Хитай, тибәттики наразилиқ һәрикитини бастурушқа техиму зор көләмдә һәрбий күчлирини ишқа салмақта

• Мухбиримиз әқидәниң бу һәқтики толуқ мәлумати
• Download story audio

Бу сүрәт Youtube син - алғу филимлиридин елинған. Source: Youtube

Тибәттә хитай һөкүмитигә қарши елип бериливатқан наразилиқ һәрикәтлирини бастуруш үчүн, бейҗиң һөкүмити зор көләмдә һәрбий күчлирини ишқа селиш пиланлирини йолға қоймақта. Төвәндә мухбиримиз әқидә силәргә бу һәқтә тәпсилий мәлумат бериду. Тибәтләрниң хитай һөкүмитигә қарши наразилиқ һәрикәтлири, намайиш вә қозғилиңи изчил давамлашмақта. Хәвәрләргә қариғанда, сичүән өлкиси гәнзи районидики тибәтләр билән хитай әскәрлири оттурисида қанлиқ тоқунуш йүз бәргәндин сирт, тибәтләрниң бир башланғуч мәктипидә тибәт байриқи есилған болуп, бу һадисиләр хитай даирилириниң һәрбий вә қораллиқ күчләрни тибәтләр райониға көпләп йөткишигә йол ачқан.

Тибәтләр билән йәрлик сақчи вә қораллиқ әскәрләр тоқунушида аз дегәндә 4 адәм қаза қилған

Һиндистанниң дарамсаладики тибәт сәргәрдан һөкүмитиниң ашкарилишичә, сәйшәнбә күни сичүән өлкиси, гәнзи тибәт аптоном областидики тибәтләр билән йәрлик сақчи вә қораллиқ әскәрләр өз ‏- ара тоқунушуп, аз дегәндә 4 адәм қаза қилған, нурғун адәм яриланған иди.

Сәргәрдан тибәт һөкүмитиниң баянатчиси давазирен 18 ‏- март күни чүштин кейин гәнзи областида икки мәшһур будхана муритиниң, қораллиқ әскәр қорғининиң ичидин етилип чиқип, кочида намайиш елип берип шуар товлиғанлиқини, будхана сиртидики тибәтләр бу икки раһибниң һәрикитини қоллап, намайиш қошунини кеңәйткәнликини билдүрди.

Бу сүрәт Youtube син - алғу филимлиридин елинған. Source: Youtube

Давзиренниң ейтишичә, бу областқа икки чоң будхана җайлашқан болуп, хитай әскәрлири мәзкүр будханиларни қаттиқ қамал қилип, будхана ичидикиләрниң сиртқа чиқишини қаттиқ чәкләш билән биргә, охшашла сирттин будханиға адәм киришни чәклигән.

Икки раһиб, будхана ишикигә қаритилип аптомат тикләнгәнликигә қаримай сиртқа чиқишқа урунғанда әскәрләр тәрипидин оққа тутулған уларға һесдашлиқ билдүрүш үчүн намайиш сепигә қетилғанларму оққа тутулған вә нәтиҗидә бигунаһ 7 тибәтлик һаятидин айрилған. Давзирен қаза қилған 7 адәмниң 4 иниң салаһийитиниң ениқланғанлиқини, бириниң исми ога, йәнә бириниң исми чаңба, йәнә бири будхана раһиби болуп, 4 ‏- си " кичик сиңилчақ" дәп исим қоюлған бир тибәтлик қиз икәнликини ашкарилиди.

Тибәтләр хитай дөләт байриқиниң орниға тибәт байриқини асти

Америка авази радиоси чаршәнбә күни, вәқә һәққидә сүрүштүрүш елип бериш үчүн, гәнзи области миллий ишлар комитетиға телефун урған, мәзкүр комитетниң мудири ло юхуа мухбирға ": мән бундақ вәқә йүз бәргәнликини билмәйдикәнмән, мән буни аңлимидим" дегән.

Хитай һөкүмәт даирилири, тибәт районида йүз бәргән топилаңда, әскәрләрниң оқ чиқармиғанлиқини билдүрди, әмма хоңкоңда чиқидиған алма гезити чаршәнбә күни, нурғунлиған рәсимләрни гезиткә бесип, бир қисим тибәтләрниң етип өлтүрүлгәнликини ашкарилиди.

Абей наһийисидә, икки оттура мәктәп оқуғучиси вә бир башланғуч мәктәп оқуғучиси өлтүрүлгән. Сүрәтни, тибәт диний ишлар фонди тәминлигән.

Буниңдин сирт, канаданиң бир телевизийә истансиси, гәнсу наһийисидики бир кәнттә тибәтләрниң намайиш өткүзүп, һөкүмәт бинасиға бастуруп киргәнликини, 100дин артуқ сақчиниң яш аққузуш бомбиси етип, намайишчиларни тарқитивәткәнликини көрсәтти. Телевизийә көрүнүшлиридә, атқа мингән тибәтләрниң бир кичик мәктәпкә йиғилип, хитай дөләт байриқини елип ташлап, униң орниға тибәтниң мүстәқиллиқини ипадиләйдиған тибәт байриқини асқан көрүнүши вә мухбирға өзлириниң ярилирини көрситип, өзлириниң хитай сақчилири тәрипидин уруп зәхмиләндүргәнликини билдүрүватқан көрүнүшлири намайән қилинған иди.

Сичүән өлкисигә тәвә чеңду, хитайдики тибәтләр әң көп олтурақлашқан районларниң бири һесаблиниду. Хоңкоң мәтбуатлирида нөвәттә чеңду һәрбий тармақлириниң биринчи дәриҗилик уруш тәйярлиқ басқучида туруватқанлиқи шуниңдәк әскәрләрниң тибәткә баридиған барлиқ йолларни қамал қилип, сирттин һәр қандақ адәмниң тибәткә киришини чәклигәнликини илгири сүрмәктә.

"Өзигә бомба таңған 'бомба қизлар' чиңдуға йетип кәпту "

Чеңдудики бир шәһәр аһалисиниң билдүрүшичә, һазир чеңду интайин җиддий бир вәзийәттә, қораллиқ сақчилар кочиму ‏- коча чарлаш елип баридикән, һөкүмәт бинаси алдидики аманлиқ қоғдаш хадимлириниң саниниң көпликидин уларни санапму түгәткили болмайдикән. Чеңдуда йәнә, "өзигә бомба таңған бомба қизлар чиңдуға йетип кәпту " дегәнгә охшаш һәр хил сөз ‏- чөчәкләрму тарқалған.

Бу арида сичүән мәтбуатлири сәйшәнбә күни, бир тибәтликниң йолучилар абтобосини тосап, шопур вә бир йолучини яриландурғанлиқи тоғрисидики хәвәрни елан қилди. Һәр тәрәптә йүз бериватқан тибәт топилиңи вә наразилиқи тоғрисидики вәқәләргә нисбәтән өз баһасини билдүргән давазирен ":тибәтләрниң топилаңлири мәҗбурлаштин мәйданға кәлди, әгәр тибәт хәлқигә өз дәрдини аңлитиш үчүн тенч бир пурсәт берилгән болса, улар һәргиз зораванлиқ усуллирини талливалмиған болатти. Мәсилән, раһиблар намайиш елип барғанда, әскәрләр уларни қоршивелип, қаттиқ урди, бу йәрдә пәқәт өзини қоғдиғанда, қоршавни бөсүп чиқип кәткәндә өзиниң авазини аңлиталайтти. Хитайлар вә әскәрләр алди билән зораванлиқ вастилирини ишлитип, тибәтләрни бастурди, тибәтләр қаршилиқ билдүрүшкә мәҗбур қалди" деди.

Чеңдуда қурулған кишилик һоқуқ учур мәркизиниң саһиби хуаң чиниң қаришичә, тибәтләрни өз ичигә алған хитайдики барлиқ милләтләрниң тенчлиқ йол билән шуниңдәк қануний усул билән кишилик һоқуқини қолға кәлтүрүш һәққи бар икән. У бу һәқтә тохтилип": биз гунаһсиз хәнзулар һәмдә тибәтләргә қаритилған бастуруш һәрикәтлири, болупму чегра ичи вә сиртидики зораванлиқни қоллап қувәтләйдиған пүтүн тәшвиқат, әмәлийәтни бурмилап көрситидиған сахта тәшвиқатларға қарши чиқимиз " деди. (Әқидә)