Үрүмчи шәһиридики яқа юртлуқ уйғурларниң өйлири чеқилмақта

2009 - Йили 9 - ийул күни тартилған бу сүрәттә, үрүмчиниң уйғур мәһәллисидики мәлум кочида кетип барған уйғурлардин бир көрүнүш.

Хоңкоңдики "җәнубий җуңго әтигәнлик почта гезити" ниң өткән һәптидики хәвиридә көрситилишичә, "5 - июл үрүмчи вәқәси" дин кейин, хитай һөкүмити уйғур аптоном райониниң пайтәхти үрүмчидә көчмә нопусниң олтурақлишишиға чәклимә қоюшни күчәйтидиған йеңи тәдбирләрни йолға қойған болуп, йәрлик амминиң яқа юртлуқларға өй иҗарә беришигә чәклимә қоюш, үрүмчидики яқа юртлуқлар олтурақнамә елиш тәдбирлирини йолға қойған иди.

Үрүмчи шәһәрлик һөкүмәт йеқинда чиқарған бәлгилимидә, өй игисидин иҗарә берилидиған өйләрни тизимға алдуруп, иҗарикәшләрниң һәрикитини назарәт қилиш, шүбһилик һәрикәтләрни байқиса, сақчиға мәлум қилиш тәләп қилинған. Радиомизниң уйғур бөлүмигә телефон қилған киши үрүмчи шәһәрлик ой башқуруш идарисидики хадимларниң униң өйигә келип, уларниң өйиниң йәр хети һәм ой кинишкисини сүрүштүрүватқанлиқини инкас қилди.

Даириләр йәнә, үрүмчиниң уйғурлар мәркәзлик олтурақлашқан тәңритағ райониға хадим әвәтип, мәзкур райондики өйләрни тизимға елишқа башлиған, шундақла бу ай ичидә тизимға алдурмиған өй игилириниң еғир җазаға тартилидиғанлиқини агаһландурған.

"Җәнубий җуңго әтигәнлик почта гезити" ниң хәвиридә көрситилишичә, үрүмчи шәһәрлик өй башқуруш идарисиниң исмини ашкарилашни халимайдиған бир әмәлдари, өй иҗарә бериш вә көчмә нопусни контрол қилиш тоғрисидики йеңи бәлгилиминиң йолға қоюлуш сәвәбини чүшәндүрүп, 5 - июлдики вәқәгә қатнашқанлар үрүмчидә өй иҗарә елип олтуридиғанлар, лекин тизимға алдурмиғанларни асас қилидиғанлиқини тәкитлигән. Исмини ашкарилашни халимайдиған юқириқи әмәлдар өз сөзидә, даириләрниң һазирға қәдәр үрүмчи шәһиридә өй иҗарә елип олтуридиған 300 миң кишини тизимға алғанлиқини, тизимға елинған аһалиләр қорусиниң 500 гә йетидиғанлиқини билдүргән.

Үрүмчи шәһәрлик җамаәт хәвпсизлик идариси яқа юртлардин үрүмчигә келип олтурақлашқан уйғурлар учун қаттиқ бәлгилимиләрни чиқарған болуп, бу һәқтики уқтурушита, нопуси үрүмчидә болмиғанларниң чоқум қәрәллик олтурақнамә елиши керәклики, олтурақнамә рухситини даим йенида елип йүрүши зөрүрлүки, сақчилар уларни көргән йәрдә тәкшүридиғанлиқи тәкитләнгән.

Өз исмини ашкарилашни халимиған бир радио аңлиғучимизниң инкас қилишичә, һазир үрүмчигә яқа юртлардин кәлгән уйғур ишләмчиләрниң әһвали яхши әмәс икән.

"Җәнубий җуңго әтигәнлик гезити" ниң хәвиридә, һазир үрүмчи шәһириниң һәр қайси булуң - пучқақлирида пуқраларни һөкүмәт билән һәмкарлишишқа чақиридиған там гезитлирини учратқили болидиғанлиқи, бу там гезитлириниң биридә мундақ йезилғанлиқи билдүрүлгән. " 5 - Июл вәқәси" дики топилаңға арилишип, қолға елинған гумандарларниң көп қисми өй иҗарә елип олтуридиғанлар. Иҗарә өйләр террорлуқ паалийәтләрни пиланлайдиған сиғинма йәр болуп қалған.

Көзәткүчиләрниң қаришичә, хитай һөкүмити "5 - июл үрүмчи вәқәси" дә намайишқа чиққан амминиң зор көпчиликини яқа юртлардин келип үрүмчидә тирикчилик қиливатқан уйғурлар дәп қариғанлиқи үчүн, үрүмчидә тирикчилик қиливатқан яқа юртлуқ уйғурларға қарита һәр хил чәклимиләрни қоймақта икән.