Shangxey emkarliq teshkilatining béyjing uchrishishi némilerni kütmekchi?

Deslepte rusiye, xitay, qazaqistan, qirghizistan we tajikistan qatarliq besh memlikettin terkib tartqan bu teshkilat 2001 - yili shangxeyde özbekistanni qobul qilghandin kéyin “Shangxey altiliki” yaki “Shangxey emkarliq teshkilati”gha özgertilgen idi.

Waqit ötkenséri bu teshkilatqa eza bolup kirgüchilerningmu sani ösmekte iken. Pakistan, iran, mongghuliye qatarliq döletler közetküchiler uqigha ige bolghan bolsa, emdi türkiyiningmu uninggha eza bolup kirishke intiliwatqanliqi eqqide melumatlar peyda bolmaqta.

Mushu ayning 6 - we 7 - künliri xitay paytexti béyjingda teshkilatning nöwettiki uchrishishi bolup ötmekchi. Shu munasiwet bilen dunya axbarat wasitiliride shangxey emkarliq teshkilati bu qétimda qandaq mesililerni kün tertipige qoymaqchi, teshkilatqa eza bolup kirimen dégüchilerge nisbeten qandaq mewqe tutulmaqchi, “Üch xil xewp” ke qarshi qandaq küresh élip bérilmaqchi, dégen'ge oxshash so'allar bes - munazirige aylanmaqta.

Yéqinda shangxey emkarliq teshkilatining bash katipi muratbek imanaliyéfning “Rusiye gézitige” bergen sö élan qilinip, uningda bash katip bu teshkilatning algha qoyghan bezi pilanliri eqqide öz pikirlirini qilghan idi.

Nöwettiki uchrishishta mu'e qilinidighan mesililer qatarida u teshkilatqa eza memliketler ara dostluq we emkarliqni muste'emlesh üchün qoshumche charilerni qollinish, xelq'ara we rayon xaraktérge ige mu mesililer boyiche pikir almashturush, 2012 - we 2013 - yillarda teshkilatqa re'islik qilish eqqide qarar qobul qilish, uchrishish netijiside élin'ghan qarar - xulasilerni mexsus bir öjjetke békitishni közde tutmaqta.

Muratbek imanaliyéfning éytishiche, buningdin tashqiri yene shangxey emkarliq teshkilati tereqqiyatining asasiy istratégiyilik yönilishlirining kélechek pilanlirini, teshkilatning rayondiki tinchliqni, bixeterlikni we muqimliqni xeter astigha qoyidighan ewallargha qarita jawab bérishning siyasiy - diplomatiyilik chariliri we méxanizmi toghriliq nizamnamining yéngi nusxisini békitish emde ezaliqqa namzatlarning köpiyish munasiwiti bilen ularni qobul qilishning öjjitini ishlep chiqish wezipisimu turmaqta. Bolsa afghanistan we türkiyining közetküchilik uqini élish mesilisi mewjut bolup, bumu öz nöwitide er xil pikirlerni qilmaqta.

Bash katip sö yene bir mu mesile “Üch xil xewp” ke qarshi küresh élip bérish istratégiyisini belgilesh bolup, muratbek imanaliyéf bu yönilishte teshkilat ezalirining emkarliqini yenimu kücheytish, teshkilatning 2012 - we 2013 - yillargha belgilen'gen térrorchiliq, bölgünchilik we diniy esebiylikke qarshi turush programmisini emelge ashurush meqsitide térrorgha qarshi birikken erbiy meshiqlerni ötküzülüwatqanliqini, rayondiki we xelq'aradiki bixeterlikni teminlesh teshkilatning bash meqsiti ikenlikini ilgiri sürdi.

Muratbek imanaliyéf “Rusiye awazigha” bergen söe teshkilatning özining erbiy qudritini ashurushni niyet qilmaywatqanliqini körsetken. U shundaqla afghanistan'gha iqtisadiy we ijtima'iy yardem bérishni téximu kücheytishning terepdari ikenlikini, emdi iran mesilisige toxtilip, uning teshkilatqa eza bolush iltimasining mexsus komissiye teripidin qariliwatqanliqini, türkiye mesilisiningmu mushu yili el qilinidighanliqini bildürgen.

Bolupmu qazaqistan ju'uriyitining birinchi prézidénti fondi yénidiki iqtisadi we siyasiti institutining mudiri welixan tuléshof türkiyining yawropagha élip baridighan mu bir yol ikenlikidin uning teshkilatqa eza bolup kirishige em qazaqistanning em xitayning menpe'etdar ikenlikini körsetken. Shuning üchün qazaqistanning türkiyining teshkilatqa shérik süpitide békitilishini toluq qollap - quwwetleydighanliqini bildürgen. Bu eqte “Régnum” axbarat agéntliqi élan qilghan “Qazaqistan türkiyining shangxey emkarliq teshkilatining di'alog boyiche shérik uqini élish niyitini qollaydu” namliq maqalida éytilghan.