Rabiye qadirning oghli alim xitay teripidin mejburiy iqrar qilduruldi


2006.07.10
Share on WhatsApp
Share on WhatsApp

alim--rabiye-150.jpg
Alim abduréhim

Bu yil 30 yashqa kirgen alim abduréhim rabiye qadirning ürümchidiki perzentlirining arisidiki eng kichiki. U akiliri ablikim we qahar abduréhimlar bilen birge tiyanshan rayon solaqxanisida tutup turulmaqta. Amérika Uyghur birleshmisi kishilik hoquq programmisining yéqinda igiligen uchurigha qarighanda, 1‏- iyolning aldi-keynide alim abduréhim mejburiy halda özi üstidin chiqirilghan jinayetlerge iqrar qildurulghan. Hazir alim abduréhimning bu iqrarnamige qol qoyush jeryanida az dégende 2 qétim qiyin-qistaqqa uchrighanliqi melum.

Alim doxturxanida dawalinishqa éhtiyajliq bolushi mumkin

Kishilik hoquq programmisi hazir alim abduréhimning salametlik ehwalidin intayin endishe qiliwatqanliqini hemde alimning doxturxanida dawalinishqa éhtiyajliq bolushi mumkinlikini bildürdi. Biz bu munasiwet bilen alim abduréhim we uning akiliri tutup turuliwatqan ürümchining tiyanshan rayonluq tutup turush ornigha téléfon qilduq. Téléfonimizni alghan saqchi xadim bizning alim abduréhimning ehwali heqqide sorighan su'alimizgha jawap bérishni ret qilip, bu yerde tutup turuliwatqan shexslerge a'it uchurlarni bérishke bolmaydighanliqini éytti. Emma biz uningdin alim abduréhimning salametlik ehwalidin endishe qiliwatqanliqimizni éytqinimizda, u buninggha derhalla inkas qayturup, " salametliki yaxshi, buningda chataq yoq" dédi.

U sözide , bu solaqxanining yétip-qopush we yimek-ichmek ehwalining yaxshi ikenlikini, hetta téléwizorlarnimu körgili bolidighanliqini éytip, bu yerde tutup turuliwatqan kishilerning salametlik ehwalidin endishe qilishimizning hajetsiz ikenlikini bildürdi.

Xitay türmiside 6 yil yétip chiqqan rabiye qadir xanim bu heqte toxtilip, tiyanshan rayonluq solaqxanining hazir rabiye xanimning perzentlirige kirgüzülgen yimeklik we kiyim-kéchek bolsun héchqandaq boyumlarni qobul qilmay qayturiwetkenlikini éytti. U yene solaqxanilardiki shara'itning nacharliqini tekitlidi.

Alim abduréhim bajdin qéchish we döletni parchilashqa urunushtin ibaret 2 türlük jinayet bilen eyiblen'gen. Buninggha narazi bolghan rabiye xanim 1999‏- yili 8‏-ayghiche bolghan mezgilde ürümchidiki barliq shirketlirige özi ige bolghanliqini, xitayning buningdin awalqi her qandaq bir bahane bilen perzentlirini eyiblishining toghra emeslikini éytti.

Rabiye xanim: men amérikigha kelgendin buyan balilirim qiyin – qistaqtin qutulalmidi

Rabiye xanim yene, xitay hökümitining u türmige kirgendin tartip taki amérikigha kelgen hazirgha qeder uning ürümchidiki balilirigha türlük qiyinchiliqlarni tughdurghanliqini, hetta saqchilarning eqide shirkitige basturup kirip, nurghun höjjetlerni élip ketkenlikini eskertti.

Alim abduréhim ilgiri bu heqte radi'omizning ziyaritini qobul qilghanda, saqchilarning ularni dawamliq aware qiliwatqanliqini hetta téléfonimiz ulan'ghan bezi chaghlarda saqchilarning uning yénida ikenlikini éytqan idi. Bu nöwet xitay saqchiliri alim abduréhimni mejburiy iqrar qildurghandin kéyin, emdi uni qiyin-qistaqqa élishni toxtitamdu-yoq? bu, rabiye xanim we kishilik hoquq programmisi köngül bölüwatqan bir mesile.

3 Oghli türmige solan'ghan we qizi nezerbend astigha élin'ghan rabiye xanim özining kishilik hoquq dawasidiki kürishining buningliq bilen toxtap qalmaydighanliqini bildürüsh bilen teng, xitay hökümitining kishilik hoquqni hörmet qilip, barghanséri démokratiyige yüzlinishi kéreklikini bildürdi.

Rabiye xanimning perzentliridin alim abduréhim, ablikim abduréhim we rushen'gül bu yil 5‏-ayda amérika dölet mejlisi wekiller ömiki ürümchige kélish harpisida xitay saqchiliri teripidin tutqun qilin'ghan. Kéyin uning chong oghli qahar abduréhimmu tutqun'gha uchridi hemde hazir rushen'gül öyide nezerbend astida yashimaqta. (Peride)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.