Türkiyidiki ammiwi teshkilatlarning sherqiy türkistan mesilisige bolghan qiziqishi kücheymekte

Démokratiyilik tüzüm bilen bashqurulghan döletlerde ammiwi teshkilatlarning roli intayin zor. Chünki ular döletning ichki we tashqi siyasetlirige tesir körsiteleydu. 5-Iyul ürümchi weqesidin kéyin türkiyidiki ammiwi teshkilatlar Uyghur mesilisigimu alahide köngül bölüshke bashlidi. Ürümchi, xoten we qeshqer weqeliridin kéyin türkiyidiki ammiwi teshkilatlar her xil pa'aliyetler arqiliq Uyghurlargha bolghan hésdashliqini, béyjing da'irilirige bolghan naraziliqini ipadilesh bilen birlikte, türk hökümitini Uyghurlargha ige chiqishqa chaqirmaqta. Hetta bezi ammiwi teshkilatlarning mes'ulliri qeshqer weqesidin kéyin sherqiy türkistan ammiwi teshkilatlirini ziyaret qilip, Uyghurlardin hal sorash bilen birlikte bu weqede öltürülgen Uyghurlarning rohigha atap qur'an oqumaqta.

8-Ayning 6-küni 450 ming etrapida ezasi bar bolghan kamu-sen yani türkiye kadirlar uyushmisi qeyseri shöbisining bashliqi aliy éhsan öztürk ependi bashchiliqidiki hey'et türkiye kadirlar uyushmisigha wakaliten qeysiridiki sherqiy türkistan medeniyet we hemkarliq jem'iyitini ziyaret qilip, qeshqerde öltürülgen Uyghurlarning uruq-tughqanlirigha salam yollash bilen birlikte, Uyghurlarning heqliq dewasini qollap-quwwetleydighanliqini, ürümchi, xoten we qeshqer weqeliride jénidin ayrilghan kishilerning shéhit hésablinidighanliqini éytqan. Aliy éhsan öztürk ependi sözide türkiye hökümitini Uyghurlargha ige chiqishqa chaqirghan. Kéyin d u q mu'awin bashliqi séyit tümtürk söz qilip, ulargha rehmet éytqandin kéyin, sherqiy türkistan dawasining türkiyining milliy dewasi bolushi kéreklikini, bu dawani türkiyining séprus mesilisige oxshash muhim mesilisige aylandurush üchün türkiyidiki ammiwi teshkilatlarning bu heqte köp xizmet ishlishi kéreklikini éytqan.

RFA/Erkin Tarim

Türkiye kadirlar uyushmisining sherqiy türkistan medeniyet we hemkarliq jem'iyitige élip barghan bu ziyariti téléwiziyilerde xewer qilip tarqitildi.

Yene türkiyining anatoliye xewer agéntliqining xewirige asaslan'ghanda, 8-ayning 8-küni türkiye ülküjü ishchilar uyushmisining qeyseri shöbisi türklerni xitay buyumliri sétiwalmasliqqa chaqirghan bir bayanat élan qilghan. Ishchilar uyushmisi mes'uli fa'iq shahin shahintürk ependining imzasi bilen élan qilin'ghan bayanatta mundaq déyilgen:

Sherqiy türkistanning qeshqer shehiride chiqqan weqelerde az dégende 21 Uyghur öltürülgen. Bügün mubarek ramzan éyida sherqiy türkistanda rozi tutush meniy qilin'ghan, erkinlikler cheklen'gen. Xitay ishghali astidiki sherqiy türkistanda bügün Uyghurlargha qarita irqiy qirghinchiliq assimilyatsiye siyasiti élip bérilmaqta. Ülküjü ishchilar uyushmisi bolush süpitimiz bilen türk xelqini xitay mallirini sétiwalmay xitaygha naraziliq bildürüshke chaqirimiz.

Türkiyidiki ammiwi teshkilatlarning sherqiy türkistan mesilisige bolghan qiziqishi rastinila kücheydimu? ammiwi teshkilatlarning xitay méli sétiwalmasliq heqqidiki chaqiriqlirining bu dawagha paydisi barmu dégen'ge oxshash so'allargha jawab tépish üchün türkiyidiki Uyghur pa'aliyetchilerge mikrafonimizni uzattuq.