Талибан билән хитайниң мунасивити барғансери күчәймәктә
Мухбиримиз әркин тарим
2009.12.22
2009.12.22

AFP Photo
Болупму талибан рәһбәри молла өмәрниң рози һейит тәбрик телегираммисида хошна дөләтләр билән өз ара һөрмәтни асас қилған һалда яхши мунасивәт өрнитишни арзу қилидиғанлиқини ейтқанлиқи талибанниң хитайлар билән болған мунасивитини техиму күчәйтиватқанлиқиниң ениқ ипадисидур дәп қаралмақта.
31 - Ноябир күни пакистанниң "ааҗ даилй" намлиқ күндилик гезитидә елан қилинған бир парчә анализда көрситилишичә, әбу йәһя әллийби исимлик әлқаидиниң юқири дәриҗилик бир рәһбириниң 6 - өктәбир күни елан қилинған "унутулған яра шәрқий түркистан" намлиқ синалғу лентисида, талибан рәһбири молла өмәрниң хитай билән яхши мунасивәт орнитиш йолидики бир қисим чақириқлириға қаттиқ наразилиқ билдүрүлгән.

Линтида әбу йәһя әллийби, шәрқий түркистанниң ислам дунясиниң айрилмас бир парчиси икәнликини ейтип, уйғур мусулманлирини һемайә қилиши керәкликини, һәмдә хитайни хош қилиш үчүн тиришчанлиқ көрситишниң "капирлиқ" икәнликини оттуриға қойған.
Әслидә, талибан рәһбири молла өмәр, роза һейит тәбрик телеграммисида, хошна дөләтләр билән өз ара һөрмәтни асас қилған һалда яхши мунасивәт өрнитишни арзу қилидиғанлиқини ейтқан болуп, талибан рәһбириниң бу сөзигә наһайити еғир шәкилдә рәддийә бәргән әбу йәһя әллийби мәзкур синалғуда, пүтүн дуня мусулманлириниң хитайға қарши күрәш қиливатқан уйғурларни қоллап - қуввәтлиши керәкликини қаттиқ тәкитлигән. Шундақла кимики, хитайға яхшичақ болушниң койиға киридикән униң "капир" һесаблинидиғанлиқи оттуриға қоюлған.
Бәзи мутәхәссисләр талибанларниң 1999 - йилидин тартип хитай билән йеқин мунасивәт орнитип кәлгәликини, бу мунасивәтниң бүгүнму давамлишиватқанлиқини илгири сүрүшмәктә.
Бу һәқтә көз қаришини елиш үчүн тәтқиқатчи жорналист азатҗан буғра билән сөһбәт елип бардуқ.
Юқиридики аваз улинишидин, бу сөһбитимизниң тәпсилатини аңлайсиләр.