyisining re'islik wezipisini özi mezkur partiyining ezasi bolmighan ehwal astida qobul qilishi rusiyidiki her qaysi chong partiye - guruhlarning oxshash bolmighan inkaslirini keltürüp chiqarghan.Rusiye siyasetchiliri emeliyette putinning eslidin mezkur partiyining ezasi ikenliki, prézidént bolghandin kéyin, rusiye asasiy qanuni boyiche partiyidin chékinip, partiyisiz shexs süpitide rusiyini idare qilghan bolsimu, biraq emeliyette uning rusiye birlik partiyisini yette yildin buyan qollap kelgenlikini otturigha qoyushti.
Wladimir putin qurultayda söz qilip, barliq küchlerni birleshtürüp, mezkur partiyining rusiyining ijtima'iy - iqtisadiy tereqqiyati, démokratiyilishishi üchün dawamliq küresh qilishqa chaqirish bilen bir waqitta yéngidin saylan'ghan prézidént dmitriy médwédéwning özige rusiye hökümitini bashqurush teklipini bergenlikini körsitip," rusiye birlik partiyisi hem bashqa partiyiler teripidin qollashqa érishilgen hemde asasiy qanunda körsitilgen hökümet rehbirining wezipe ötesh möhliti boyiche qarap chiqilghan bu teklipni men qobul qildim" dep resmiy yosunda jakarlighan.
Putin sözide saylan'ghan prézidént médwédéwning teklipi we teshebbuslirini toluq qobul qilidighanliqini tekitlesh bilen birge oxshash waqitta hökümet bash ministiri hem partiye rehbirilik wezipisini aqturushning bir démokratik dölet üchün tebi'iy, medeniy hem en'eniwi ish ikenlikini eskertip ötken. Putin yene özining rusiye birlik partiyisining re'isilik wezipisini zimmisige élishqa teyyar ikenlikini shuningdek partiye ichide tazilash élip bérip, partiyining tertipke salidighanliqini bildürgen.
Putinning rusiye parlaméntida eng köp orunni igiligen hemde parlamént re'islik wezipisini kontrol qilghan mezkur partiyige rehberlik qilishi hemde bash ministiri bolidighanliqining aldin ala békitilishi aldi bilen rusiye démokratik öktichilirining naraziliq inkasliri hemde her xil köz qarashlarni otturigha chiqarghan.
Kowaliyéw: "birlik partiyisi xuddi kompartiyige oxshash"
Amérika awazining xewer qilishiche, moskwaliq siyasiy analizchi kowaliyow ependi rusiye birlik partiyisining köp jehetlerde kom partiyining xususiyetlirini alghanliqini körsitip, " bu heqiqiy siyasiy partiye emes, bu buyokratlarning uyushmisi, mezkur byurokratlar ortaq anggha ige emes bolup, ular peqet özlirining hoquqliri we rehberlik orunlirini saqlap qélishning awan'gartliridur" deydu.Uning qarishiche, 5 - ayda médwédéw wezipige olturghandin kéyinla putin bash ministir bolalaydu, rusiye qanuni boyiche prézidéntning bash ministirni emeldin qaldurush hem teyinlesh hoquqi bar. Biraq bu parlaménttin ötüshi kérek. Nöwette, rusiye parlaméntidiki köp sanliq orun rusiye birlik partiyisining qolida bolghanliqi üchün, eger putin bash ministirliqqa teyinlense, parlaméntning uni testiqlishi tebi'iy.
Putin 'déngshyawping' bolushi mumkinmu?
Rusiye közetküchiliri yene putining 5 - aydin kéyin rusiye bash ministiri bolup, özining iz basari yéngi prézidént médwédéwning tizginini öz qolida tutup, dawamliq halda rusiyini idare qilidighanliqini hemde belki kéler qétimda qaytidin prézidéntliq wezipisige olturushi mumkinlikini perez qilishmaqta. Rusiye parlamént ezasi aléksandir xinshtéyin "putin haman melum waqitlardin kéyin déngshyawpinggha oxshash bolidu, u barliq hoquqlarni oz qolida tutqan naresmiy dahiy bolushqa intilmekte" deydu rusiyining "newsru" uchur torigha.Médwédéw putinning siyasitini dawamlashturidu
Putin gherb döletliri teripidin démokratiyide chékinip kétish bilen tenqidlen'gen bolup, öktichiler hem démokratik közetküchiler putin dewride rus milletchilikining küchiyip kétiwatqanliqini tenqid qilishmaqta. Putin rusiyini tereqqi qildurush, bolupmu xitay bilen chégra yiraq sherqni rawajlandurush hem qudret tapquzush pilanlirini otturigha qoyghan hemde gherb bilen hemkarlishish we yiraqlishish siyasiti yürgüzgen bolup, yéngi prézidént médwédéw buningdin kéyin rusiyining tashqi we ichki siyasitide putinning yolini dawamlashturidighanliqini eskertken idi.Elwette, analizchilarning qarishiche, putinning tashqi siyasitide xitay muhim orun'gha ige bolup, rusiye xitay bilen bixeterlik, soda - iqtisad, herbiy - siyasiy jehetlerde bir qatar kélishimlerni tüzgen, shangxey hemkarliq teshkilatini kücheytip, gherbning ottura asiya rayonidiki tesirini siqip chiqirishqa heriket qilghan shuningdek xitayning Uyghurlarning siyasiy heriketlirini térrorizm bilen eyiblep jazalishini, xitay bolsa, rusiyining chéchiniye we bashqa jaylargha qaratqan siyasitini qollighan idi. Démek, buningdin kéyinmu bu siyasiy yönilishlerning dawamlishishi tebi'iy bolsa kérek. (Ümidwar)