Sharshil alahide qoghdash rayoni mexpiy ow meydanigha aylandurulmaqta
Muxbirimiz gülchéhre
2010.09.30
2010.09.30
http://travel.xjnews.com Din élindi.
Sharshil alahide muhapizet rayoni, bortala oblasti alataw téghining jenubi étikige jaylashqan Üch yüz yildin artuq insan ayighi basmighan bir xilwet güzel tebi'iy makan. Eng égiz taghliri déngiz yüzidin 3670 métir égizlikte. Sharshildiki tagh - oyman, jira - yaylaq köl we ériq - sharqiratmilar bir birige tebi'iy gireliship ajayip güzel menzire hasil qilghandin bashqa, bu yene alataw taghliridiki tebi'iy ékologiyilik tebi'et qoghdash torini hasil qilghan.
221 Xildin artuq kem uchraydighan qimmetlik uchar qush, haywanatlar, 1676 xil qimmetlik tebi'iy del - derex we ösümlükler sharshil baghridin makan tutqan. Bu jaydin bayqalghan yilpiz, tagh tékisi, arqar, qongur éyiq, qatarliq 35 xil haywanat xitaydiki dölet derijilik alahide qoghdilidighan haywanatlar tizimlikige kirgüzülgen.
Sharshilgha xitay merkizi penler akadémiyisining ékspéditsiyichiliri teripidin "Adem ayighi basmighan birdin bir xilwet makan we az uchraydighan tebi'iy gén ewrishkiliri iskilati" Dep nam bérilgen.
Bu yil - 7 ayda, tengri téghining muhitini qoghdashqa da'ir qanunlarning yürgüzülüsh ehwalini tekshürüsh guruppisi, börtalagha jaylashqan sharshil alahide muhapizet rayonigha élip barghan tekshürüshi jeryanida sharshil muhapizet rayonighimu sayahetchilerning qedimi yetkenliki we ularning yaylaqlarda bexiraman hajet qilip, bulghanmighan pakiz qar suliridin shekillen'gen ériqlarda kir yuyup, xalighan jaylargha yémek ichmek exletliri we ximiyilik turmush buyumlirini qaldurup, bu "güzellikte tengdishi yoq xilwet makan" ni bulghashqa bashlighanliqini körüp, derhal hökümetke doklat yollap, "jiddiy tedbir qollinip sharshilni qoghdashqa ehmiyet bermigende bu xilwet makanningmu insanlarning buzghunchiliqida eslige keltürgüsiz weyran qilinidighan" liqini agahlandurghan.
Xitayning hökümet torlirida, sharshilning birinchidin dölet derijilik muhapizet qilinidighan tebi'iy rayon bolghanliqi, ikkinchidin qazaqistan bilen Uyghur élining chégrasida bolghanliqidin sayahetchilikke resmiy échilmaydighanliqi bayan qilin'ghan bolsimu, yéqinqi yillardin buyan, hökümetning bu jayni qoghdashqa ehmiyet bermigenliki we munasip qanun nizamlarning ijra qilinmighanliqi qatarliq seweblerdin sharshil yenila sayahetchilerning yoshurun yollar bilen kirip ayagh asti qilishigha uchrimaqta iken.
Biz, sharshil muhapizet rayonining nöwettiki qoghdilish ehwalliri heqqide uchur élish üchün, nurghun izden'gen bolsaqmu, börtaladiki hökümet we muhit qoghdash tarmaqliri bilen alaqilishalmiduq.
Emma, bortala oblastliq hökümet bashqurushidiki sayahet idarisining mulazimet diréktori li chingxu'aning so'allirimizgha bergen jawabliridin sharshilgha sayahetchilerning qandaq kiriwatqanliqi we bu xilwet makanda seyle sayahettin bashqa yene, tebi'etke qandaq zorawanliq qiliwatqanliqliri ashkarilandi.
Li chingxu'a din sharshil muhapizet rayonigha sayahetke barghili bolidighan bolmaydighanliqini sorighinimda, u jawaben, "sharshil esli sayahetke échiwétilgen emes, uning üstige qazaqistan bilen chégrilinidighan rayon lékin bizning az sandiki sayahetchilerni élip bérishqa alahide yolimiz bar, munasiwetlik da'irilerdin béjirishke tégishlik resmiyetlerni özimiz hel qilimiz," dédi.
Men yene uningdin, sayahetke échilmighan rayonda sayahetchilerning hajet hem exlet mesililirini qandaq bir terep qilidighanliqini, u jayning muhitigha qandaq kapaletlik qilghili bolidighanliqini soridim.
Li chingxu'a tejribisini sözlep "toghra, hazirche u jayda téxi exletlerni bir terep qilidighan sayahette munasip esliheler berpa qilinmighan, shunga beziler exletlerni tashlap qoyghan qismen ehwallarmu bar. Lékin, biz sayahetke kirgenlerni exletlirini yighip kétishni tekitleymiz. Hazirche u jay échilmighachqa, bashqurulidighan xadim yaki tüzümlermu békitilmigen" dep jawap berdi.
Men yene uningdin ichkirilep, "sharshilda bir nechche kün turghili bolamdu? ow owlashqa bolamdu?" dep soridim. U, ikkilenmestinla "bolidu" dep jawab berdi.
Li chingxu'a: qonushqa bolidu, ow towlashqimu bolidu, lékin, pul tölesh kérek. U jayda qanche kün sayahette bolidighan bolsingiz؛ künige qarap pul alghandin bashqa, bugha, arqar we éyiq bolamdu némini atqan bolsingiz؛ shu siz owlighan haywan'gha qarap pul tölisingizla boldi.
Muxbir: her qandaq haywanni atqili bolamdu?
Li chingxu'a: bolidu, étishqa ruxset. Lékin oljini pul tölep élip kétisiz.
Muxbir: egerde dölet derijilik qoghdilidighan haywanlarni öltürüp qoyup jazalinidighan ish bolup qalsichu?
Li chingxu'a: biz bu jehette barliq resmiyetlerni béjirip teyyar qilip bérimiz mesile chiqmaydu.
Muxbir: undaqta hökümet tarmiqidiki sayahet shirkitidin bashqa sayahet shirketliri bu xil resmiyetlerni béjirelmemdu?
Li chingxu'a: bezilirini béjirelmeydu, peqet bizning yolimiz bar.
Li chingxu'a tekebburane küldi ....
Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.