Ramizanning axiridiki fitir sediqisi we Uyghurlar

Fitir sediqisi ramizan éyining sewebi bilen péqirlargha bérish belgilen'gen mexsus sediqe bolup, Uyghurlar musulman bolghan shu uzun yilliq tarixi jeryanida, roza héyt künliride péqirlarning, yétim - yésirlarning yüzlirini küldürüsh, héyt xoshalliqini ular bilen birge tentene qilish niyiti bilen ramizan éyining axirqi künliride bérishke adetlen'gen, körünüshte addi, emma ijabiy tesiri zor bolghan bir xil yardemlishish ibaditidur.
Muxbirimiz ömerjan toxti
2008.09.29
u0929-tohti
Anglash Awazni köchürüsh

Abdulla hajim bilen söhbet

Se'udi erebistanning mekke mukerreme shehiride turushluq yash alim abdulla hajim fitir sediqisi heqqide toxtilip mundaq dédi:" fitir sediqisini bérish normal éhtiyajidin tashqiri mal - mülükke ige bolghan herqandaq musulmanning üstige wajibtur, yeni chong - kichik, er - ayal, eqil hoshi jayida bolghan yaki bolmighan herqandaq musulmanning öz éhtiyajidin tashqiri bolghan mal - dunyasidin bérilidu.

Wajibni ada qilish perzge oxshash zörürdur. Ramizanda fitir sediqisini bermigen kishining üstide bu sediqe zakatqa oxshash qerz bolup qalidu, lékin tutqan rozisi durustur. Fitir sediqisining wajip bolup buyrulushining hékmetliridin biri shuki, rozining nuqsanlirini toluqlash we péqirlargha éhsan qilish arqiliq ularnimu bu roza héyt künide xoshal qilishtin ibarettur. Ibni jarrah bu heqte:" ramzanning fitir sediqisi namazning sewenlik sejdisige oxshashtur, sewenlik sejdisi namazning nuqsanlirini toluqlighandek, fitir sediqisimu rozining nuqsanlirini toluqlaydu " dégen. Peyghember eleyhissalam kishilerni bu sediqini ada qilishqa teshebbus qilip "bu héyt künide péqirlarni bir nerse sorashtin bihajet qilinglar" dep körsetken."

Fitir sediqisi qachan bérilidu?

Abdulla hajim fitir sediqisini ada qilishning waqti toghruluq mundaq dédi:" fitir sediqisi rozi héytning birinchi küni etigini quyashning chiqishi bilen wajip bolidu. Buninggha bina'en, fitir sediqisi héyt küni bamdat namizidin kéyin we héyt namizini oqushtin burun bérilidu. Fitir sediqisini héyt künidin burun bérish ja'iz bolghandek, uni héyt künidin kéyin bérishmu ja'izdur. Emma eng ewzel waqti héyt küni héyt namizini oqushtin burun bérishtur."

Fitir sediqisining miqdari qanchilik we kimlerge bérilidu?

Abdulla hajimning éytishiche, her bir kishining üstige perz bolghan fitir sediqisining miqdari 3 kilo 800 gramma bughdayning özi yaki xelq pulidiki qimmitidur. Fitir sediqisi zakat élishi durus bolghan éhtiyajliq kishilerge bérilidu. Chünki fitir sediqisimu iqtisadiy ibadet bolghanliqtin, umu zakatqa oxshashtur.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.