Gherb metbu'atlirida qeshqer qedimiy shehiri

Gérmaniye, fransiye, amérika qatarliq köpligen gherb elliri metbu'atlirida bu heqte élan qilin'ghan xewerlerde körsitilishiche, xitay hökümiti "qeshqerni zamaniwilashturush" chaqiriqi astida élip barghan buzghunchiliq xaraktéridiki bu qurulush dunyadiki eng qedimiy bir medeniyet we tarixni yoqitishni tüp meqset qilghan iken. Bu seweblik, yawropa parlaméntida chaqirilghan "ghayib bolush aldida turghan yipek yolidiki bostanliq-qeshqer"namliq muhakime yighini birdinla gherb metbu'atlirida qaytidin diqqetni jelp qilidighan bir témigha aylan'ghan. 

Gérmaniye dolqunliri radi'osi 1-ayning 28-küni élan qilghan " Uyghurlarning anisi qeshqer qedimiy shehirini qoghdap qélish chaqiriqini otturigha qoydi" namliq xewerde, d u q re'isi rabiye qadir xanimning chaqiriqini bayan qildi. Shuning bilen birge, yawropa parlaméntida ötküzülgen "ghayib bolush aldida turghan yipek yolidiki bostanliq-qeshqer"namliq muhakime yighinigha qatnashqan xitay ziyaliysi yang jyéméyning "xitaylar Uyghurlar we tibetliklerdin öginishi kérek, chünki ular öz medeniyitini qoghdap qélish üchün köp jasaretlerni körsitiwatidu. Biz xitaylar bolsaq héchnéme qilalmay, 5 ming yilliq xitay medeniyitining xitay kompartiyisi teripidin pütünley weyran qilinishigha yol qoyduq" dégen sözlirini alahide gewdilendürdi.

Yawropa parlaméntidiki bu qétimqi yighin'gha qatnashqan d u q bash katipi dolqun eysa ependi, bu qétimqi yighinning nahayiti muweppeqiyetlik bolghanliqini, gherb metbu'atliri bu témigha keng orun bériwatqanliqini tekitlidi. U sözide, yawropa parlaméntining pat arida qeshqer qedimiy shehirini qoghdap qélish toghrisida qarar qobul qilishi mumkinlikini eskertti.

"Ghayib bolush aldida turghan yipek yolidiki bostanliq-qeshqer"namliq muhakime yighinini uyushturush üchün aylardin béri köp ejir serp qilghan d u q ning yawropa parlaméntidiki wekili memet toxti ependi, yawropa parlaméntidiki bu qétimqi yighin arqiliq, d u q ning qedimiy sheher qeshqerni qoghdap qélish yolidiki tirishchanliqining közligen meqsetke yetkenlikini tilgha aldi. U sözide, qedimiy sheher qeshqerning weyran qilinish mesilisini d u q ning xelq'ara küntertipke élip kirgenlikini tekitlidi.